Fed hạ lãi suất: Dư địa mới cho Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5%

Tín hiệu toàn cầu mở ra “cửa sổ cơ hội”

Rạng sáng ngày 18/9 theo giờ Việt Nam, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã công bố quyết định được chờ đợi bấy lâu là hạ lãi suất 25 điểm cơ bản, đưa mức lãi suất tham chiếu về vùng 4 - 4,25%. Đây là lần đầu tiên trong năm 2025 Fed thực hiện cắt giảm, sau ba đợt giảm liên tiếp trong năm ngoái. Dù động thái này đi đúng kịch bản thị trường dự báo, với xác suất hơn 93% trước phiên họp.

Chủ tịch Jerome Powell gọi đây là “đợt cắt giảm để quản lý rủi ro”. Cùng lúc, dự báo cập nhật cho thấy tăng trưởng kinh tế Mỹ năm 2026 sẽ nhỉnh hơn so với kỳ vọng hồi tháng 6, song lạm phát lại có dấu hiệu tăng nhẹ. Thị trường tài chính toàn cầu ngay sau đó biến động trái chiều: Dow Jones tăng 260 điểm nhờ nhóm ngành truyền thống, trong khi S&P 500 và Nasdaq 100 lần lượt giảm 0,1% và 0,3%. Giá vàng thế giới sau khi vọt lên mức kỷ lục 3.704 USD/ounce đã nhanh chóng hạ về 3.659 USD/ounce.

Với nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, mọi chuyển động chính sách từ Fed đều để lại tác động. PGS.TS Trần Hoàng Ngân, đại biểu Quốc hội khóa XV, nhìn nhận, quyết định lần này của Fed không chỉ hỗ trợ nền kinh tế Mỹ đối phó tình trạng thất nghiệp gia tăng, mà còn góp phần giảm áp lực cho kinh tế toàn cầu. Với Việt Nam, quan trọng nhất là đồng USD hạ nhiệt, giúp tỷ giá bớt căng thẳng, tạo nền tảng ổn định vĩ mô và mở ra dư địa hạ lãi suất tiền đồng. Ông nhấn mạnh: “Đây là tín hiệu rất tích cực và khả năng Fed còn giảm thêm trong thời gian tới là hoàn toàn có cơ sở”.

Theo các chuyên gia kinh tế, một số hiệu ứng tích cực có thể lan tỏa đến Việt Nam từ việc cắt giảm lãi suất của Fed là: xuất khẩu sang Mỹ được thúc đẩy khi nhu cầu tiêu dùng và đầu tư phục hồi; tỷ giá USD/VND hạ nhiệt giúp giảm chi phí nhập khẩu; chi phí vốn vay ngoại tệ của doanh nghiệp cũng như Chính phủ giảm và cuối cùng là thị trường chứng khoán, dòng vốn đầu tư gián tiếp sẽ sôi động hơn.

Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi thì coi đây là tín hiệu khởi đầu cho một chu kỳ nới lỏng tài chính toàn cầu. Theo ông, việc Fed hạ lãi suất không chỉ là một điều chỉnh kỹ thuật mà là “thông điệp chuyển hướng”, mở ra một “cửa sổ cơ hội” cho các nền kinh tế mới nổi, trong đó có Việt Nam, để ổn định tỷ giá, cải thiện thanh khoản và mở rộng dư địa tăng trưởng. Đặc biệt, ông Huy cho rằng, một khi đồng USD yếu đi đồng nghĩa với việc áp lực lên tỷ giá VND giảm đáng kể. “Đây là lợi thế quan trọng vì tỷ giá ổn định không chỉ giảm gánh nặng nhập khẩu (xăng dầu, nguyên vật liệu) mà còn củng cố niềm tin của nhà đầu tư quốc tế vào sự ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam”, ông Huy nhấn mạnh.

Đồng quan điểm này, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Tài chính, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, nhận định, việc Fed cắt giảm lãi suất đã mở ra dư địa đáng kể cho chính sách tiền tệ của Việt Nam. “Đồng USD suy yếu giúp giảm áp lực lên tỷ giá VND/USD, qua đó tạo điều kiện để Ngân hàng Nhà nước duy trì mức lãi suất trong nước thấp hơn, vừa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, vừa bảo đảm ổn định thị trường ngoại hối”, ông Huân nêu quan điểm.

Đáng chú ý, Fed còn phát đi tín hiệu có thể giảm thêm hai lần lãi suất nữa trong năm nay, càng củng cố kỳ vọng áp lực tỷ giá sẽ hạ nhiệt trong trung hạn.

