Sáng 26/11, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia chủ trì cuộc họp với các bộ ngành, địa phương về ứng phó cơn bão số 15 (bão KOTO), đã đi vào biển Đông với cường độ cấp 8, giật cấp 10. Cuộc họp kết nối trực tuyến tới các điểm cầu tại 6 tỉnh, thành là Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các địa phương cập nhật, hoàn thiện dữ liệu hồ chứa, hồ đập và bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, tai biến địa chất theo mức lũ lịch sử mới. Ảnh: VGP/Minh Khôi
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, tình hình mưa lũ vừa qua tại các tỉnh miền Trung còn rất nặng nề, trong khi cơn bão số 15 sắp đổ bộ sẽ chồng thêm áp lực. Vì vậy, các địa phương cần cập nhật thông tin, dự báo chính xác và kích hoạt toàn bộ các quy định liên quan đến quản lý tàu thuyền, không cho phép hoạt động trong khu vực nguy hiểm.
Đối với các khu vực có nguy cơ sạt lở, Phó Thủ tướng đề nghị duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi. Đặc biệt là việc tiếp tục bố trí lực lượng để bảo đảm an toàn cho nhân dân và đánh giá lại các bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở, tai biến địa chất của 34 tỉnh thành. "Bản đồ dự báo là công cụ chính để xây dựng kịch bản, phương án ứng phó. Nếu không có, việc dự báo cũng sẽ gặp khó khăn", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng đã chỉ đạo về một số nhiệm vụ cần tiếp tục triển khai sau đợt bão lũ vừa qua, cũng như chủ động phòng, chống bão số 15 cũng như ứng phó với thiên tai, thời tiết cực đoan trong dài hạn.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các cơ quan khoa học và dự báo khí tượng thủy văn rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện bản đồ ngập lụt, đảm bảo thông tin được cập nhật đến cấp xã, phường để chính quyền cơ sở và người dân có thể chủ động phòng, tránh. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu đánh giá nguyên nhân gây ra lũ quét, sạt lở vừa qua, phân biệt giữa yếu tố tự nhiên và do con người, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để bảo vệ tính mạng người dân. Các địa phương phải dựa vào bản đồ ngập lũ lịch sử để xác định khu vực thấp, chấp nhận sống chung với thiên tai và chuẩn bị phương án ứng phó phù hợp.
Về quy trình vận hành hồ thủy điện, Phó Thủ tướng nêu rõ cần rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời. Nếu không có biện pháp kiểm soát điều tiết, việc xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét, mất an toàn cho người dân.
Đề cập đến vấn đề truyền thông trong thiên tai, Phó Thủ tướng yêu cầu phải có quy định rõ ràng về cơ chế, phương tiện thông tin từ Trung ương đến địa phương, từ tỉnh xuống xã, đến tận thôn xóm, từng hộ dân để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn.
Về kỹ năng phòng, chống thiên tai, Phó Thủ tướng đề nghị Văn phòng Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng khung phương án ứng phó cho từng cấp độ thiên tai, tổ chức diễn tập hàng năm, đặc biệt ở các khu vực dễ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở.
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và chính quyền địa phương, đặc biệt là những địa phương vừa chịu thiên tai, ngay lập tức thực hiện các hướng dẫn, phân công nhiệm vụ đã được chỉ định.
Đồng thời, các bộ, ngành phải phối hợp với các viện nghiên cứu, cơ quan khoa học về thủy lợi, khí tượng và quản lý tài nguyên nước để nắm chắc tình hình, đánh giá chính xác các rủi ro liên quan đến nước, từ đó kiểm soát tốt và giảm thiểu thiệt hại cho nhân dân. Phó Thủ tướng nhấn mạnh đây là thời điểm quan trọng và khó khăn, yêu cầu mọi đơn vị phải phối hợp chặt chẽ, đảm bảo công tác phòng chống thiên tai hiệu quả;…
Tối 25/11, vùng áp thấp trên miền Trung Philippines mạnh lên thành bão và đi vào Biển Đông, trở thành bão số 15. Đến 8 giờ sáng 26/11, bão đạt cấp 8, giật cấp 10, cách quần đảo Trường Sa khoảng 400 km về phía Đông Đông Bắc. Dự báo trong 2 ngày tới, bão có khả năng mạnh lên cấp 10–11, giật cấp 13–14 khi tiến gần phía Bắc Trường Sa. Sau ngày 29–30/11, bão suy yếu nhanh do gặp không khí lạnh, khô và vùng biển nhiệt độ thấp dưới 26°C, có thể giảm xuống áp thấp nhiệt đới hoặc vùng thấp.
Bão số 15 có hai đặc điểm nổi bật: tồn tại trên biển gần 6 ngày (27/11 – 1/12), ảnh hưởng liên tục khu vực Trường Sa – Hoàng Sa, vì vậy cần cấm biển tuyệt đối trong thời gian này; đồng thời mưa tại khu vực từ Gia Lai đến Khánh Hòa, dù không lớn, vẫn tiềm ẩn nguy cơ sạt lở rất cao. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp các cơ quan liên quan liên tục cập nhật thông tin; bản tin ngày 28/11 được xác định là mốc dự báo có độ chính xác cao phục vụ công tác chỉ đạo, ứng phó.