Sáng 6/11, trong khuôn khổ hợp tác với Viện Konrad-Adenauer-Stiftung, Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính (Bộ Tài chính) tổ chức hội thảo “Đánh giá 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam” (VPE500).
VPE500 - sức mạnh mới của khu vực tư nhân
Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Như Quỳnh, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính cho biết, kinh tế tư nhân ngày càng khẳng định vai trò quan trọng, trở thành một trong những động lực chủ yếu của nền kinh tế, đóng góp to lớn vào tăng trưởng, sáng tạo việc làm và bảo đảm an sinh xã hội. Quan điểm này gần đây đã được thể hiện rất rõ trong Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Thanh Tuấn
“Thực tiễn cho thấy, khu vực kinh tế tư nhân trong nước hiện nay đóng góp khoảng 50% GDP, 30% thu ngân sách, với hơn 940.000 doanh nghiệp và 5 triệu hộ kinh doanh, sử dụng khoảng 82% lực lượng lao động cả nước. Trong đó, nhóm doanh nghiệp tư nhân có quy mô lớn, tiêu biểu là 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Dù chỉ chiếm 0,05% tổng số doanh nghiệp, nhưng nhóm này lại đóng góp tới 11,8% doanh thu, 17,4% tổng tài sản và 5,8% lợi nhuận của toàn bộ khu vực doanh nghiệp Việt Nam”, TS. Nguyễn Như Quỳnh nói.
Năm 2025 đánh dấu năm thứ ba liên tiếp bảng xếp hạng VPE500 được thực hiện trong khuôn khổ hợp tác giữa Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính và Viện Konrad-Adenauer-Stiftung với sự đồng hành của nhiều chuyên gia, nhà khoa học và cộng đồng doanh nghiệp trong nước.
Báo cáo kỳ vọng sẽ cung cấp bức tranh toàn diện hơn về khu vực doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn, góp phần thiết thực vào việc thực hiện thành công Nghị quyết 68, qua đó thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành một lực lượng chủ lực trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
“Thời gian qua, Bộ Chính trị đã ban hành nhiều nghị quyết trọng tâm nhằm phát triển toàn diện các lĩnh vực. Cùng với các nghị quyết này, hệ thống chính sách mới sẽ tạo thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới”, TS. Nguyễn Như Quỳnh cho hay.
Cũng tại hội thảo, ông Lewe Paul, Trưởng đại diện Viện Konrad-Adenauer-Stiftung Việt Nam cho hay, dù chỉ gồm 500 doanh nghiệp tư nhân, chiếm khoảng 0,05% trong tổng số gần 1 triệu doanh nghiệp hiện nay, nhưng nhóm doanh nghiệp lớn này lại có vai trò vô cùng quan trọng trong toàn bộ hệ sinh thái doanh nghiệp Việt Nam.
TS. Nguyễn Như Quỳnh, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính. Ảnh: Thanh Tuấn
Theo ông Lewe Paul, từ năm 2020 đến nay, tác động của nhóm doanh nghiệp này đã tăng lên một cách ổn định, đặc biệt trong các khía cạnh doanh thu, đầu tư vốn và tạo việc làm. “Nghiên cứu về 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam vì vậy không chỉ là công trình học thuật, mà còn là công cụ chiến lược giúp nhận diện vai trò và vị thế của khu vực doanh nghiệp tư nhân lớn trong nền kinh tế quốc dân”, ông Lewe Paul chia sẻ.
Báo cáo VPE500 năm 2025 được công bố vào thời điểm rất phù hợp, không chỉ tiếp tục cung cấp tri thức khoa học về hiệu quả và đặc điểm hoạt động của các doanh nghiệp lớn tại Việt Nam, mà còn là cơ sở quan trọng để đánh giá triển vọng phát triển của khu vực này trong giai đoạn 2026-2030.
