Từ vườn chuối, tinh bột nghệ đến mô hình VAC
Ông Bùi Thành Nam, nông dân người dân tộc Mường tại xã Hợp Kim, tỉnh Phú Thọ, là tấm gương điển hình về khởi nghiệp nông nghiệp với mô hình trồng chuối tiêu hồng. Trước khi bén duyên với cây chuối, ông từng kinh doanh hoa quả tại các chợ trong huyện nhưng gặp nhiều khó khăn về kinh tế.
Phú Thọ thúc đẩy tiêu thụ nông sản qua sàn thương mại điện tử.
Năm 2020, nhận thấy tiềm năng của cây chuối tiêu hồng và được sự hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp địa phương, ông Nam quyết định vay vốn để chuyển đổi diện tích trồng ngô, sắn kém hiệu quả sang trồng chuối. Với số vốn 30 triệu đồng, ông thử nghiệm trên 1ha với 2.000 cây. Nhờ áp dụng kỹ thuật chăm sóc đúng cách, vườn chuối đạt tỷ lệ ra buồng trên 95% và mang lại lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng/ha sau một năm.
Nhận thấy hiệu quả, ông Nam mở rộng diện tích thuê thêm đất, nâng tổng vườn chuối lên hơn 3ha với khoảng 6.000 cây. Thương lái đặt mua chuối ngay tại vườn với giá 200.000 đồng/cây. Năm 2024, sau khi trừ chi phí, gia đình ông thu về hơn 400 triệu đồng. Không dừng lại ở đó, ông còn tận dụng lá và thân chuối để chăn nuôi gia súc, gia cầm, nâng cao thu nhập.
“Để thành công, trước tiên phải hiểu rõ đặc tính sinh học của cây, nắm vững kỹ thuật trồng và chăm sóc. Chuối tiêu hồng thích nghi tốt với nhiều loại đất, ưa ẩm và đẻ mầm khỏe, cần tưới nước thường xuyên và tỉa mầm đúng cách để đạt năng suất cao”, ông Nam chia sẻ.
Câu chuyện của ông Nam chỉ là một trong nhiều điển hình. Tại Phú Thọ, ông Triệu Văn Bình, triệu phú nông dân người Dao ở xóm Thung Dao Bắc, xã Mường Động, cũng tạo dựng thành công từ nông nghiệp kết hợp chăn nuôi. Ông xây dựng mô hình V.A.C (vườn – ao – chuồng), sở hữu 4ha mía tím, đàn trâu 20 con, lợn 30 con và hàng trăm con gà nuôi theo phương pháp hữu cơ. Nhờ mô hình này, ông không chỉ nâng cao thu nhập cho gia đình mà còn thúc đẩy phong trào sản xuất, kinh doanh trong cộng đồng.
Trong khi đó, anh Bùi Văn Nhưng ở xóm Bưng, xã Nhân Nghĩa, lại đi theo hướng chế biến tinh bột nghệ bản địa. Sau gần 4 năm nghiên cứu, thử nghiệm, anh ra mắt sản phẩm OCOP 4 sao “Tinh bột nghệ Nhưng Vần Hòa Bình”. Anh xây dựng vùng trồng sạch gần 20ha, liên kết với hơn 100 hộ dân, hỗ trợ kỹ thuật và cam kết bao tiêu đầu ra. Mỗi năm, công ty cung cấp trên 1 tấn tinh bột nghệ ra thị trường, tạo doanh thu hơn 1 tỷ đồng và nhiều việc làm cho lao động địa phương. Anh chia sẻ: “Mục tiêu không chỉ là bán sản phẩm, mà là tạo chuỗi giá trị, bà con có thu nhập ổn định, công ty có nguyên liệu chất lượng, người tiêu dùng nhận sản phẩm an toàn”.
Những câu chuyện khởi nghiệp này khẳng định tinh thần cần cù, sáng tạo của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần nâng cao đời sống, thúc đẩy kinh tế nông thôn và tạo nên diện mạo mới cho vùng đất Phú Thọ.
Chuyển đổi số Đòn bẩy nâng cao giá trị nông sản, cải thiện thu nhập
Trong quá trình phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Phú Thọ, các hợp tác xã (HTX) và tổ hợp tác ngày càng khẳng định vai trò quan trọng, trở thành điểm tựa giúp các thành viên sản xuất theo hướng hàng hóa, nâng cao giá trị gia tăng. Những năm gần đây, để cải thiện hiệu quả sản xuất, kinh doanh và nâng cao sức cạnh tranh nông sản địa phương, nhiều HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã chủ động ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào sản xuất.
Mô hình trang trại trồng rau an toàn trong nhà kính theo tiêu chuẩn VietGap tại Phú Thọ. Ảnh: TTXVN
Nhờ sự hỗ trợ từ các ban ngành chức năng của tỉnh, hàng loạt hội nghị tập huấn, hướng dẫn chuyển đổi số cho nông dân và HTX đã được tổ chức. Kết quả đáng ghi nhận: hơn 2.970 sản phẩm nông sản đã được đưa lên sàn Postmart.vn và 284 sản phẩm trên sàn Voso.vn, giúp nông dân và HTX mở rộng thị trường, nâng cao thu nhập. Những bước tiến trong chuyển đổi số đã góp phần quan trọng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào, đồng thời thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hóa và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Thành công của bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số không phải là nỗ lực riêng lẻ, mà được đồng hành, hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các ngành chức năng thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia. Thời gian qua, chính quyền đã khuyến khích các doanh nghiệp, hộ sản xuất kinh doanh thực hiện sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, chuỗi liên kết, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá sản phẩm trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.
Sự phát triển của các sản phẩm không chỉ nâng cao giá trị sản xuất, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, mà còn tạo ra chuỗi liên kết giá trị, hình thành các vùng sản xuất sạch, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.
Ông Nguyễn Huy Nhuận, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Phú Thọ, cho biết, hiện nay, nhiều sản phẩm nông sản địa phương đã khẳng định chất lượng, tạo dựng chỗ đứng trên thị trường, như thịt chua, hạt dổi, rượu cần… Thời gian tới, Sở khuyến khích địa phương tận dụng tiềm năng, duy trì và nâng cao chất lượng sản phẩm đã công nhận, huy động nguồn lực hỗ trợ về vốn, chuyển giao khoa học kỹ thuật và đẩy mạnh quảng bá để nông sản Phú Thọ vươn xa hơn trên thị trường.
Nhờ khởi nghiệp sáng tạo và ứng dụng chuyển đổi số, đồng bào dân tộc thiểu số Phú Thọ đang biến những ý tưởng nông nghiệp thành giá trị kinh tế thực tiễn. Những sản phẩm OCOP không chỉ nâng cao thu nhập mà còn lan tỏa bản sắc văn hóa địa phương. Phú Thọ hôm nay đang hình thành thế hệ nông dân – doanh nhân tự tin, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn.