Đóng

Giảm nghèo từ cây chia: Hành trình làm giàu giữa đại ngàn Lai Châu

Hạt chia đã trở thành “chìa khóa thoát nghèo” của người dân vùng cao Lai Châu, mở lối làm giàu bền vững và gieo mầm no ấm giữa đại ngàn Tây Bắc.

Phú Thọ: Tạo sinh kế cho người dân giảm nghèo bền vững Giảm nghèo bền vững qua hành trình khởi nghiệp từ cam Cao Phong Tỉnh Yên Bái đưa đặc sản thành cây chủ lực giảm nghèo

Lối thoát nghèo từ những triền đồi cằn cỗi

Những năm trước, cái đói, cái nghèo cứ bám riết lấy đời sống người dân vùng cao huyện Than Uyên (tỉnh Lai Châu). Đất canh tác bạc màu, mùa khô khát cháy da, mùa mưa sạt lở, quanh năm bà con chỉ biết bám trụ vào cây ngô, cây sắn. Vất vả là thế, nhưng cái nghèo dường như vẫn chưa chịu buông tha. Bao thế hệ nối tiếp nhau sống lặng lẽ trong những mái nhà tạm bợ, cái ăn, cái mặc còn phải lo từng bữa, nói gì đến chuyện làm giàu.

Nhưng rồi, vào đúng thời điểm khó khăn nhất, khi người dân không còn biết bám víu vào đâu, cây chia, loài cây nhỏ bé mà giàu giá trị dinh dưỡng đã âm thầm bén rễ trên những triền đồi khô cằn. Sự vào cuộc kịp thời của Hợp tác xã Nhà Xanh Toàn Cầu đã đưa đến cho người dân một lối đi mới. Không chỉ mang về giống cây phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng, HTX còn hỗ trợ kỹ thuật trồng trọt, bao tiêu đầu ra, giúp bà con yên tâm sản xuất mà không phải lo cảnh “được mùa mất giá”.

Chỉ sau 2-3 vụ trồng cây chia, nhiều hộ nghèo đã có của ăn, của để. Ảnh minh hoạ

Trao đổi với Báo Công Thương, bà Vũ Thị Thanh Huyên, đại diện HTX Nhà Xanh Toàn Cầu, khẳng định: “HTX không đơn thuần chỉ thu mua sản phẩm, mà đầu tư ngay từ gốc, từ khâu chọn giống, kiểm soát chất lượng, đảm bảo đầu ra và đặc biệt là hỗ trợ bà con dân tộc thiểu số phát triển thu nhập, từng bước xây dựng thương hiệu riêng cho từng sản phẩm bản địa. Đó mới là giá trị bền vững mà chúng tôi hướng tới.

Chỉ sau 2-3 vụ trồng, nhiều hộ nghèo đã có của ăn, của để. Những mảnh nương trước kia chỉ lác đác cỏ dại nay đã phủ kín màu xanh của chia. Cây chia chịu hạn tốt, dễ chăm sóc, thời gian sinh trưởng ngắn, mỗi năm bà con có thể thu hoạch hai vụ. Với giá bán ổn định, người dân có thể thu lãi gấp nhiều lần so với trồng ngô, sắn.

Từ những triền đồi bạc màu, nảy nở mùa vàng no ấm

Năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo tại Than Uyên vẫn còn cao, ở mức 12%, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt khoảng 38 triệu đồng mỗi năm. Cuộc sống của bà con khi đó còn nhiều khó khăn, quanh quẩn với cây ngô, cây sắn, làm quần quật cả năm cũng chỉ đủ ăn qua ngày. Tuy nhiên, từ khi cây chia được đưa vào canh tác rộng rãi, đặc biệt dưới sự hỗ trợ thiết thực của Hợp tác xã Nhà Xanh Toàn Cầu, bức tranh kinh tế vùng cao đã có những chuyển biến rõ rệt.

Đến năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo của huyện giảm mạnh xuống còn 6,22%, thu nhập bình quân đầu người tăng lên 48 triệu đồng mỗi năm. Những mảnh nương trước kia chỉ trơ trọi đất đá, giờ đã phủ kín màu xanh của chia, với giá trị kinh tế cao, đầu ra ổn định, cây chia không chỉ giúp bà con cải thiện thu nhập mà còn mở ra hướng đi bền vững để vươn lên thoát nghèo, làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương mình. Đây thực sự là minh chứng sống động cho sự hiệu quả và sức lan tỏa mạnh mẽ từ những mô hình phát triển kinh tế gắn với cây trồng phù hợp với đặc thù vùng cao.

Trong thời gian tới, huyện Than Uyên sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình trồng cây chia, giúp bà con ổn định thu nhập, cải thiện đời sống, từng bước vươn lên thoát nghèo.

Không còn cảnh mùa giáp hạt người dân phải vay mượn, đi làm thuê ở miền xuôi. Nay, ngay trên chính mảnh đất quê hương, bà con đã có thể làm giàu từ những luống chia xanh mướt. Những mái nhà lợp lá tạm bợ dần được thay bằng những ngôi nhà xây kiên cố. Con đường đất đỏ lầy lội giờ được bê tông hóa, xe máy nối đuôi nhau chở những bao hạt chia trĩu nặng về chợ.

Đại diện UBND huyện Than Uyên khẳng định, cây chia không chỉ là cây trồng có giá trị kinh tế cao mà còn là động lực quan trọng trong chương trình giảm nghèo bền vững của huyện. Theo đó, trong thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình trồng cây chia, giúp bà con ổn định thu nhập, cải thiện đời sống, từng bước vươn lên thoát nghèo.

Người dân vùng cao hôm nay không chỉ biết sản xuất mà còn học cách làm kinh tế, biết tính toán chi phí, lợi nhuận, học hỏi kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm. Từ đó, khát vọng thoát nghèo, làm giàu chính đáng được thắp lên trong từng mái nhà, lan tỏa khắp núi rừng đại ngàn.

Hành trình giảm nghèo từ cây chia không chỉ là câu chuyện của những con số tăng trưởng thu nhập, mà là hành trình thức tỉnh khát vọng vươn lên của người dân vùng cao. Khi có khát vọng, có ý chí và có người bạn đồng hành như HTX Nhà Xanh Toàn Cầu, thì ngay trên những sườn đồi cằn cỗi nhất cũng có thể trổ bông những mùa hoa no đủ, viết tiếp câu chuyện đẹp đẽ về một vùng đất đang từng ngày hồi sinh.

Từ Than Uyên, một tư duy mới về phát triển vùng đã khởi sắc. Và từ một hạt giống nhỏ bé, cây chia đang gieo mầm cho một tư duy về phát triển bền vững, nơi sản vật bản địa không chỉ được giữ gìn, mà còn được nâng tầm và lan toả bằng chính giá trị nội tại.
Thiên Kim