Chỉ trong 10 ngày về cơ sở (từ 5/8 đến 14/8), với sự hỗ trợ từ cán bộ biệt phái của Bộ Công Thương, Sở Công Thương tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức được 3 hội nghị tập huấn cho các xã, phường, trực tiếp tháo gỡ các vướng mắc.
Bên cạnh việc tổ chức 3 hội nghị, ngoài trực tiếp hướng dẫn các cán bộ phụ trách lĩnh vực Công Thương tại xã, phường, Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than Đặng Hải Anh còn làm việc trực tiếp với từng phòng, ban, đơn vị thuộc Sở như: Phòng Quản lý Công nghiệp, Quản lý năng lượng, Quản lý thương mại… để nắm bắt các khó khăn, nhằm kịp thời phối hợp với các Cục, Vụ của Bộ giải quyết.
Cũng nhờ đó, các phòng, đơn vị thuộc Sở Công Thương tỉnh Quảng Ngãi đã cơ bản nắm rõ các quy định, quy trình xử lý công việc được phân quyền, phân cấp.
Ông Nguyễn Thanh Mân, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Ngãi cho biết, nhờ sự hỗ trợ kịp thời, sát sao của Bộ Công Thương, đặc biệt là sự phối hợp, hướng dẫn, thông tin cung cấp nhanh chóng của đại diện lãnh đạo đơn vị thuộc Bộ Công Thương, Sở Công Thương tỉnh Quảng Ngãi đã dần tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc. Qua đó, góp phần vào việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại thông suốt, ổn định, hiệu quả.
Đặc biệt, từ những vướng mắc của các xã, phường và hỗ trợ gỡ các vướng mắc của cán bộ quản lý của Bộ Công Thương, Sở Công Thương Quảng Ngãi đã tổng hợp thành sổ tay điện tử gửi các xã, phường để chủ động tháo gỡ các vướng mắc tương tự.
Ông Trần Phước Hiền, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi ghi nhận, đánh giá cao sự hỗ trợ, đồng hành kịp thời, sát sao của Bộ Công Thương khi cử cán bộ quản lý của Bộ trực tiếp về địa phương ngay thời điểm đầu vận hành bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
“Chúng tôi mong muốn Bộ Công Thương quan tâm hỗ trợ tỉnh trong việc nắm bắt tình hình vận hành chính quyền hai cấp trong các lĩnh vực Công Thương tại cơ sở (các xã, phường). Từ đó, có những đề xuất cùng với tỉnh hỗ trợ địa phương thực hiện tốt các nhiệm vụ của ngành Công Thương đã được phân cấp, phân quyền về cho địa phương” - ông Trần Phước Hiền nói.
Từ ngày 4/8, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Nguyễn Quang Hồng cùng đoàn công tác đã có mặt tại thành phố Đà Nẵng để trực tiếp ghi nhận thực tế triển khai, thực hiện các hồ sơ, thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực Công Thương khi vận hành chính quyền hai cấp.
Sau khi làm việc với Sở Công Thương thành phố Đà Nẵng, trong 3 ngày (từ ngày 5 - 7/8), ông Nguyễn Quang Hồng cùng đoàn công tác của Sở Công Thương Đà Nẵng đã trực tiếp xuống địa bàn các xã Đại Lộc, Tiên Phước và phường Thanh Khê để ghi nhận tình hình thực hiện thủ tục hành chính.
Ông Nguyễn Hùng Anh, Chủ tịch UBND xã Tiên Phước chia sẻ, đoàn công tác đã lắng nghe xã thông tin những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện thủ tục hành chính và một số nhiệm vụ thuộc ngành Công Thương. Đây là điều rất sát thực tiễn. “Chúng tôi đánh giá cao tính linh hoạt, đặc biệt là cử cán bộ về cơ sở từ rất sớm để tìm hiểu thực tiễn. Buổi làm việc rất hiệu quả, phù hợp với nhu cầu thực tiễn hiện nay” - ông Nguyễn Hùng Anh nói.
Có chung quan điểm, ông Huỳnh Hưng Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Lộc bày tỏ, việc Bộ Công Thương kịp thời cử lãnh đạo các Cục, Vụ về các địa phương để nắm bắt các thông tin, khó khăn, vướng mắc. Từ đó có cơ sở định hướng xử lý ngay, đây là điều rất thiết thực, thể hiện tính xung kích, hành động. Việc đưa cán bộ về khảo sát tình hình cơ sở cũng khích lệ tinh thần các cán bộ tại cơ sở, thể hiện tinh thần đồng hành của ngành Công Thương, Trung ương đối với bộ phận chuyên môn tại cơ sở.
