Cách những 'chiến sĩ cầm bút' gửi gắm tình yêu nước

Tình yêu nước qua từng lần tác nghiệp

Tiếng trống quân hành vang đều trên quảng trường rộng lớn. Bước chân người lính gõ xuống mặt đường như nhịp điệu của lịch sử. Ở hai bên, không chỉ có khán giả dõi theo, mà còn có một hàng ngũ khác: Những phóng viên, nhà báo lặng lẽ tác nghiệp, ghi lại từng khoảnh khắc để gửi đến bạn đọc khắp nơi.

Với một phóng viên trẻ như tôi, hôm ấy không chỉ là buổi tổng hợp luyện diễu binh kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Đó giống như một buổi “tập dượt nghề nghiệp đầu tiên”, nơi tôi lần đầu cảm thấy mình hòa vào một sự kiện lớn của đất nước. Trên vai là chiếc ba lô lỉnh kỉnh, trước ngực là chiếc máy ảnh, tôi vừa hồi hộp, vừa mong muốn ghi trọn ánh mắt kiêu hãnh của người lính, giọt mồ hôi lăn trên trán họ hay lá cờ đỏ tung bay trong gió.

Khi ấy, tôi chợt nhớ đến câu nói của một người thầy từng dạy tôi ở Học viện Báo chí: “Nhà báo không chỉ đưa tin, mà còn lưu giữ khoảnh khắc để lịch sử sống trong lòng nhân dân”. Ngày còn ngồi trên ghế giảng đường, tôi chỉ coi đó là một triết lý nghề nghiệp. Nhưng hôm nay, giữa tiếng nhạc hùng tráng và bước quân hành, tôi mới thấm hơn ý nghĩa câu nói ấy.

Tình yêu nước có nhiều cách thể hiện. Có người gửi gắm vào món ăn dân dã, có người lưu giữ trong tấm ảnh với lá cờ Tổ quốc. Với nhà báo, tình cảm ấy trở thành những bản tin, bức ảnh, thước phim. Không ồn ào, không phô trương, nhưng bền bỉ và cần mẫn, như một cách hòa nhịp cùng đời sống của đất nước.

Một đàn anh từng chia sẻ với tôi: “Tinh thần báo chí cách mạng là không đứng ngoài, mà dấn thân, sống cùng và viết bằng trái tim”. Có lẽ vì thế mà tình yêu nước của phóng viên không chỉ nằm ở cảm xúc, mà được thể hiện qua sự hiện diện bền bỉ ở hiện trường, qua từng lần bấm máy, từng dòng tin gấp gáp gửi về tòa soạn.

Cuộc hành quân thầm lặng sau ống kính

Để công chúng có thể thấy những hình ảnh trọn vẹn trong lễ kỷ niệm, phía sau là sự miệt mài ít ai để ý của báo giới.

Buổi luyện tập giữa tháng Tám, thời tiết lúc nắng gắt oi ả, lúc lại mưa to tầm tã. Các phóng viên ảnh ngồi sát mép đường, leo lên nóc tòa nhà, hoặc chạy song hành cùng đội hình diễu binh để kịp ghi hình. Máy quay vận hành liên tục, pin nóng ran, tín hiệu đôi lúc chập chờn, nhưng không ai rời vị trí. Chỉ một khoảnh khắc lơ là thôi, độc giả sẽ bỏ lỡ một hình ảnh khó lặp lại.

Nhiều đồng nghiệp vừa chạy vừa chụp, vừa tranh thủ gửi ảnh về tòa soạn. Có người ăn vội chiếc bánh mì giữa buổi, uống vội ngụm nước rồi lại lao ra hiện trường. Tôi ấn tượng với hình ảnh các nữ phóng viên, trên vai là balô nặng trĩu thiết bị, vẫn len lỏi giữa đám đông để tìm góc máy. Một chị nói vui: “Mỗi lần bấm máy là một lần chạy đua với thời gian. Chậm một giây thôi có khi mất khoảnh khắc”.

Công việc tác nghiệp đòi hỏi sự bền bỉ và ứng biến liên tục. Máy ảnh quá nóng, pin cạn nhanh, tín hiệu truyền dẫn gián đoạn… tất cả buộc chúng tôi phải xoay xở ngay tại chỗ để bảo đảm thông tin không ngắt quãng. Có người quỳ sát mặt đường, có người trèo lên bục cao để ghi hình toàn cảnh. Tất cả chỉ để công chúng không bỏ sót bất kỳ lát cắt nào của sự kiện.

Nếu đội ngũ quân nhân luyện tập từng bước đi để thể hiện sức mạnh dân tộc, thì đội ngũ phóng viên cũng có một “cuộc hành quân” riêng, bằng ngòi bút, ống kính và sự lăn xả. Chúng tôi không xuất hiện trong khung hình, nhưng lại là những người tạo nên khung hình để mọi người cùng chiêm ngưỡng.

Điều tôi nhận ra là, với nhiều đồng nghiệp, sự kiện không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là trải nghiệm để nhớ. Họ xúc động khi ghi lại cảnh quân nhạc cất cao Tiến quân ca, hay khi bắt được nụ cười rạng rỡ của các em nhỏ vẫy cờ. Những khoảnh khắc ấy vừa là tư liệu, vừa là động lực nuôi dưỡng tình yêu nghề, tình yêu đất nước.

Tình yêu nước của phóng viên, có lẽ, không nằm ở những lời lớn lao. Nó lặng lẽ, giản dị, nhưng bền bỉ trong từng dòng tin, từng bức ảnh. Chúng tôi không giữ lại cho riêng mình, mà để góp phần lưu giữ ký ức chung của dân tộc. Và trong hành trình đó, mỗi người làm báo đều thấy rõ: mình cũng đang bước đi, song hành với lịch sử, bằng chính công việc thường ngày.

Mỗi bức ảnh, mỗi bản tin là một phần ký ức chung, giúp lịch sử trở nên gần gũi và sống động hơn. Chính ở đó, tình yêu nước của người làm báo được gửi gắm, không phô trương, mà nằm trong trách nhiệm, trong sự tận tụy để thông tin đến với mọi người kịp thời, trung thực.