Đà Nẵng: Ngày đêm 'cấp cứu' kè An Lương

Những đêm trắng

Bờ kè An Lương nằm ở thôn An Lương (xã Duy Nghĩa, TP. Đà Nẵng) là công trình bảo vệ dân cư ven sông Thu Bồn, khu vực thường xuyên chịu tác động của sóng, triều cường và dòng chảy mạnh.

Tuyến kè này được khởi công vào năm 2006 và hoàn thành vào tháng 2/2008 với chiều dài hơn 1,1 km, có nhiệm vụ chính là bảo vệ hơn 500 hộ dân sinh sống ở vùng hạ lưu. Sau gần hai thập kỷ sử dụng, hiện trạng công trình đã xuống cấp nghiêm trọng.

Những ngày cuối tháng 10 và đầu tháng 11, do ảnh hưởng của mưa lũ kéo dài kết hợp với triều cường dâng cao và sóng lớn, nhiều đoạn của bờ kè An Lương bị sạt lở nặng. Mái kè bị sụt lún, các khe nứt lớn xuất hiện, nền móng bị xói sâu vào đất liền. Đã có đoạn kè bị cuốn trôi kéo dài gần 2 km, khiến nước lấn sát khu dân cư. Nhiều ngôi nhà ở sát mép sông đang bị đe dọa, người dân sống trong tình trạng bất an.

Đã 26 năm kể từ cơn lũ lịch sử năm 1999, người dân xã Duy Nghĩa mới hứng chịu trận thiên tai kinh hoàng đến vậy. Ngày thứ bảy trôi qua, người dân An Lương vẫn miệt mài cùng các lực lượng bộ đội, công an… đắp từng bao cát để gia cố kè tạm.

Trong trí nhớ của chị Trần Thị Hiếu (42 tuổi, thôn An Lương), giữa đêm 29/10, sóng bất ngờ trở nên lớn bất thường. Từng mảng đất bị nuốt chửng xuống biển. “Lúc đó chừng 12 giờ đêm, khi mọi người đã bắt đầu đi ngủ thì nghe tiếng sóng lớn đập vào bờ. Ra kiểm tra thì thấy từng mảng đất lớn của bờ kè bị cuốn trôi mất. Sóng biển chỉ còn cách nhà chừng 3m. Vậy là kêu cứu, người này gọi người kia từ đầu làng tới cuối làng. Dân làng ùa ra hết ngoài bờ kè xúc cát thả xuống. Ngay sau đó, chừng 2 giờ sáng, bộ đội, công an có mặt, thắp đèn làm tới sáng mới níu giữ lại được”, chị Hiếu kể.

Cũng kể từ tối đó đến nay, người dân An Lương cùng bộ đội, công an chở từng bao cát chất thành lũy, tạo thành một bờ kè nhân tạo để chắn sóng. Bất kể mưa dầm hay đêm tối mịt mùng, người dân cùng lực lượng chức năng chưa bao giờ ngơi nghỉ để kịp thời cứu tuyến kè quan trọng này.

Trước diễn biến nguy hiểm, chính quyền TP. Đà Nẵng đã lập sở chỉ huy tiền phương tại xã Duy Nghĩa để tổ chức ứng cứu khẩn cấp. Hơn 1.000 người gồm lực lượng công an, bộ đội, dân quân và người dân địa phương được huy động suốt ngày đêm để gia cố tạm thời bằng bao cát, đá hộc và vận chuyển cát san nền chống sạt lở. Các tuyến đường ven sông được phong tỏa tạm thời nhằm đảm bảo an toàn, đồng thời các hộ dân sinh sống trong vùng có nguy cơ cao đã được di dời đến nơi an toàn.

“May có mấy chú bộ đội, công an, chứ người dân cũng không biết làm thế nào. Sức người có hạn, nước biển ngày một mạnh, nhiều khi đuối quá muốn nghỉ, mà thấy những chiến sĩ tuổi bằng con mình đang vác từng bao cát trong đêm lại gắng gượng. Thôi thì góp sức được bao nhiêu thì góp”, ông Phạm Khá (59 tuổi) cười nói.

Đến ngày 5/11, thời tiết đã bắt đầu nắng ráo. Việc đắp tuyến kè An Lương được đẩy mạnh hơn. Từng dây thép để rọ buộc tăng tính kết nối giữa các bao cát với nhau được gia cố chắc chắn. Cuộc chiến giữa sức người và thiên nhiên đã tạm nghiêng về sự cố gắng không ngừng nghỉ.

