Doanh nghiệp sản xuất cần nhanh chóng chuyển đổi xanh

Chuyển đổi xanh là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh toàn cầu

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Tiến sĩ Đào Xuân Hưng - Tổng Biên tập Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng, để không bị bỏ lại phía sau, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động chuyển đổi ngay từ hôm nay. “Chúng ta đang sống trong giai đoạn áp lực môi trường và hợp tác sâu rộng như hiện nay. Các cam kết Net Zero 2050 buộc doanh nghiệp phải thay đổi tư duy sản xuất, kinh doanh”, ông chia sẻ.

Theo ông, sự thay đổi cần bắt đầu từ việc rà soát toàn bộ chuỗi giá trị từ nguyên liệu đầu vào, công nghệ sản xuất, bao bì, vận chuyển cho đến hoạt động quản lý chất thải. “Doanh nghiệp cần áp dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng, dùng nguyên liệu tái chế… Quan trọng hơn là coi bảo vệ môi trường như cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh, chứ không phải gánh nặng chi phí”, Tiến sĩ Đào Xuân Hưng nhấn mạnh.

Theo ông, sự thay đổi cần bắt đầu từ việc rà soát toàn bộ chuỗi giá trị từ nguyên liệu đầu vào, công nghệ sản xuất, bao bì, vận chuyển cho đến quản lý chất thải. “Doanh nghiệp cần áp dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng, dùng nguyên liệu tái chế… Quan trọng hơn là coi bảo vệ môi trường như cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh, chứ không phải gánh nặng chi phí” - Tiến sĩ Đào Xuân Hưng cho biết.

Thực tế, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã triển khai mô hình sản xuất xanh khá thành công. Ví dụ, một số doanh nghiệp ngành giấy đã đầu tư dây chuyền tái chế giấy thải, kết hợp xử lý nước thải tuần hoàn, giảm tới 60% lượng nước sử dụng (Tổng công ty Giấy Bãi Bằng). Hay trong lĩnh vực hóa chất, đã có một số đơn vị áp dụng công nghệ sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh thay thế hóa chất tổng hợp, giúp giảm phát thải và cải thiện chất lượng đất. Những mô hình này không chỉ bảo vệ môi trường mà còn giúp sản phẩm dễ dàng đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu vào các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản.

Hợp tác tạo cộng hưởng cho kinh tế xanh 

Ở góc nhìn hợp tác ngành, ông nhận định Công Thương và Nông nghiệp là hai mắt xích không thể tách rời trong thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi xanh, phát triển bền vững. Nông nghiệp cung cấp nguyên liệu và bảo đảm an ninh lương thực, trong khi Công Thương đóng vai trò chế biến, phân phối và kết nối thị trường. “Nếu cả hai ngành cùng hướng tới sản xuất sạch, chế biến ít phát thải, phân phối thân thiện với môi trường thì hiệu quả cộng hưởng sẽ rất lớn” - Tiến sĩ Đào Xuân Hưng chia sẻ.

Không chỉ đề cập đến doanh nghiệp và ngành, Tiến sĩ Đào Xuân Hưng còn nhấn mạnh vai trò đặc biệt của báo chí trong tiến trình này. Ông ví báo chí như “cầu nối thông tin” và “người giám sát xã hội”, vừa phản ánh các mô hình, sáng kiến hiệu quả, vừa cảnh báo tác động tiêu cực. Đồng thời phân tích nguyên nhân và đề xuất giải pháp. “Một bài báo tốt về môi trường có thể thay đổi nhận thức, truyền cảm hứng hành động và thúc đẩy chính sách đi vào cuộc sống. Nhỏ hơn nữa là thói quen bảo vệ môi trường của từng cá nhân, từng gia đình cũng là nhân tố đóng góp rất lớn cho vấn đề, ý thức bảo vệ môi trường sống”, ông nói.

Đề cập đến vai trò truyền thông ngành Công Thương, Tiến sĩ Đào Xuân Hưng đánh giá cao sự chủ động và đa dạng trong công tác truyền thông, từ chiến dịch trên báo chí, truyền hình, mạng xã hội, đến hội thảo, tọa đàm và tập huấn kỹ năng cho cán bộ, phóng viên tại tòa soạn các báo, tạp chí và trong toàn ngành. “Điểm đáng ghi nhận là Bộ Công Thương coi truyền thông là công cụ thúc đẩy hành động, chứ không chỉ là kênh thông tin một chiều, tôi luôn theo dõi các thông tin được đăng tải trên Báo Công Thương cũng như Cổng thông tin Bộ Công Thương”.

Tiến sĩ Đào Xuân Hưng cũng bày tỏ ấn tượng với các chương trình của Báo Công Thương trong thời gian qua như “Diễn đàn - Đối thoại” hay các tọa đàm về tiết kiệm năng lượng, hỗ trợ nông sản sạch cho đồng bào vùng cao...

Báo Công Thương cũng đã khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chuyên ngành hàng đầu của Bộ Công Thương, không chỉ đưa tin chính sách mà còn phân tích ý nghĩa, tác động và cách triển khai để doanh nghiệp, người dân dễ tiếp cận. Đồng thời đánh giá cao tâm huyết và sự bám sát thực tiễn của đội ngũ phóng viên, biên tập viên cũng như vai trò của người lãnh đạo, dẫn dắt tờ báo lớn của ngành.

“Đặc biệt, Báo đã có nhiều tuyến bài về chuyển đổi năng lượng, sử dụng tiết kiệm tài nguyên, thúc đẩy sản xuất sạch hơn. Đây là những thông tin quan trọng góp phần định hướng dư luận và tạo đồng thuận xã hội, giúp nâng cao hiệu quả trong thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất xanh”, ông nói.

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, Tiến sĩ Đào Xuân Hưng khẳng định, nếu doanh nghiệp chủ động đổi mới, hai ngành Công Thương - Nông nghiệp và môi trường gắn kết, cùng sự đồng hành của báo chí và truyền thông, Việt Nam hoàn toàn có thể kiến tạo một nền kinh tế xanh, tuần hoàn. Điều này vừa đảm bảo lợi ích kinh tế, vừa bảo vệ môi trường.