“Lá chắn” trong thương mại quốc tế
Trong các giao dịch xuyên biên giới, rào cản lớn nhất đối với doanh nghiệp chính là sự thiếu tin tưởng lẫn nhau giữa bên mua và bên bán. Người bán lo ngại không nhận được tiền sau khi giao hàng, còn người mua sợ trả tiền trước nhưng hàng hóa không đến tay hoặc không đúng thỏa thuận.
Thư tín dụng (L/C) là chứng từ do ngân hàng phát hành, đã trở thành giải pháp bảo đảm, đóng vai trò như một cam kết chắc chắn giữa các bên.
Theo cơ chế, ngân hàng phát hành L/C sẽ đứng ra bảo lãnh cho nghĩa vụ thanh toán, chỉ giải ngân khi người bán xuất trình được bộ chứng từ hợp lệ. Người bán vì thế yên tâm giao hàng, trong khi người mua cũng chắc chắn rằng chỉ khi hàng đúng hợp đồng thì tiền mới được thanh toán.
Với vai trò trung gian, ngân hàng sẽ hỗ trợ kiểm tra chứng từ, chuyển giao hồ sơ và quyết định thanh toán, thu hộ, tư vấn. Đây là lý do phí dịch vụ L/C thường cao hơn so với các phương thức khác như chuyển tiền hay nhờ thu, nhưng đổi lại là sự an toàn và uy tín trong giao dịch.
Nhận thấy nhu cầu gia tăng của doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đặc biệt trong bối cảnh đơn hàng phục hồi nhưng áp lực chi phí ngày càng lớn, các ngân hàng thương mại trong nước đã không ngừng tung ra các gói sản phẩm ưu đãi L/C và bảo lãnh.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu được hỗ trợ mạnh mẽ từ gói ưu đãi L/C của các ngân hàng. Ảnh minh họa
Mới đây, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) đã tung ra chương trình L/C SmartFee với quy mô 99 gói thuê bao L/C, mức giá ưu đãi chỉ từ 10 triệu đồng/gói, tổng doanh số bảo lãnh lên đến 950 tỷ đồng.
Theo chương trình, doanh nghiệp sẽ được miễn 100% phí phát hành L/C trong suốt vòng đời thuê bao, không giới hạn số lần phát hành. Thời hạn gói thuê bao linh hoạt tối đa 12 tháng, giúp doanh nghiệp chủ động hoạch định kế hoạch kinh doanh.
Lãnh đạo VietinBank chia sẻ: Với chính sách lãi suất vay ưu đãi đi kèm, L/C SmartFee không chỉ giảm chi phí mà còn tạo kênh hỗ trợ vốn linh hoạt. Ngân hàng còn triển khai chương trình "Ngày vàng thanh toán quốc tế", miễn đến 100% phí chuyển tiền ngoại tệ trong các ngày đặc biệt, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí giao dịch.
Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) lại lựa chọn hướng đi khác khi tập trung thiết kế gói giải pháp tài chính “may đo” cho ngành dệt may và sản xuất sợi. Gói ưu đãi của ABBANK gồm: Cho vay với nhiều loại tài sản bảo đảm, cấp tín dụng không cần tài sản bảo đảm lên đến 80% hạn mức, chiết khấu bộ chứng từ xuất khẩu tới 100% giá trị khoản phải thu, phát hành thẻ tín dụng doanh nghiệp lên tới 2 tỷ đồng.
Đặc biệt, doanh nghiệp có doanh thu xuất khẩu bằng USD được hưởng lãi suất vay VND chỉ từ 2,35%/năm, mức thấp hiếm thấy trên thị trường. ABBANK còn miễn 100% phí thanh toán quốc tế cho giao dịch đủ điều kiện, đồng thời triển khai nhiều ưu đãi bổ trợ như miễn phí giao dịch nội địa trên nền tảng ABBANK BUSINESS, miễn phí thu hộ, tặng tài khoản số đẹp và giảm mạnh phí chuyển tiền cũng như phí dịch vụ L/C.
