Trong Kế hoạch của Bộ Công Thương thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân, có một chi tiết rất đáng quan tâm: Tạo điều kiện về đất đai, mặt bằng cho khu vực kinh tế tư nhân.
Quyết định số 1938/QĐ-BCT ngày 03/7/2025 về việc ban hành Kế hoạch của Bộ Công Thương thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân nêu rõ: Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công chủ trì phối hợp với các địa phương và các đơn vị liên quan rà soát, hoàn thiện pháp luật về quản lý, phát triển cụm công nghiệp, đảm bảo đồng bộ, tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh trong các cụm công nghiệp.
Đôn đốc các địa phương triển khai quy định “Đối với cụm công nghiệp thành lập mới sau ngày Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội có hiệu lực thi hành, UBND cấp tỉnh căn cứ vào tình hình thực tế, xác định diện tích đất đối với từng cụm công nghiệp đã đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng bảo đảm bình quân 20 ha/cụm công nghiệp hoặc 5% diện tích đất cụm công nghiệp trên địa bàn để dành cho doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuê, thuê lại”.
Nhiều cụm công nghiệp tại Việt Nam sẽ được quy hoạch hiện đại, xanh, đồng bộ hạ tầng, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển bền vững - Ảnh minh họa
Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương rà soát, tham mưu để thống nhất với Bộ Tài chính phương án xử lý đối với nhà, đất là tài sản công thuộc quyền quản lý chưa sử dụng hoặc không sử dụng để bàn giao lại các địa phương cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo thuê phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Thực tế hiện nay, cả nước có gần 450 khu công nghiệp, với tổng diện tích khoảng 93.000 ha. Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ có ít cơ hội tiếp cận chủ yếu do giá thuê đất vượt quá khả năng chi trả.
Trả lời báo chí, ông Nguyễn Quốc Anh, Chủ tịch Hội Cao su - Nhựa TP. Hồ Chí Minh chia sẻ “đất sạch” để sản xuất công nghiệp trên địa bàn thành phố rất khan hiếm, giá thành lại rất cao, khiến các doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là các doanh nghiệp ở nội đô, gặp nhiều khó khăn. Các doanh nghiệp muốn dịch chuyển nhà máy ra ngoại thành hoặc mở rộng quy mô đều gặp trở ngại về đất đai và giá thuê. Điều này không chỉ hạn chế khả năng phát triển của doanh nghiệp mà còn làm giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế địa phương.
Còn ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt May Thêu Đan TP. Hồ Chí Minh đánh giá: “Chính sách về đất đai và giá thuê trong Nghị quyết 68 có thể giúp các doanh nghiệp nhỏ chuyển dịch nhà xưởng từ nội đô ra ngoại thành hoặc các khu công nghiệp, phù hợp với quy chuẩn, giảm chi phí đầu tư ban đầu. Đây là cơ hội để họ lớn lên, mở rộng hoạt động nhanh chóng hơn”.
Trong phiên thảo luận tại diễn đàn Quốc hội ngày 16/5, Đại biểu Trần Hoàng Ngân đề xuất tạo cơ chế thành lập khu công nghiệp tại các địa phương có đất đai, tiềm năng, thế mạnh để doanh nghiệp tư nhân, vừa và nhỏ thuê với chính sách hỗ trợ.
Hiện cả nước có khoảng gần 6 triệu hộ kinh doanh cá thể. Theo xu thế, rất nhiều trong số này có nhu cầu phát triển thành doanh nghiệp, thậm chí là doanh nghiệp lớn. Có đất, có chính sách, có động lực phát triển, mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp sẽ trở thành hiện thực. “Cánh cửa” tiếp cận đất đai để thuê mở trụ sở, đặt nhà máy, dây chuyền sản xuất tại cụm công nghiệp, nhà đất thuộc tài sản công dôi dư đã thực sự mở ra với doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể, danh nghiệp đổi mới sáng tạo.
Bộ Công Thương, với chức năng quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp, đã có chỉ đạo rất trúng vấn đề. Hy vọng, với sự vào cuộc mạnh mẽ của Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp cùng sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, quỹ đất dành cho kinh tế tư nhân sẽ sớm đơm hoa kết trái.