Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp
Cùng với những tín hiệu, diễn biến tích cực của thị trường, của nền kinh tế, thì số liệu từ ngành chức năng và một số địa phương cho thấy tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp. Đặc biệt, thời điểm cuối năm và giáp Tết Nguyên đán, buôn lậu, gian lận thương mại thường “nóng” lên, nên công tác đấu tranh càng cần phải được triển khai quyết liệt, tập trung và thường xuyên hơn.
Công tác đẩy tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại cần triển khai quyết liệt, thường xuyên. Ảnh: BND
Thông tin từ lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội, 10 tháng năm 2025 đã xử lý 4.263 vụ buôn lậu, hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại. Trong đó, chuyển cơ quan điều tra 78 vụ, thu nộp ngân sách nhà nước hơn 90 tỉ đồng, đạt 125,71% chỉ tiêu cả năm 2025… Số liệu trên cho thấy kết quả với sự nỗ lực của lực lượng QLTT Hà Nội trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái. Tuy nhiên, qua đó cũng cho thấy diễn biến ngày một phức tạp của thị trường.
Hay như tỉnh Quảng Ninh, địa phương biên giới, có đường biển dài, nhiều cửa khẩu, cảng biển, chợ đầu mối, khu kinh tế và hệ thống giao thông phát triển mạnh… Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ninh, trong quý III năm 2025, công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục được triển khai toàn diện, đạt nhiều kết quả tích cực. Các lực lượng chức năng như Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Quản lý thị trường, Thuế… đã tăng cường phối hợp, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm.
9 tháng năm 2025, các lực lượng chức năng của tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 2.453 vụ vi phạm, với trị giá hàng hóa vi phạm hơn 45,5 tỷ đồng, giảm 11% về số vụ nhưng tăng tới 73,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, cơ quan điều tra đã khởi tố 46 vụ với 107 đối tượng, tăng mạnh cả về số vụ và số người bị xử lý hình sự; 2.400 vụ việc còn lại bị xử lý theo hình thức vi phạm hành chính. Những con số này cho thấy nỗ lực lớn của các lực lượng chức năng, đồng thời phản ánh mức độ tinh vi, phức tạp của các hành vi phạm pháp trong lĩnh vực thương mại hiện nay.
Cũng về kết quả đấu tranh chống buôn lậu từ đầu năm đến nay, theo lực lượng Hải quan, 9 tháng năm 2025 cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 13.328 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính đạt 17.695 tỷ đồng. Buôn lậu, gian lận thương mại diễn ra trên nhiều tuyến từ đường biển, đường bộ, đường sắt, thủ đoạn tinh vi từ hành vi cất giấu hàng gian, hàng cấm đến gian lận khai báo… để qua mặt lực lượng chức năng.
Cần triển khai quyết liệt và thường xuyên
Không chỉ những con số thông kê, thông tin về các vụ việc bắt giữ, xử lý số lượng hàng hóa vi phạm với khối lượng, giá trị lớn ngày một nhiều hơn. Qua thực tế triển khai kiểm soát thị trường, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại cho thấy, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại còn diễn biến rất phức tạp. Các phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, có yếu tố công nghệ cao, xuyên biên giới, thậm chí lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để hợp thức hóa nguồn gốc hàng hóa, trốn thuế, gây thất thu ngân sách và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường kinh doanh lành mạnh.
Dù thị trường có những thời điểm, cung cầu khác nhau nhưng các ngành chức năng luôn xác định buôn lậu, gian lận thương mại sẽ không dừng lại và ngày càng phức tạp. Cuộc chiến chống buôn lậu luôn cam go và xác định phải triển khai quyết liệt và thường xuyên. Đặc biệt, những tháng cuối năm và trước Tết Nguyên đán là thời điểm buôn lậu, gian lận thương mại gia tăng và có nhiều “diễn biến nóng”, một số mặt hàng nhu cầu tiêu dùng sẽ tăng cao như rượu bia, bánh kẹo, thuốc lá… sẽ được tập trung kiểm soát. Ngoài ra, hành vi buôn bán những mặt hàng cấm như các loại pháo nổ cũng sẽ diễn biến phức tạp…
Thời điểm hiện tại, lực lượng chức năng chống buôn lậu, gian lận thương mại trên cả nước đã, đang xây dựng, triển khai kế hoạch đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, kiểm soát thị trường, đặc biệt là dịp cao điểm cuối năm.
Vừa qua, Ban Chỉ đạo 389 Thành phố Hà Nội triển khai kế hoạch kiểm tra liên ngành quy mô lớn nhằm ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn Thủ đô, đặc biệt trong dịp cao điểm cuối năm 2025 và chuẩn bị Tết Nguyên đán 2026. Lực lượng QLTT Hà Nội cũng sẽ tập trung triển khai toàn diện các kế hoạch, chương trình, chỉ đạo của Trung ương, Thành phố và Sở Công Thương về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Với tỉnh Quảng Ninh, địa phương sẽ đẩy mạnh hơn nữa ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại. Việc khai thác dữ liệu từ các hệ thống giám sát hải quan điện tử, camera tại cảng biển, cửa khẩu, chợ đầu mối, cùng với việc sử dụng phần mềm truy xuất nguồn gốc hàng hóa đã giúp lực lượng chức năng chủ động nắm tình hình, phát hiện sớm vi phạm. Qua đó, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại…
Với những biến phức tạp, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả được xác định không chỉ là nhiệm vụ trước mắt mà còn là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài nhằm bảo vệ quyền lợi, sức khỏe của nhân dân, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển, tăng thu ngân sách, giữ vững an ninh trật tự, bảo vệ lợi ích quốc gia...