Ông Khương Đức Tiệp, Giám đốc Khối SME, ABBANK, cho biết: “Ngành may mặc và sản xuất sợi đóng vai trò quan trọng trong chiến lược xuất khẩu và phát triển bền vững của nền kinh tế. Chúng tôi xây dựng giải pháp tài chính này dựa trên sự am hiểu sâu sắc về chu kỳ sản xuất, đặc điểm kinh doanh và nhu cầu vận hành thực tiễn của doanh nghiệp trong ngành. Điều này thể hiện cam kết đồng hành lâu dài, giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn thuận lợi, nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng tốt hơn với sự thay đổi của thị trường toàn cầu”.
Không kém phần quyết liệt, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) tập trung vào nhóm doanh nghiệp FDI, lực lượng có vai trò ngày càng quan trọng trong thương mại quốc tế. Ngân hàng này triển khai chính sách bảo đảm linh hoạt, tài trợ tới 100% giá trị tài sản bảo đảm, kể cả quyền đòi nợ phát sinh từ hợp đồng xuất khẩu hay thư tín dụng. Cùng với đó là loạt ưu đãi: Cấp hạn mức thấu chi tín chấp đến 1 tỷ đồng, miễn phí quản lý tài khoản thấu chi, miễn phí dịch vụ thanh toán, trả lương và các giao dịch tài chính thường nhật.
Điểm nhấn khác của SeABank là phát hành thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng doanh nghiệp miễn phí phát hành, miễn phí thường niên tới 5 năm. "Chính sách miễn giảm tối đa 100% phí chuyển tiền quốc tế, giảm tới 50% phí dịch vụ tài trợ thương mại và bảo lãnh đã tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt. Đồng thời, ngân hàng còn cung cấp hệ thống ngân hàng điện tử hiện đại, giúp giao dịch nhanh chóng, an toàn, minh bạch", đại diện SeABank cho hay.
Ở một hướng tiếp cận khác, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) lại mở rộng hợp tác quốc tế bằng việc ký kết thỏa thuận Ngân hàng tài trợ với ADB trong khuôn khổ Chương trình tài trợ thương mại và chuỗi cung ứng (TSCFP). Với cơ chế bảo lãnh từ ADB lên tới 100% giá trị giao dịch, BIDV có thêm dư địa để triển khai các sản phẩm tài trợ thương mại, bao gồm bảo lãnh, xác nhận thư tín dụng, cho vay tái tài trợ. Nhờ đó, các ngân hàng đối tác và doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam được hưởng mức phí cạnh tranh hơn, đồng thời tiếp cận thị trường mới nhiều tiềm năng như: Bangladesh, Sri Lanka, Mông Cổ.
Trong khi đó, Ngân hàng TMCP Quốc dân (NCB) chọn cách đi vào bài toán vốn lưu động, nỗi lo lớn nhất của doanh nghiệp. Với sản phẩm Chiết khấu bộ chứng từ xuất khẩu, NCB hỗ trợ ứng trước tới 98% giá trị bộ chứng từ, thời hạn chiết khấu linh hoạt lên đến 360 ngày, giải ngân bằng cả VND và ngoại tệ. Giải pháp này không chỉ bổ sung vốn kịp thời mà còn giúp doanh nghiệp tranh thủ cơ hội từ đơn hàng quốc tế, tránh rơi vào tình trạng “đơn có mà vốn không kịp xoay”.
Các gói sản phẩm mà các ngân hàng đang tung ra nhằm tạo điều kiện tiếp cận vốn thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Ảnh: Duy Linh
“Tiếp sức” doanh nghiệp vươn xa
Nhìn vào các gói sản phẩm mà các ngân hàng đang tung ra, có thể thấy điểm chung là tất cả đều hướng đến việc giảm chi phí, mở rộng hạn mức, tạo điều kiện tiếp cận vốn thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Nếu VietinBank tiên phong với mô hình thuê bao L/C độc đáo, ABBANK lại đặt trọng tâm vào ngành dệt may, SeABank hướng tới doanh nghiệp FDI, BIDV mở rộng hợp tác quốc tế, còn NCB tập trung giải quyết bài toán vốn ngắn hạn.
