Hướng dẫn các tỉnh, thành phố nâng cấp các hệ thống thông tin
Phát biểu tại tọa đàm với chủ đề "Chuyển đổi số - Cầu nối sống còn giữa hai cấp chính quyền địa phương" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ phối hợp với Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức ngày 24/7, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long đã có những chia sẻ về quá trình hỗ trợ địa phương ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy chuyển đổi số, tạo nền tảng vững chắc cho vận hành chính quyền địa phương hai cấp, Bộ Khoa học và Công nghệ nhận thức rất rõ, nền tảng số là một yếu tố vô cùng quan trọng để bảo đảm việc giải quyết thủ tục hành chính cho người dân cũng như điều hành của chính quyền khi chúng ta sáp nhập các tỉnh cũng như kết thúc một cấp chính quyền, chỉ còn hai cấp.
Do vậy, ngày 7/4, Bộ Khoa học và Công nghệ đã có hướng dẫn tới 63 tỉnh, thành phố về các quy trình thủ tục, các bước để nâng cấp các hệ thống thông tin, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân cũng như các hệ thống thông tin chỉ đạo điều hành trên tinh thần chỉ đạo sắp xếp tinh gọn bộ máy của Chính phủ.
Ông Phạm Đức Long, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu tại toạ đàm. Ảnh: Nhật Bắc/VGP
Tiếp theo, Bộ nhận thấy rằng, cần phải có thí điểm. Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp cùng với Uỷ ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh và doanh nghiệp công nghệ số thí điểm việc nâng cấp 5 hệ thống thông tin để phục vụ vận hành chính quyền mới.
"Chúng tôi chọn TP. Hồ Chí Minh vì đây là địa phương sát nhập 3 tỉnh có quy mô lớn, có cấu trúc hệ thống thông tin phức tạp để thí điểm. Sau thời gian thí điểm, chúng tôi tiếp tục dựa trên kết quả thí điểm để có văn bản hướng dẫn lại nâng cấp hệ thống thông tin để đảm bảo vận hành", Thứ trưởng Phạm Đức Long cho hay.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, tới ngày 16/6, Bộ tổ chức tập huấn cho 63 tỉnh, thành phố để triển khai hệ thống thông tin phục vụ chính quyền hai cấp.
Ngày 19/6, Ban Chỉ đạo Trung ương về Nghị quyết 57 có Kế hoạch 02 về thúc đẩy chuyển đổi số, liên thông đồng bộ, nhanh, hiệu quả, đáp ứng sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Khi đó, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức tham mưu cho Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng tổ chức 5 cuộc họp trực tuyến với tất cả các bộ, ngành, địa phương để triển khai kế hoạch này đến ngày 30/6.
"Chúng tôi mong muốn tất cả các bộ, ngành triển khai công khai các quy trình thủ tục hành chính theo 28 nghị định về phân cấp phân quyền của các bộ, ngành cho các địa phương. Đây là một yếu tố rất quan trọng. Vì khi chúng ta phân cấp, phân quyền mà các thủ tục hành chính không được không được triển khai thì địa phương sẽ tắc", Thứ trưởng Phạm Đức Long nói thêm.
Bộ Khoa học và Công nghệ cũng chỉ đạo các doanh nghiệp công nghệ số phối hợp cùng các địa phương thực triển khai quy trình nội bộ và cấu hình các thủ tục hành chính trên các hệ thống thông tin của các ban, tỉnh, địa phương.
Yêu cầu các doanh nghiệp công nghệ số, những doanh nghiệp triển khai hệ thống thông tin, phải bố trí ít nhất 2 người tại tuyến xã để tập huấn cho cán bộ công chức thực hiện các thủ tục hành chính cho người dân và hỗ trợ cho cán bộ, công chức để thực hiện triển khai các hệ thống, vận hành hệ thống điều hành chính quyền các cấp. Mục tiêu là giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, không được đình trệ và đảm bảo liên thông, thông suốt; hệ thống điều hành của chính quyền cũng vậy.
Ngoài ra, Bộ Khoa học và Công nghệ còn yêu cầu 2 doanh nghiệp bưu chính là VNPost và Viettel Post, mỗi đơn vị cử một người túc trực tại các xã để hỗ trợ việc tiếp nhận hồ sơ khi người dân đến làm hồ sơ trực tuyến tại các xã mới này.
Hệ thống điều hành vận hành trơn tru, cơ bản đáp ứng yêu cầu
Thứ trưởng Phạm Đức Long cho hay, tại Việt Nam, hiện có hơn 12.000 cán bộ của các doanh nghiệp công nghệ số tham gia đồng hành với 3.219 xã để triển khai chuyển đổi trong quá trình sáp nhập. Bên cạnh đó, còn có lực lượng công an, quân đội và sinh viên tình nguyện cũng đã vào cuộc.
"Như vậy, chỉ đạo của Phó Thủ tướng trong 4 ngày liên tiếp, đến ngày 30/6 khi tổng kết lại thì cơ bản tất cả các hệ thống thông tin, chuyển đổi số của hơn 3.200 xã đã vận hành trơn tru, đáp ứng các yêu cầu. Chúng ta cũng thấy rằng, ngày 1/7 khi chúng ta chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp, việc cung cấp dịch vụ công, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân cũng như các hoạt động điều hành của chính quyền các cấp và các hội nghị truyền hình từ Trung ương đến địa phương vận hành trơn tru, đáp ứng được các yêu cầu cơ bản đặt ra cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền hai cấp", Thứ trưởng Phạm Đức Long kết luận.
Ông Trương Việt Dũng, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội chia sẻ kinh nghiệm của Hà Nội về triển khai chính quyền số. Ảnh: Nhật Bắc/VGP
Tại Hà Nội, theo ông Trương Việt Dũng, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội, thành phố nhận thức rất sâu sắc và trong quá trình triển khai, Thành ủy và Uỷ ban nhân dân đã ban hành các chương trình hành động thông suốt từ cấp thành phố đến cấp quận/huyện thời điểm trước và cấp xã/phường sau này (126 xã/phường).
Sau 3 tuần chính thức vận hành, thành phố Hà Nội đã tiếp nhận 66 nghìn hồ sơ để triển khai các thủ tục. Đến thời điểm này, cơ bản bộ máy chính quyền địa phương hai cấp vận hành thông suốt và đồng bộ.
"Chúng tôi xác định, công nghệ chỉ là công cụ, con người là trung tâm. Những bài học kinh nghiệm mà Hà Nội rút ra trong vận hành bộ máy chính quyền suốt 3 tuần qua là: đồng bộ trong chỉ đạo, sử dụng dữ liệu trong vận hành và chủ động trong triển khai nhiệm vụ", ông Trương Việt Dũng cho hay.
Kể từ ngày 1/7/2025, 34 tỉnh, thành phố trong cả nước bắt đầu triển khai thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp (gồm cấp tỉnh và cấp xã).
Sau đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 111/CĐ-TTg ngày 17/7/2025 yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện thủ tục hành chính, chuyển đổi số giai đoạn đầu vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.
Thủ tướng cũng đã nhiều lần nêu rõ, điều quan trọng nhất là chuyển trạng thái từ hành chính quản lý, thụ động chờ người dân, doanh nghiệp tới để giải quyết công việc, sang hành chính kiến tạo phát triển và phục vụ người dân, doanh nghiệp, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể, gần dân, sát dân, tận tụy phục vụ nhân dân.