Chiều 22/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến với một số địa phương ven biển (TP. Huế, các tỉnh Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị) về chuẩn bị công tác ứng phó với áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 5 (Kajiki) khi đi vào biển Đông (theo Chinhphu.vn).
Công tác dự báo phải luôn chủ động, phòng ngừa là chính
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, dự báo dù cố gắng đến đâu cũng chỉ là dự báo, do vậy các cơ quan phải bám sát diễn biến thực tế, cập nhật liên tục để phòng ngừa. Phòng ngừa tốt sẽ giảm thiệt hại, còn chủ quan, thiếu chủ động thì hậu quả rất lớn, khó lường. Sau mỗi cơn bão, mỗi sự cố thiên tai, các cơ quan, bộ ngành và địa phương phải rút kinh nghiệm, hoàn thiện hơn nữa, không được chủ quan, phải chủ động và có phương án khoa học, chặt chẽ.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp chuẩn bị công tác ứng phó với Áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 5 (Kajiki) khi đi vào biển Đông. Ảnh: VGP/Minh Khôi
Thời gian qua, các cơ quan khí tượng – thủy văn đã dự báo khá chính xác xu thế bão, cấp độ bão, hợp tác tốt với các trung tâm quốc tế. Tuy nhiên, dự báo mưa và thủy văn vẫn còn nhiều hạn chế, cần khắc phục. Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải chỉ đạo, sau mỗi cơn bão có khảo sát, đánh giá lại kết quả dự báo, rút ra bất cập, đề xuất giải pháp hoàn thiện, đặc biệt về mưa, thủy văn.
Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan dự báo phải tính đến mưa từ thượng nguồn Lào, có phối hợp quốc tế để nắm được thông tin chính xác, kịp thời. “Dự báo phải đi liền với “vũ khí sắc bén”, tức là công cụ, mô hình phải đủ hiệu quả. Dù đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các mô hình, nhưng nếu chưa hiểu nguyên nhân sai số, chưa khắc phục được thì vẫn là hạn chế”, Phó Thủ tướng nói và nêu rõ, công tác dự báo cần cung cấp kịp thời thông tin về diễn biến bão số 5 cho Thủ tướng để ban hành công điện ứng phó, cập nhật thường xuyên cho các địa phương, nhất là nơi diễn ra sự kiện chính trị quan trọng như Hà Nội.
Bên cạnh đó, phải có đánh giá phạm vi ảnh hưởng trên biển, trên đất liền, thủy triều, sóng, nguy cơ nước dâng ven biển; dự báo trước – trong – sau bão, đặc biệt là hoàn lưu sau bão.
Điều hành ứng phó phải có kịch bản cụ thể, phân cấp rõ ràng
Phó Thủ tướng đề nghị, các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát toàn bộ hồ, đập thủy lợi, thủy điện. Bộ Công Thương có trách nhiệm điều tiết các hồ đập thuộc phạm vi quản lý, phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường để vận hành liên hồ hiệu quả.
Các tỉnh, thành phố phải xây dựng phương án, kịch bản ứng phó với bão số 5 cụ thể theo từng vùng: Đồng bằng, ven biển, miền núi. Cần giao rõ trách nhiệm cho Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Xây dựng, Công Thương, Y tế, chính quyền cấp huyện, xã. Phương án di dân phải cụ thể: trường hợp nào di dân, lực lượng nào tham gia, di chuyển dân tới đâu.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của lực lượng tại chỗ, nhất là ở những địa bàn có nguy cơ cao, dễ chia cắt. Quân khu 4, Quân khu 5 và Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh phải phối hợp với địa phương, bố trí lực lượng kịp thời, hỗ trợ “bốn tại chỗ”.
Theo Phó Thủ tướng, điểm yếu hiện nay là khi thiên tai xảy ra thường mất điện, mất thông tin. Ông yêu cầu Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia và các đơn vị liên quan cùng VNPT, Viettel, quân đội, công an phải có phương án dự phòng từ bây giờ: Bố trí máy phát điện, thiết bị vệ tinh, duy trì kết nối đến tận xã, thôn, bản ở vùng núi…
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, tại các địa phương, phương châm “bốn tại chỗ” không chỉ là con người và phương tiện, mà còn phải dự trữ đầy đủ: Lương thực, thuốc men, nước uống, vật tư thiết yếu, điện, thông tin liên lạc. Đặc biệt, phải chuẩn bị theo từng cụm dân cư ở vùng sâu, vùng xa, nơi một xã có khi rộng hơn cả một huyện đồng bằng, dễ bị cô lập khi bão lũ xảy ra.
Phó Thủ tướng yêu cầu xây dựng kịch bản điều hành rõ ràng khi ứng phó với bão. Trước hết là địa phương chịu trách nhiệm toàn diện; tiếp đến là bộ ngành liên quan; cuối cùng mới đến Ban Chỉ đạo Trung ương. Địa phương có quyền sử dụng “quyền của Thủ tướng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng” để huy động lực lượng khi cần thiết. Chỉ khi vượt quá khả năng thì mới đề nghị Trung ương hỗ trợ.
“Hiện nay ứng phó vẫn còn bị động, đơn giản, nhiều lúc Trung ương dồn xuống chỉ đạo khiến thiếu tập trung. Cần chuyên môn hóa, tăng tính khoa học, dựa trên phân cấp rõ ràng để ứng phó hiệu quả, lâu dài”, Phó Thủ tướng chỉ rõ.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, bão số 5 hình thành nhanh từ áp thấp nhiệt đới (ATNĐ), có hoàn lưu rộng, dự báo phức tạp, đòi hỏi các bộ, ngành, địa phương phải tập trung cao độ, tuyệt đối không để xảy ra sơ suất, đặc biệt trong thời điểm cả nước đang hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Các đơn vị khí tượng thuỷ văn phải nâng tần suất dự báo chi tiết về diễn biến, phạm vi, mức độ ảnh hưởng của bão số 5 trong những ngày tới, đặc biệt đối với Hà Nội và các đô thị lớn, “bảo đảm chính xác, không được chủ quan, không để bị động”.