Sau nhiều năm chờ đợi, thị trường tài chính Việt Nam cuối cùng cũng đón nhận dấu mốc lịch sử. Mới đây, FTSE Russell chính thức công bố Việt Nam được tái phân loại từ "thị trường cận biên" lên "mới nổi thứ cấp", hiệu lực từ ngày 21/9/2026.
Đó là sự ghi nhận về uy tín và vị thế, quy mô và chất lượng của thị trường, đồng thời mở ra cơ hội thu hút dòng vốn quốc tế quy mô lớn, tạo nền tảng để hướng tới nâng hạng theo chuẩn MSCI trong tương lai gần.
Chuyên gia chứng khoán: 'Cú hích' nâng hạng kích hoạt dòng vốn tỷ USD
Theo đại diện Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS), Việt Nam dự kiến được đưa vào FTSE Emerging Markets Index với tỷ trọng 0,3 - 0,5%, kéo theo khoảng 550 - 600 triệu USD dòng vốn thụ động từ các ETF lớn như Vanguard, Schwab, BlackRock, Franklin… Nếu tính thêm vốn chủ động, tổng quy mô có thể đạt 2,5 - 7,5 tỷ USD, tương đương 65.000 - 196.000 tỷ đồng.
Từ góc độ định lượng và định giá, ông Nguyễn Hoàng Long - Trưởng nhóm Phân tích - Đầu tư VFS, nhấn mạnh tác động tích cực nhất nằm ở thanh khoản và tâm lý. Hiện nay, khối ngoại đang nắm tỷ trọng sở hữu thấp kỷ lục khoảng 15,5% trên HOSE, có nghĩa dư địa mua ròng quay lại là rất lớn. Trong phiên đầu tiên sau thông báo nâng hạng (ngày 8/10), khối ngoại đã quay lại mua ròng, cho thấy lực cầu ngoại phản ứng nhanh hơn kỳ vọng.
"Với nền vĩ mô thuận lợi, VN-Index nhiều khả năng đi theo quỹ đạo 'sideway-up', vững vàng hướng lên vùng 1.800 điểm vào cuối năm, trước khi tính đến 2.000 - 2.200 điểm trong trung - dài hạn", ông Nguyễn Hoàng Long nhìn nhận.
Ở góc độ thận trọng, VFS cảnh báo nhà đầu tư về rủi ro "mua tin đồn, bán sự thật" (buy the rumor, sell the fact) có thể gây biến động ngắn hạn, thường xuất hiện sau những tin tức lớn. Tuy nhiên, rủi ro này được đánh giá ở mức thấp bởi dòng tiền dài hạn từ các quỹ chỉ số và quỹ chủ động sẽ phân bổ theo lộ trình nâng hạng, không mang tính đầu cơ ngắn hạn.
Vì sao kịch bản "1.800 điểm vững vàng" là hợp lý?
Không chỉ VFS, VinaCapital cũng nhận định nâng hạng FTSE có thể mang lại 5 - 6 tỷ USD dòng vốn mới (khoảng 1 tỷ USD vốn thụ động, 4 - 5 tỷ USD vốn chủ động), với khả năng chia làm 2 đợt để phù hợp sức chứa thanh khoản của thị trường. Tổ chức này bày tỏ "khá tự tin" về việc Việt Nam đáp ứng yêu cầu kỹ thuật để rà soát tháng 3/2026 và tiến tới hiệu lực tháng 9/2026 như kế hoạch.
VinaCapital cho rằng, VN-Index có thể được xem xét lại giá trị thêm khoảng 20% trong 12 - 18 tháng tới, nhờ động lực nâng hạng, triển vọng EPS tăng (trên 15%) và môi trường chính sách hỗ trợ. Đồng thời, báo cáo cũng nhấn mạnh các đầu việc quan trọng để hướng tới MSCI, gồm CCP (đối tác bù trừ trung tâm) dự kiến hoàn tất khung pháp lý cuối 2026 và vận hành quý I/2027, mở đường cho mô hình DvP và "gỡ" thêm nhiều nút thắt kỹ thuật.
Ông Phạm Lưu Hưng - Kinh tế trưởng, Giám đốc SSI Research nêu rõ: "Trong báo cáo gần nhất, chúng tôi dự báo VN-Index có thể đạt quanh 1.800 điểm trong năm 2025, ngay cả không cần giả định P/E mở rộng nhờ lợi nhuận doanh nghiệp cải thiện". Ông cho biết, trước đây, khi ước tính giá trị hợp lý của VN-Index, SSI dựa trên P/E trung bình 5 năm, tương ứng khoảng 1.600 điểm.
Tuy nhiên, con số này đã thay đổi theo thời gian, tương tự như một đường trung bình động (moving MA), vì lợi nhuận doanh nghiệp liên tục cải thiện qua từng quý. Tính đến nay, theo phương pháp đó, mức VN-Index hợp lý đã tăng lên khoảng 1.730 điểm. Điều này cho thấy xu hướng tăng trưởng của doanh nghiệp và thị trường đang song hành và nếu duy trì được đà hiện tại, triển vọng VN-Index quanh 1.800 điểm trong năm 2025 là hoàn toàn khả thi.
Bên cạnh đó, Kinh tế trưởng, Giám đốc SSI Research nhìn nhận yêu cầu rà soát giữa kỳ của FTSE là tích cực, vì giúp các bên hoàn thiện sớm các khâu kỹ thuật, thay vì đợi sát ngày hiệu lực.
Phía VNDirect nhận định sau FTSE, nếu MSCI cũng nâng hạng thì dòng vốn đổ về thị trường Việt Nam có thể tăng lên cỡ 3 tỷ USD cho kịch bản thuận lợi. Điều đó càng củng cố thêm vùng mục tiêu 1.850 - 1.900 điểm trong 6 - 9 tháng tới, cùng với hai động lực then chốt khác là khả năng Fed đảo chiều lãi suất và EPS doanh nghiệp tích cực.