Làn sóng tin sai lệch về biến đổi khí hậu
Khai mạc COP 30 tại thành phố Belem, Brazil, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đã gọi hội nghị năm nay là "COP của sự thật". Trong bài phát biểu, ông đề cập đến việc cần thiết phải đối phó với chủ nghĩa phủ nhận biến đổi khí hậu và các thông tin sai lệch.
Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva phát biểu khai mạc Hội nghị COP 30. Ảnh: Antonio Scorza.
Vào ngày 12/11, Tuyên bố về Tính toàn vẹn Thông tin trong Biến đổi Khí hậu đã được công bố. Đây là kết quả của Sáng kiến Toàn cầu (GICI) – sự hợp tác giữa Chính phủ Brazil, Liên hợp quốc và UNESCO nhằm mục đích chống lại thông tin sai lệch về khí hậu, được công bố trước đó tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 (Rio, 11/2024).
Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay nhấn mạnh, mục tiêu của sáng kiến là hỗ trợ các nhà báo, nhà nghiên cứu và đấu tranh chống thông tin sai lệch trên mạng xã hội. Nếu không được tiếp cận thông tin đáng tin cậy về sự gián đoạn khí hậu, chúng ta không bao giờ có thể hy vọng vượt qua được nó.
Sáng kiến được sự ủng hộ của các quốc gia thành viên như: Brazil, Chile, Đan Mạch, Pháp, Maroc, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Vương quốc Anh và Uruguay. Bốn quốc gia vừa gia nhập với tư cách thành viên mới là: Bỉ, Canada, Phần Lan và Đức, nâng tổng số quốc gia thành viên lên 13.
Theo một báo cáo từ Liên minh Chống tin giả về khí hậu (CAAD) và Trạm quan sát về toàn vẹn thông tin (OII), thông tin sai lệch về khí hậu đã gia tăng mạnh mẽ trước thềm COP 30. Báo cáo cho thấy mức tăng 267% lượng thông tin sai lệch liên quan đến COP trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 9 năm nay. Các từ khóa tiêu cực liên quan đến hội nghị thượng đỉnh khí hậu của LHQ đã xuất hiện 14.000 nội dung.
Bà Charlotte Scaddan - cố vấn cấp cao về Liêm chính thông tin, Ban Truyền thông Toàn cầu của Liên hợp quốc cho rằng: “Thế giới đang ở thời điểm cấp bách, khi hai trong số những thách thức lớn nhất của nhân loại là tin giả và biến đổi khí hậu lại đan xen với nhau theo chiều hướng tiêu cực”.
Cũng trong ngày 12/11, một bức thư ngỏ kêu gọi các Chính phủ đưa ra quyết định bắt buộc về bảo vệ tính toàn vẹn thông tin với chữ ký của hàng trăm tổ chức xã hội dân sự và cá nhân có ảnh hưởng đã được gửi đi, bao gồm kiến trúc sư của Hiệp định Paris – bà Christiana Figueres, bà Laurence Tubiana (Quỹ Khí hậu châu Âu) và các tổ chức lớn như Mạng lưới Hành động Khí hậu Quốc tế, tổ chức 350.org.
Cam kết của các thành viên
Các quốc gia ký kết tuyên bố cam kết giải quyết thông tin sai lệch và gây hiểu lầm về biến đổi khí hậu. Tổng cộng có sáu cam kết gồm đảm bảo thông tin khí hậu chính xác song song với bảo vệ tự do ngôn luận, hỗ trợ truyền thông độc lập đưa tin chính xác về các vấn đề môi trường, giúp mọi người tiếp cận được thông tin dựa trên bằng chứng và xây dựng năng lực để nhận diện các mối đe dọa đối với tính toàn vẹn của thông tin.
Tuyên bố cũng kêu gọi khu vực tư nhân cam kết đảm bảo tính toàn vẹn của thông tin về biến đổi khí hậu trong hoạt động kinh doanh của họ, đồng thời đảm bảo các hoạt động quảng cáo minh bạch và có trách nhiệm với quyền con người.
Tính đến nay, tuyên bố đã được ký kết bởi 12 quốc gia: Bỉ, Brazil, Canada, Chile, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Hà Lan, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Uruguay.
COP30 là diễn đàn về phát thải, nơi định nghĩa lại niềm tin vào khoa học và trách nhiệm xã hội trong kỷ nguyên số. Khi thế giới bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh quyết liệt hơn bao giờ hết, việc bảo vệ tính toàn vẹn của thông tin khí hậu trở thành nhiệm vụ không thể thiếu, sánh ngang với việc giảm phát thải hay đầu tư vào năng lượng tái tạo.