“Nghiên cứu này cũng rất phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 68, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển khu vực kinh tế tư nhân như một động lực trọng yếu trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Chúng tôi tin rằng, kết quả của nghiên cứu sẽ đóng góp thiết thực cho việc hoạch định chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời cung cấp cơ sở thực tiễn cho các cơ quan quản lý nhà nước”, Trường đại diện Viện Konrad-Adenauer-Stiftung bày tỏ.
Mở lối cho doanh nghiệp tư nhân
Tham luận tại hội thảo với chủ đề “Từ nghị quyết đến hành động, đưa chính sách phát triển kinh tế tư nhân vào cuộc sống”, bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) nhấn mạnh, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế. Đồng thời, thông tin về các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đối với kinh tế tư nhân.
Về đổi mới tư duy, thống nhất nhận thức và hành động trong toàn bộ hệ thống chính trị, theo bà Trịnh Thị Hương, vấn đề đổi mới tư duy luôn được đặt lên hàng đầu và quan trọng nhất. Vì vậy, thay đổi tư duy, đổi mới nhận thức là vô cùng quan trọng; đây cũng là nhóm giải pháp đầu tiên trong Nghị quyết 68.
Bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể. Ảnh: Thanh Tuấn
Về nâng cao chất lượng thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, Nghị quyết 68 nêu một điểm đột phá nổi bật như bảo đảm và bảo vệ hữu hiệu 4 quyền cốt lõi của khu vực tư nhân gồm: Quyền sở hữu, quyền đối với tài sản, quyền tự do kinh doanh và quyền bình đẳng. Đồng thời, Nghị quyết 68 yêu cầu cắt giảm tối thiểu 30% trong năm 2025 đối với thời gian, chi phí và điều kiện kinh doanh.
“Theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương, đến nay, các con số đã xấp xỉ 30%, tạo cơ sở để tiếp tục khơi thông thể chế, gỡ các điểm nghẽn, huy động và khai thông nguồn lực khu vực kinh tế tư nhân”, bà Trịnh Thị Hương thông tin.
Ngoài ra, về việc tạo thuận lợi trong tiếp cận và cung cấp nguồn lực cho doanh nghiệp. Theo đại diện Bộ Tài chính, qua làm việc với doanh nghiệp tư nhân và các thể nhân trong khu vực này, mong muốn lớn nhất là được đối xử bình đẳng khi tiếp cận các nguồn lực như đất đai, vốn và nhân lực chất lượng cao.
Về thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và kinh doanh bền vững, theo bà Trịnh Thị Hương, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, phát triển bền vững không còn là câu chuyện “ngoài lề” mà là vấn đề cấp bách tại Việt Nam. Khu vực tư nhân là nhân tố quan trọng trong hệ sinh thái phát triển bền vững, góp phần giải quyết các thách thức quốc gia, trong đó có biến đổi khí hậu.
Về kết nối hệ sinh thái, đại diện Bộ Tài chính cho biết, đây là vấn đề tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI. Nghị quyết 68 dành riêng một nhóm giải pháp yêu cầu kết nối ba khu vực, tạo sức mạnh tổng hợp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Thông tin thêm, bà Trịnh Thị Hương cho biết, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định hướng dẫn Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Có các chính sách quan trọng như: Hỗ trợ tiếp cận mặt bằng sản xuất trong khu, cụm công nghiệp và “vườn ươm” cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp sáng tạo, công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ; dành tối thiểu bình quân 20 ha/khu, cụm hoặc bảo đảm 5% tổng diện tích; cho phép tiếp cận tài sản công làm mặt bằng sản xuất.
Bên cạnh đó, miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 3 năm cho doanh nghiệp nhỏ và vừa mới thành lập; đào tạo miễn phí cho hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.
VPE500 năm 2025 không chỉ là công trình nghiên cứu định lượng quy mô lớn, mà còn là cơ sở khoa học quan trọng phục vụ hoạch định chính sách phát triển khu vực tư nhân. Thông qua các chỉ số doanh thu, tài sản, lợi nhuận và đóng góp xã hội, VPE500 góp phần nhận diện rõ hơn vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong nền kinh tế quốc dân, đồng thời tạo động lực thúc đẩy đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp sáng tạo.