Công trình của quân, dân

Theo những người dân nơi đây, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hư hại là do tác động tổng hợp của thiên tai: Lượng mưa lớn kéo dài, nước lũ từ thượng nguồn Thu Bồn đổ về mạnh, triều cường dâng cao cùng với sóng biển khoét sâu vào chân kè. Ngoài ra, kết cấu công trình đã cũ, nhiều vị trí yếu không còn đủ khả năng chống chịu sau 15 năm sử dụng. Khu vực An Lương vốn nằm ở vùng giao thoa giữa sông và biển, chịu ảnh hưởng trực tiếp của xâm thực và biến động dòng chảy, khiến nguy cơ sạt lở ngày càng nghiêm trọng.

Hiện tại, tuyến bờ kè An Lương đã được lấn ra mặt biển chừng 3m, đảm bảo an toàn cho những hộ dân đang sinh sống ở đây. Chị Phạm Thị Thanh Tùng (43 tuổi, thôn An Lương) cho biết, đây là trách nhiệm chung của cả làng nên không ai bảo ai, mọi người đều tự giác cùng nhau góp sức. “Lớn thì cùng bộ đội, công an vác từng bao cát đắp kè. Nhỏ thì xúc cát đổ vào bao để bậc cha chú chở đi; phụ nữ thì chuẩn bị nước uống, thức ăn nhanh giúp lực lượng ứng cứu hồi sức”, chị Tùng nói.

Cứ thế, tình quân dân như càng được thắt chặt hơn bao giờ hết. Chưa bao giờ sức mạnh của khối đoàn kết được thể hiện một cách rõ nét đến vậy. Những đôi tay sưng phồng vì xúc cát, những tấm áo ướt đẫm mồ hôi hay từng nụ cười động viên nhau trong đêm tối mịt mù vẫn là động lực để họ cùng nhau cố gắng.

“Nhìn thương lắm, nên mình góp được chút sức gì thì đều cố gắng. Nhìn các chú bộ đội, công an, lực lượng dân quân… ngày đêm vác từng bao cát chèn xuống sông mà đứt ruột. Nhiều khi cứ nghĩ giống như cảnh ném đá xuống ao, không biết có kết quả gì không. Nhưng cho đến nay, mình mới thấy được sự cố gắng của mọi người đã được đền đáp”, chị Nguyễn Thi Nga (48 tuổi) cười nói.

Công trình cũng đã thu hút rất nhiều người cùng tham gia, kể cả những khách du lịch ở trung tâm TP. Đà Nẵng cũng lặn lội vào chung tay với người dân. Tiếng Việt chưa rành, nhưng 2 du khách người Nga cũng đầm đìa mồ hôi, bê từng bao cát cùng mọi người. Anh nói, bằng thứ Tiếng Việt chưa sõi: “Mình thấy trên Facebook, rồi tìm đường vào. Không cần lý do, chỉ là thấy mình cần làm thôi”.

Theo ông Phạm Được, Chủ tịch UBND xã Duy Nghĩa, hiện tại, chính quyền địa phương đang đề xuất thành phố và Trung ương hỗ trợ nguồn vốn khẩn cấp để triển khai dự án trong thời gian sớm nhất. Các cơ quan chuyên môn được giao nhiệm vụ khảo sát địa hình, đánh giá lại cấu trúc dòng chảy và lựa chọn vật liệu phù hợp để xây dựng tuyến kè có khả năng chống chịu lâu dài, thích ứng với biến đổi khí hậu và hiện tượng xói lở phức tạp.

“Bờ kè An Lương được coi là “tấm lá chắn” của vùng cửa sông này. Nay đang ở thời điểm thử thách lớn nhất, đòi hỏi sự chung tay của cả chính quyền và người dân để bảo vệ tuyến đê chắn sóng và bình yên cho khu dân cư ven biển. Điều cảm động nhất chính là tình quân dân gắn kết được thể hiện rõ trong những ngày qua. Nếu không có họ, tuyến kè này cũng không biết có giữ được”, ông Được nói.

Bờ kè An Lương với chiều dài hơn 1,1 km, có nhiệm vụ chính là bảo vệ hơn 500 hộ dân sinh sống ở vùng hạ lưu. Trong một tuần nay, hơn 1.000 người gồm lực lượng công an, bộ đội, dân quân và người dân địa phương được huy động suốt ngày đêm để gia cố tạm thời bằng bao cát, đá hộc và vận chuyển cát san nền chống sạt lở.

Bottom of Form