Trước đây, công thức giá trị này thường được tính bằng tài sản hữu hình - là những tài sản vật chất có thể nhìn thấy và chạm được; hay tất cả mọi thứ tiền mặt, hàng tồn kho; máy móc nhà xưởng và văn phòng... Ngày nay, công thức giá trị đã không còn chính xác nữa. Giá trị kinh doanh thực sự đang ngày càng phụ thuộc vào lượng tài sản vô hình – loại tài sản không có hình thái vật chất, nhưng lại vô cùng giá trị, như quyền sở hữu trí tuệ, thương hiệu hay nguồn nhân lực của một công ty.
Thực ra, trong những năm gần đây, khái niệm “Tài sản vô hình” đã đứng đằng sau nhiều thương vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Lấy ví dụ như Facebook (vốn hóa thị trường đạt tới trên 104 tỷ Đôla Mỹ), hay Twitter (ước tính vốn hóa thị trường vào khoảng 12,67 tỷ Đôla Mỹ). Chính tài sản vô hình, bao gồm dữ liệu khách hàng, các thuật toán, quyền truy cập và sử dụng dữ liệu thông tin, bản quyền thương hiệu…đã tạo nên giá trị khổng lồ cho những công ty kể trên.
Bài toán đặt ra cho bộ phận tài chính của các doanh nghiệp hiện đại là làm thế nào để giá trị của tài sản vô hình được hiểu chính xác? Bộ phận tài chính cần xác định bản chất và vạch rõ giá trị thực sự của doanh nghiệp, họ phải có khả năng phân tích, đo lường, và báo cáo chính xác về lượng tài sản vô hình hiện hữu trên dữ liệu cấu trúc và phi cấu trúc trong hệ thống doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết về bản chất của các loại tài sản mới, từ đó có thể thiết lập các chỉ số đánh giá KPI tương ứng và cũng như hình thức đo lường hiệu suất của loại hình tài sản mới này một cách phù hợp. Những dữ liệu này sau đó cần được hệ thống thành những báo cáo một cách minh bạch và rõ ràng cho các nhà đầu tư, cổ đông, khách hàng và các bên liên quan khác. Có thể thấy hiện nay, ngày càng nhiều thông tin và giá trị được trích xuất từ cả những dữ liệu có cấu trúc và phi cấu trúc.
Vì vậy, rõ ràng nếu nhiệm vụ của bộ phận tài chính là làm thế nào để có thể xác định chính xác nhất giá trị doanh nghiệp, thì công tác quản trị dữ liệu có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Hệ thống tài chính doanh nghiệp phải được trang bị công cụ thu thập hiệu quả thông tin từ tất cả hoạt động kinh doanh, rồi sau đó tổng hợp dữ liệu này thành một phiên bản dữ liệu thống nhất. Hơn nữa, để có thể biết nguồn gốc xác thực của từng dữ liệu, bộ phận tài chính phải phối hợp chặt chẽ với tất cả lãnh đạo ở những bộ phận khác để có thể khai thác chính xác và đầy đủ của nội dung dữ liệu cần. Trong mô hình này, bộ phận tài chính là nhân tố dẫn dắt cho cả doanh nghiệp, kết nối với tất cả phòng ban và các bên liên quan khác nhau để tìm hiểu, nắm rõ và báo cáo về giá trị doanh nghiệp.
Tuy nhiên, để đạt được kết quả này, bộ phận tài chính doanh nghiệp cần phải thay đổi hay nâng cấp phương thức hoạt động của mình. Thời kỳ của bảng tính và quy trình thủ công giờ đã qua. Nếu giá trị tài sản được đo lường chính xác, việc chậm trễ hay gặp lỗi trong quá trình báo cáo sẽ được tối thiểu hoá giữa các bộ phận trong doanh nghiệp. Ngoài ra, bộ phận tài chính cũng cần xây dựng một hệ thống quản trị với khả năng cung cấp quy trình làm việc và bảo mật (để đảm bảo chỉ những người có quyền hạn mới được truy cập những dữ liệu có tính nhạy cảm cao), trong khi vẫn đảm bảo mọi dữ liệu được tự động cập nhật và luôn chính xác. Quan trọng hơn cả, hệ thống tài chính không thể chỉ phụ thuộc vào các hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp ERP thông thường, mà còn cần được cải tiến thành hệ thống ngành kinh doanh chuyên dụng và cả hệ thống dự đoán phức tạp phù hợp với lượng dữ liệu khổng lồ của Dữ liệu lớn.
Tác giả bài viết Jasbir Singh, Phó chủ tịch Mảng Ứng dụng Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp và Quản lý chuỗi cung ứng (ERP/SCM), Oracle châu Á - Thái Bình Dương
“Trong thời đại số hoá, các hệ thống quản lý hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp dựa trên nền tảng đám mây hiện đại đã có thể đáp ứng được tất cả các nhu cầu nêu trên. Và tôi hoàn toàn tin tưởng rằng những giải pháp tài chính này sẽ được khai thác hiệu quả một cách triệt để trong các giai đoạn báo cáo cuối cùng trong tương lai gần. Chúng cung cấp một hệ thống có khả năng thâu tóm mọi tài sản vô hình có giá trị như "thông tin", "kiến thức", phân tích, để từ đó gói gọn lại trong một bản báo cáo tường thuật toàn diện. Nhờ đó, đội ngũ tài chính có thể đo lường chính xác giá trị doanh nghiệp và báo cáo cho các bên liên quan một cách minh bạch” - Jasbir Singh, Phó chủ tịch Mảng Ứng dụng Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp & Quản lý chuỗi cung ứng (ERP/SCM), Oracle châu Á - Thái Bình Dương.