Tiểu thương nhỏ lẻ cần thời gian và hướng dẫn cụ thể
Những ngày này, tại các chợ truyền thống ở Cần Thơ, câu chuyện về hóa đơn điện tử được tiểu thương nhắc đến như một phần quen thuộc trong công việc hằng ngày. Giữa nhịp bán mua rộn ràng, nhiều người vừa trao đổi kinh nghiệm sử dụng, vừa chia sẻ cách tận dụng quy định mới để buôn bán thuận tiện hơn. Việc áp dụng hóa đơn điện tử đang dần trở thành thói quen, góp phần giúp chợ truyền thống thêm minh bạch, hiện đại và tiệm cận với xu hướng kinh doanh văn minh.
Bà Nguyễn Thị Bích Lan, tiểu thương bán quần áo tại chợ Cái Khế, thở dài: “Tui nghe nói áp dụng hóa đơn điện tử để quản lý minh bạch là tốt, nhưng thú thật mình đâu rành xài điện thoại thông minh, lại không biết bấm vô đâu để lập hóa đơn. Nhỡ làm sai rồi bị phạt thì khổ lắm.”
Trong thời đại số, hóa đơn điện tử là xu hướng tất yếu để quản lý thuế và thương mại
Không riêng bà Lan, nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ cũng gặp tình trạng tương tự. Khó khăn ban đầu xuất phát từ 3 nguyên nhân chính: thiếu kỹ năng sử dụng công nghệ, không đủ thiết bị (điện thoại thông minh hoặc máy tính) và thiếu thông tin hướng dẫn cụ thể. Một số tiểu thương lớn tuổi thậm chí chưa từng dùng email hay ứng dụng quản lý bán hàng, nên việc tiếp cận hóa đơn điện tử chẳng khác gì “học một ngôn ngữ mới”.
Ngoài rào cản kỹ thuật, nỗi sợ sai sót khi lập hóa đơn và nguy cơ bị xử phạt cũng khiến một số người chọn… tạm ngừng kinh doanh để “xem tình hình ra sao”. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thu nhập của chính họ mà còn tác động tới hoạt động thương mại chung của chợ.
Việc các tiểu thương gặp khó khăn trong kinh doanh không chỉ nằm ở sức mua giảm, mà còn ở việc thiếu công cụ và kỹ năng để bắt kịp xu hướng kinh doanh
Chị Trần Thị Mai, bán hàng quần áo tại chợ Xuân Khánh, chia sẻ: “Nếu có người chỉ tận tay, cầm máy hướng dẫn từng bước, chắc tụi tui sẽ tự tin hơn. Còn giờ, nghe giải thích một lần là quên ngay.”
Chị Mai cho rằng, ngoài tập huấn chung, cần có lực lượng hỗ trợ thường trực tại chợ trong thời gian đầu triển khai, sẵn sàng giải đáp và xử lý ngay khi tiểu thương gặp trục trặc. “Mấy bữa bán hàng đông khách, mà dừng lại loay hoay với cái điện thoại thì dễ mất khách lắm. Có người hỗ trợ tại chỗ sẽ đỡ áp lực hơn nhiều”, chị Mai nói.
Những tiểu thương chợ truyền thống thường là những người lớn tuổi, gặp khó khăn khi triển khai hóa đơn điện tử
Những lời bộc bạch này cho thấy, chính sách thuế điện tử dù đúng hướng và cần thiết, vẫn cần một lộ trình triển khai phù hợp với điều kiện thực tế của từng nhóm đối tượng.
Chính quyền và doanh nghiệp công nghệ cùng bắt tay hỗ trợ
Trước những khó khăn trên, UBND TP. Cần Thơ đã chỉ đạo ngành thuế phối hợp với các ban quản lý chợ và doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ để tổ chức các buổi tập huấn trực tiếp ngay tại chợ. Nội dung không chỉ dừng ở việc giới thiệu quy định pháp luật, mà còn hướng dẫn từng bước phát hành, chỉnh sửa, lưu trữ hóa đơn trên thiết bị di động.
Tiểu thương chợ AnThới đang quen dần việc lập hóa đơn
Theo anh Nguyễn Phước Hậu, Đội phó Đội quản lý, hỗ trợ cá nhân, hộ kinh doanh số 2, phường Cái Khế, để hỗ trợ tiểu thương làm quen với hóa đơn điện tử, thành phố đang xây dựng kế hoạch tổ chức nhiều đợt tập huấn ngay tại các chợ truyền thống. Điểm đặc biệt của chương trình là tiểu thương sẽ vừa học lý thuyết, vừa thực hành trực tiếp trên thiết bị như điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng, với sự kèm cặp của cán bộ thuế và kỹ thuật viên. Cách làm này không chỉ giúp người học nắm bắt quy trình nhanh hơn, mà còn tạo sự tự tin khi áp dụng vào công việc buôn bán hằng ngày.