Hiện nay, xã đang đảm bảo xử lý 6 lĩnh vực với 18 đầu việc của ngành Công Thương. Tuy nhiên, các xã sau khi sáp nhập, đội ngũ cán bộ thực hiện công tác chuyên môn ở lĩnh vực này chưa có nhiều kinh nghiệm thực tiễn. “Tại buổi làm việc, xã đã đề nghị Sở Công Thương sớm tập huấn trực tiếp, cầm tay chỉ việc cho các cán bộ chuyên trách lĩnh vực Công Thương ở cấp xã, phường, để các cán bộ vững chuyên môn hơn” - ông Huỳnh Hưng Quang cho hay.
Ở nơi địa đầu Tổ quốc - Cà Mau, trong 2 ngày 6 - 7/8, đoàn công tác của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước do ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng làm trưởng đoàn đã có mặt trực tiếp tại đây để nắm bắt khó khăn, tập huấn, hỗ trợ và hướng dẫn địa phương thực hiện các nhiệm vụ vận hành chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại.
Bắt tay ngay vào chuỗi hoạt động làm việc, khảo sát, tập huấn với tinh thần “khẩn trương - sát thực tế - hỗ trợ tối đa”, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn cùng các thành viên đoàn đã trực tiếp trả lời những vấn đề thuộc thẩm quyền. Cùng đó, đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ. Các nội dung vượt thẩm quyền được đoàn ghi nhận và cam kết chuyển đến các đơn vị chức năng của Bộ để trả lời sớm nhất.
Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh, thông qua tập huấn, cán bộ Công Thương tại các xã, phường sẽ nắm chắc nhiệm vụ, tự tin triển khai, góp phần vận hành trơn tru mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đây không chỉ là câu chuyện tổ chức bộ máy mà còn bảo đảm dịch vụ công đến người dân và doanh nghiệp nhanh nhất, hiệu quả nhất.
Ngay khi có thông tin cán bộ của Bộ Công Thương được phân công về hỗ trợ tỉnh Phú Thọ, nhiều người dân nơi đây cũng bày tỏ sự ủng hộ, kỳ vọng vào những thay đổi rõ nét trong công tác điều hành và phục vụ nhân dân.
Chị Hà Ngọc Linh, một giáo viên trú tại phường Nông Trang, tỉnh Phú Thọ cho rằng, việc Bộ Công Thương chủ động cử cán bộ tăng cường về hỗ trợ chính quyền hai cấp không chỉ giải quyết bài toán thiếu nhân lực tại chỗ hay bổ sung chuyên môn mà còn góp phần xây dựng hình ảnh chính quyền kiến tạo, phục vụ, hướng tới người dân.
“Quyết định này không chỉ hợp lý về mặt hành chính mà còn hợp lòng dân. Tôi hy vọng quyết định này của Bộ Công Thương sẽ có tác động tích cực hơn đến hoạt động thông suốt của chính quyền hai cấp, đặc biệt là những thủ tục đã được bộ phân cấp, phân quyền về địa phương” - chị Hà Ngọc Linh cho hay.
Mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp bắt đầu đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025. Cũng từ ngày 1/7, có 208/401 nhiệm vụ, quyền hạn (chiếm tỷ lệ 52%) trong 22 lĩnh vực của ngành Công Thương được phân cấp, phân quyền từ Trung ương về cho địa phương thực hiện. Trong đó, bao gồm 26 nhiệm vụ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân cấp cho địa phương cấp tỉnh và 182 nhiệm vụ từ các Bộ, ngành Trung ương và Bộ Công Thương phân cấp cho địa phương.
Ngoài ra, có 37 nhiệm vụ thuộc 8 lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương được phân định lại thẩm quyền từ cấp huyện xuống cấp xã và 7 nhiệm vụ từ cấp huyện lên cấp tỉnh.
Sau khi đi vào vận hành chính quyền địa phương hai cấp, nhiều địa phương đã gặp phải áp lực về nhân sự, năng lực quản lý. Ngay lập tức, Bộ Công Thương đã cử 34 lãnh đạo cấp cục cùng nhiều công chức, cán bộ trực tiếp về các địa phương để hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính, dù thực tế công việc tại Bộ lúc này cũng còn bộn bề. Bản thân Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng có 72 nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân quyền, phân cấp lại.
Đây được xem là một bước đi rất đáng chú ý, nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân, doanh nghiệp và cộng đồng xã hội. Không dừng lại ở một hành động mang tính biểu tượng mà còn thể hiện quyết tâm cải cách hành chính thực chất và sâu rộng.