Điều này cho thấy các ngân hàng thương mại không còn đơn thuần cung cấp dịch vụ thanh toán mà đang chuyển mình thành đối tác chiến lược, đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình hội nhập. Theo các chuyên gia tài chính, ngân hàng, sự cạnh tranh giữa các ngân hàng, ở một khía cạnh khác, đã trở thành động lực để hệ thống tài chính ngân hàng Việt Nam sáng tạo hơn, linh hoạt hơn và bám sát nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.
Hơn hết, đối với cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đây chính là “nguồn oxy” cần thiết để duy trì và mở rộng hoạt động trong bối cảnh thị trường biến động khó lường. TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính, ngân hàng cho rằng, thay vì loay hoay tìm vốn hay đối mặt với chi phí cao, doanh nghiệp có thể tận dụng các gói ưu đãi để giảm áp lực, nâng cao sức cạnh tranh. Xa hơn, đây còn là sự chuẩn bị để các doanh nghiệp Việt Nam sẵn sàng đáp ứng những chuẩn mực ngày càng khắt khe của thương mại toàn cầu, từ quản trị tài chính đến yếu tố bền vững.
Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt trong các ngành sử dụng vốn lưu động lớn như dệt may, da dày hay thủy sản, đánh giá cao các gói ưu đãi L/C của ngân hàng. Điều này giúp họ xoay vòng vốn nhanh hơn, giảm áp lực tài chính trong giai đoạn chuẩn bị đơn hàng, nhất là khi chi phí nguyên liệu và logistics vẫn đang neo cao.
Ông Lê Thanh Thủy, giám đốc một công ty giày ở Phú Thọ, cho rằng, việc miễn, giảm phí phát hành và xử lý chứng từ L/C mang lại lợi ích thiết thực không chỉ ở khía cạnh tài chính, mà còn ở yếu tố niềm tin khi giao dịch quốc tế. "Những ưu đãi này được xem như “tấm đệm” giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng thủ tục, đảm bảo tiến độ giao hàng và duy trì uy tín với đối tác", ông nói.
Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp xuất nhập khẩu nhìn nhận sự bứt phá trong số hóa dịch vụ L/C đã cải thiện rõ rệt trải nghiệm. Quy trình rút gọn, thời gian xử lý nhanh, hạn chế giấy tờ thủ công đã giúp họ phản ứng kịp thời với biến động thị trường, tận dụng cơ hội đơn hàng ngắn hạn. Nhiều doanh nghiệp gọi đây là “một bước chuyển” từ giao dịch truyền thống sang thương mại quốc tế hiện đại, hiệu quả hơn.
Với sự đồng hành của hệ thống ngân hàng, doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam có thêm niềm tin và nguồn lực để vững bước trên hành trình hội nhập, khẳng định vị thế trên bản đồ thương mại quốc tế. Và chính cuộc đua ưu đãi L/C hôm nay đang trở thành một cú hích mới, giúp doanh nghiệp biến cơ hội thành lợi thế, biến áp lực thành động lực tăng trưởng bền vững.
Một chuyên gia khuyến cáo, chứng thư bảo lãnh là một thể thức thanh toán tiến bộ. Tuy nhiên, để tránh rủi ro cho các bên, bản thân ngân hàng cần quản chặt cán bộ ngân hàng, tránh xảy ra lạm quyền trong khi thi hành công vụ do ký chứng thư bảo lãnh thanh toán. Ngoài ra, nên thẩm định chặt chẽ các điều kiện, áp đặt các phương pháp bảo đảm rủi ro.