Anh Hậu cho biết thêm, ngoài nội dung hướng dẫn thao tác lập và gửi hóa đơn điện tử, các buổi tập huấn còn lồng ghép giải đáp thắc mắc về quy định thuế, cách xử lý khi nhập sai thông tin hoặc gặp sự cố kết nối mạng. Thành phố cũng dự kiến hỗ trợ một phần chi phí mua thiết bị và phần mềm cho tiểu thương có hoàn cảnh khó khăn, đồng thời kiến nghị ngành thuế duy trì “đường dây nóng” để tư vấn 24/7. “Chúng tôi muốn tiểu thương cảm thấy yên tâm, xem hóa đơn điện tử là công cụ hỗ trợ chứ không phải gánh nặng”, anh Hậu nhấn mạnh.
Trên thực tế, ở một số chợ thí điểm, việc áp dụng hóa đơn điện tử đã bắt đầu mang lại tín hiệu tích cực. Chị Nguyễn Thu Hằng, chủ quầy bán thực phẩm tại chợ nhà lồng 3, Trung tâm thương mại Cái Khế, cho biết: “Ban đầu tôi cũng sợ lắm, nhưng nhờ mấy anh chị em trong Tổ hỗ trợ chỉ dẫn, giờ tôi lập hóa đơn chưa tới 1 phút. Khách mua hàng cũng yên tâm hơn khi có hóa đơn rõ ràng.”
Tiểu thương tại chợ Xuân Khánh mong được hỗ trợ và hướng dẫn từng bước
Không chỉ chị Thu Hằng, nhiều tiểu thương khác tại nhà lồng 3 cũng dần thay đổi suy nghĩ. Trước đây, họ lo ngại thủ tục phức tạp, nhưng khi được hướng dẫn trực tiếp, mọi thao tác trở nên đơn giản hơn nhiều. Một số còn nhận ra việc lưu trữ và tra cứu hóa đơn điện tử giúp kiểm soát doanh thu tốt hơn, giảm sai sót và tránh thất lạc giấy tờ. Sự thuận tiện này khiến cả người bán lẫn người mua đều hài lòng, tạo hiệu ứng lan tỏa để các hộ kinh doanh khác mạnh dạn áp dụng.
Từ những thay đổi tích cực này, anh Lê Minh Tuấn, Phó Ban quản lý điều hành chợ nhà lồng 3, Trung tâm Thương mại Cái Khế nhận định: Việc áp dụng hóa đơn điện tử không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là công cụ hỗ trợ kinh doanh hiệu quả. Khi doanh thu được ghi nhận minh bạch, tiểu thương dễ dàng chứng minh nguồn gốc hàng hóa, mở rộng hợp tác với các đối tác lớn và thậm chí tiếp cận kênh bán hàng trực tuyến.
Nhiều tiểu thương chia sẻ, trước đây họ ít khi nghĩ đến chuyện “chuyển đổi số”, nhưng nay nhận thấy đây là xu hướng tất yếu để giữ chân khách hàng và nâng cao uy tín lâu dài.
Không chỉ tăng tính minh bạch, hóa đơn điện tử còn giúp tiểu thương mở rộng khách hàng. Một số người đã tận dụng dữ liệu bán hàng để triển khai khuyến mãi hoặc giao hàng tận nơi cho khách ở các tỉnh khác. Điều này cho thấy, nếu được triển khai đúng cách, chính sách thuế điện tử có thể trở thành bàn đạp giúp tiểu thương bước vào nền kinh tế số.
Hóa đơn điện tử là xu thế tất yếu trong quản lý thuế và thương mại hiện đại. Tuy nhiên, để chính sách này thực sự đi vào đời sống, đặc biệt với tiểu thương nhỏ lẻ ở các chợ truyền thống Cần Thơ, cần một chiến lược triển khai bài bản, linh hoạt và đồng hành chặt chẽ.
Từ những bỡ ngỡ ban đầu, nếu có sự hỗ trợ đúng lúc, tiểu thương hoàn toàn có thể biến thách thức thành cơ hội, nâng cao hiệu quả kinh doanh và hòa mình vào dòng chảy chuyển đổi số. Khi đó, chợ truyền thống không chỉ giữ được nét văn hóa lâu đời, mà còn khoác lên mình tấm áo mới minh bạch, hiện đại và cạnh tranh hơn.