Tùy vào đặc thù địa phương, mỗi cán bộ sẽ có cách tiếp cận và triển khai công việc khác nhau. Sau khi đã làm việc với Sở Công Thương, các cán bộ sẽ tổ chức làm việc với một số xã, phường, đặc khu. Các cán bộ của Bộ Công Thương trả lời hết những vấn đề địa phương còn băn khoăn, đồng thời làm cầu nối để trao đổi với các Sở Công Thương và tham mưu cho Sở một cách kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả.
Theo đánh giá, hàng tuần, các cán bộ đi công tác tại địa phương đều có báo cáo tình hình thực tiễn gửi về Vụ Tổ chức cán bộ tổng hợp để báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương. Trong các báo cáo này bao gồm cả đề xuất phương án giải quyết cho những vấn đề địa phương còn vướng mắc.
Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương đã tổ chức các buổi tập huấn chuyên sâu cho địa phương về lĩnh vực quản lý thị trường trong nước, xuất nhập khẩu, thương mại điện tử và kinh tế số, lĩnh vực quản lý chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam, lĩnh vực xúc tiến thương mại, cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng… Đường dây nóng của Bộ được thiết lập để tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị.
Bộ cũng đã phối hợp cùng một số Sở Công Thương: Hải Phòng, Lai Châu, Cà Mau… tham gia trao đổi, giải đáp những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi nhiệm vụ lĩnh vực Công Thương khi theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại Hội nghị hướng dẫn triển khai các nghị định, thông tư về lĩnh vực Công Thương.
Mặt khác, các sổ tay, cẩm nang hướng dẫn đã và đang được biên tập, xuất bản đến các địa phương và phổ biến trên môi trường số, thuận lợi cho việc tiếp cận. Đặc biệt, các cán bộ đi công tác tại địa phương đã trở thành cầu nối, đưa tiếng nói của địa phương đến Trung ương.
Tại cuộc họp triển khai những nội dung hỗ trợ các địa phương triển khai chính quyền địa phương hai cấp diễn ra ngày 12/8, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đã biểu dương 34 công chức được phân công đã bám sát nhiệm vụ, thực hiện đúng quy chế và báo cáo đầy đủ theo mẫu biểu; đồng thời, chủ động lập kế hoạch triển khai, hướng dẫn Sở Công Thương và chính quyền địa phương cấp xã.
Qua báo cáo từ cơ sở, Thứ trưởng cho rằng, có địa phương triển khai tốt, song cũng còn nơi gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là thiếu nhân sự chuyên ngành Công Thương. Theo đó, Thứ trưởng yêu cầu Vụ Tổ chức cán bộ phối hợp cùng các đồng chí được cử đi công tác tại địa phương rà soát, hoàn thiện báo cáo Bộ Nội vụ về kiến nghị có phương án bổ sung biên chế phù hợp cho các địa phương để đảm bảo nguồn nhân lực thực hiện các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền từ Trung ương xuống địa phương.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cũng đề nghị, các đơn vị khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu chung, tập hợp toàn bộ câu hỏi và hướng dẫn từ trước tới nay để đăng tải trên Cổng thông tin điện tử Bộ Công Thương, thường xuyên cập nhật để hệ thống ngày càng đầy đủ. Đồng thời, các đơn vị chuyên môn khi nhận được câu hỏi từ các cán bộ lãnh đạo đi địa phương phải trả lời trong ngày, trừ những vấn đề cần xin ý kiến từ cấp có thẩm quyền…
Theo Thứ trưởng, Bộ Công Thương tiên phong triển khai mô hình cử cán bộ đi công tác tại địa phương đã tạo hiệu ứng lan tỏa sang các bộ, ngành khác. Để duy trì hiệu quả, yêu cầu các cán bộ phát huy kết quả đã đạt, đồng thời nâng cao tính cụ thể, sâu sát và sự chủ động trong mọi công việc.
Sắp xếp tổ chức bộ máy và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp là nhiệm vụ có tính chất bước ngoặt lớn trong lịch sử 80 năm của đất nước Việt Nam. Sau đợt sáp nhập lịch sử, một không gian mới đang được mở ra và định hình. Đây là bước chuyển căn cơ trong tư duy quản trị nhà nước, thực thi quá trình cải cách một cách thực chất, đặt người dân vào vị trí trung tâm của bộ máy hành chính.
Việc Bộ Công Thương tập trung hỗ trợ địa phương triển khai nhiệm vụ theo mô hình mới đã chủ động tháo gỡ vướng mắc, góp phần thúc đẩy mô hình chính quyền hai cấp vận hành hiệu quả, khơi thông các nguồn lực cho phát triển kinh tế.
(Còn nữa)