Cửa sổ vốn rẻ và bài toán đạt mục tiêu tăng trưởng

Theo các chuyên gia kinh tế, trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 8,3 - 8,5% trong năm 2025, dư địa chính sách mà Fed mở ra có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là mức tăng trưởng cao, đòi hỏi sự phối hợp hiệu quả giữa các chính sách vĩ mô, trong đó tiền tệ đóng vai trò điều tiết cầu và giữ ổn định nền tảng.

Cụ thể, khi Fed hạ lãi suất, đồng USD và mặt bằng lãi suất toàn cầu sẽ hạ nhiệt, từ đó giảm áp lực buộc Việt Nam phải duy trì lãi suất cao. Điều này giúp các ngân hàng thương mại trong nước có cơ hội hạ lãi suất cho vay, kích thích cả phía cung và cầu tín dụng. Với chi phí vay vốn thấp hơn, doanh nghiệp và hộ gia đình sẽ mạnh dạn đầu tư, mở rộng sản xuất và tiêu dùng. Đây chính là những động lực cần thiết để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5% năm 2025.

Bên cạnh đó, vốn rẻ sẽ tạo điều kiện để bất động sản, hạ tầng, cũng như tiêu dùng hộ gia đình hồi phục. Doanh nghiệp xuất khẩu có thể tận dụng chi phí vốn thấp để bổ sung vốn lưu động, tăng công suất. Bên cạnh đó, dòng vốn FDI cũng sẽ tìm đến thị trường mới nổi như Việt Nam, gia tăng sức bật cho tăng trưởng.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Quang Huy cũng cảnh báo, lợi ích từ vốn rẻ chỉ bền vững khi đi cùng sự ổn định tiền tệ, tỷ giá và kiểm soát lạm phát. Ông nhấn mạnh: “Cần hướng dòng vốn vào sản xuất, đổi mới công nghệ và các ngành có giá trị gia tăng cao, thay vì để chảy vào đầu cơ ngắn hạn. Đồng thời, chính sách tiền tệ phải phối hợp với tài khóa và cải cách thể chế để biến “cửa sổ thuận lợi” thành động lực dài hạn”.

Riêng tại Việt Nam, Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) UOB cho rằng, áp lực lạm phát vẫn hiện hữu. Tính đến tháng 7, lạm phát toàn phần lũy kế đạt 3,3%, chủ yếu do chi phí nhà ở, vật liệu xây dựng và dịch vụ y tế tăng. Vì vậy, khả năng Ngân hàng Nhà nước sớm nới lỏng chính sách tiền tệ vẫn còn hạn chế. Dự báo lãi suất tái cấp vốn sẽ duy trì ở mức 4,5% trong ngắn hạn và chỉ cân nhắc hạ về 4% nếu điều kiện kinh tế suy giảm mạnh. Cơ quan điều hành sẽ giữ nguyên lãi suất chính sách cho tới khi có tín hiệu chắc chắn hơn về chu kỳ giảm lãi suất mạnh từ Mỹ. Trong kịch bản Fed hạ tổng cộng 0,5 - 0,75% trong năm nay, đưa lãi suất USD xuống khoảng 3,75% vào cuối năm 2025, Ngân hàng Nhà nước có thể hạ lãi suất 0,25 - 0,5% để tạo động lực tăng trưởng cho năm 2026.

Trong bức tranh tổng thể, việc Fed hạ lãi suất lần đầu tiên trong năm 2025 đã mở ra một “cửa sổ vốn rẻ” quý giá cho Việt Nam. Đây là cơ hội để ổn định tỷ giá, hạ lãi suất, thu hút dòng vốn, thúc đẩy xuất khẩu, kích thích đầu tư và tiêu dùng,… những yếu tố then chốt để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5% trong năm nay.

Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm thách thức. Nếu dòng vốn rẻ không được điều tiết đúng hướng, nguy cơ lạm phát quay trở lại và chất lượng tín dụng suy giảm sẽ là rào cản. Như cảnh báo của các chuyên gia, điều quan trọng không chỉ là cửa sổ đã mở, mà là cách Việt Nam định hình dòng chảy tín dụng, để biến dư địa chính sách thành động lực tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế.

Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi: Việc Fed hạ lãi suất mang lại cơ hội vàng cho Việt Nam trong việc giảm áp lực tỷ giá, hạ chi phí vốn, thu hút dòng tiền quốc tế và mở rộng dư địa chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, lợi ích chỉ thật sự bền vững nếu Việt Nam chủ động tận dụng bằng cách giữ vững ổn định vĩ mô, được xem là nền tảng để thu hút và giữ chân dòng vốn; đẩy mạnh cải cách cấu trúc để nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới công nghệ, mở rộng thị trường. Đồng thời, phối hợp hài hòa chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ cũng như cải cách thể chế để biến cơ hội ngắn hạn thành lợi thế dài hạn.