Gắn đào tạo với thực tiễn doanh nghiệp
Sáng ngày 30/12, Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội tổ chức Hội thảo “Xu hướng thương mại điện tử năm 2026 – Xây dựng và bảo vệ thương hiệu trong kỷ nguyên mới”. Hội thảo thu hút sự tham gia của các chuyên gia, nhà quản lý, đại diện doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử, marketing số, cùng đông đảo giảng viên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Hà Nội.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Hiếu - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội nhấn mạnh, thương mại điện tử đang trở thành trụ cột quan trọng của nền kinh tế số, tác động trực tiếp đến phương thức sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng.
Bước sang năm 2026, cùng với sự phát triển nhanh của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và các nền tảng số, yêu cầu đặt ra đối với doanh nghiệp ngoài việc mở rộng kênh bán hàng trực tuyến còn là xây dựng, quản trị và bảo vệ thương hiệu một cách bài bản, bền vững.
Ông Nguyễn Hiếu - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội. Ảnh: Đ.N
Theo ông Nguyễn Hiếu, trong môi trường số, thương hiệu đã trở thành tài sản vô hình có giá trị lớn, quyết định năng lực cạnh tranh và khả năng tồn tại dài hạn của doanh nghiệp. Thông tin lan truyền nhanh, ranh giới thị trường bị xóa nhòa khiến uy tín thương hiệu có thể được xây dựng nhanh chóng, nhưng cũng rất dễ bị tổn hại nếu doanh nghiệp thiếu chiến lược quản trị phù hợp.
Trong khi đó, các hành vi xâm phạm thương hiệu, gian lận thương mại, giả mạo xuất xứ, cạnh tranh không lành mạnh trên các sàn thương mại điện tử vẫn diễn biến phức tạp. Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể còn hạn chế về nhận thức pháp lý, kỹ năng quản trị thương hiệu và khả năng ứng phó rủi ro trên không gian mạng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức và kỹ năng bảo vệ thương hiệu trong môi trường kinh doanh số.
Xuất phát từ thực tiễn đó, hội thảo được tổ chức nhằm cập nhật các xu hướng mới của thương mại điện tử giai đoạn tới; chia sẻ kinh nghiệm, giải pháp trong xây dựng, quản trị và bảo vệ thương hiệu; tăng cường kết nối giữa nhà trường với chuyên gia, doanh nghiệp và các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử và xúc tiến thương mại. Đồng thời là cơ hội để sinh viên tiếp cận kiến thức thực tiễn, hiểu rõ hơn yêu cầu của thị trường lao động, từ đó định hướng học tập và nghề nghiệp phù hợp.
Thạc sĩ Nguyễn Trung Kiên - Trưởng bộ môn Thương mại điện tử, Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội chia sẻ tại hội thảo. Ảnh: Đ.N
Chia sẻ về xu hướng thương mại điện tử và đào tạo nhân lực trong thương mại điện tử, Thạc sĩ Nguyễn Trung Kiên - Trưởng bộ môn Thương mại điện tử, Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội đã đưa ra bức tranh toàn cảnh về thực trạng đào tạo, những điểm nghẽn hiện nay cũng như xu hướng phát triển nguồn nhân lực thương mại điện tử trong giai đoạn tới.
Theo các báo cáo tổng hợp, thương mại điện tử Việt Nam đang duy trì tốc độ tăng trưởng cao trong nhiều năm liên tiếp. Năm 2024, quy mô thị trường đạt khoảng 25 tỷ USD, tăng trưởng gần 20% so với năm trước. Đến năm 2025, con số này ước đạt 31 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á.
Tuy nhiên, đằng sau những con số đó là một thực tế đáng bàn, nguồn nhân lực thương mại điện tử đang thiếu hụt cả về số lượng lẫn chất lượng.
Theo thống kê của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), chỉ khoảng 30% nhân lực thương mại điện tử được đào tạo đúng chuyên ngành, trong khi 70% còn lại đến từ các ngành khác chuyển sang. Nghịch lý “30 - 70” này cho thấy sự mất cân đối lớn giữa nhu cầu của thị trường và khả năng cung ứng của hệ thống đào tạo.
Kiến tạo giá trị cho cộng đồng thương mại điện tử
Thạc sĩ Nguyễn Trung Kiên đánh giá, cùng với sự thay đổi của thị trường, xu hướng tuyển dụng của doanh nghiệp cũng đang dịch chuyển mạnh mẽ. Doanh nghiệp không còn tuyển dụng “nhân viên marketing tổng hợp”, mà chia nhỏ vị trí theo từng mảng chuyên môn: vận hành sàn, chạy quảng cáo, thiết kế website, livestream, quản trị nội dung…
Bằng cấp không còn quá quan trọng, sinh viên được đánh giá cao khi có gian hàng vận hành hiệu quả, kênh nội dung phát triển tốt, doanh thu cụ thể và các chứng chỉ quốc tế từ Google, Meta, TikTok.
Xu hướng “học sớm - làm sớm” cũng ngày càng phổ biến. Sinh viên có thể tham gia thị trường lao động ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, thông qua các môn học thực hành và mô hình đào tạo gắn với doanh nghiệp.
GS.TS Đinh Văn Hiến - đại diện Công ty Cổ phần Hệ sinh thái Salepro chia sẻ tại hội thảo. Ảnh: Đ.N
Có thể khẳng định, trong môi trường thương mại điện tử cạnh tranh khốc liệt, đào tạo nhân lực không chỉ là câu chuyện của nhà trường, mà là bài toán chung của toàn hệ sinh thái. Đào tạo phải đi trước một bước, sát với thực tiễn doanh nghiệp, chú trọng kỹ năng và khả năng tạo ra giá trị thực.
Thực tế cho thấy, để giải quyết điểm nghẽn nhân lực thương mại điện tử, việc các trường liên kết doanh nghiệp được xem là giải pháp then chốt.
Tại hội thảo, Công ty Cổ phần Hệ sinh thái Salepro đã giới thiệu và chia sẻ mô hình Salepro - hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết nhiều bài toán thực tiễn như thiếu vốn, thiếu nhân sự, hạn chế về marketing và bán hàng, năng lực quản trị chưa đồng bộ, chi phí cao nhưng doanh thu thấp.
Chia sẻ tại hội thảo, GS.TS Đinh Văn Hiến - đại diện Công ty Cổ phần Hệ sinh thái Salepro cho rằng, Salepro là minh chứng cho tư duy chiến lược dài hạn và tinh thần kết nối trong kinh doanh. Cốt lõi của hệ sinh thái không chỉ nằm ở bán hàng hay marketing, mà ở triết lý kết nối con người, kết nối giá trị và các mô hình kinh doanh trong một không gian mở, minh bạch.
Các diễn giả chia sẻ về giải pháp kiến tạo hệ sinh thái số trong thương mại điện tử. Ảnh: Đ.N
Dẫn lại tư tưởng kinh tế của Nhà bác học Lê Quý Đôn với bốn trụ cột “phi công bất phú, phi nông bất ổn, phi thương bất hoạt, phi trí bất hưng”, GS.TS Đinh Văn Hiến nhấn mạnh vai trò đặc biệt của thương mại trong việc kết nối các vùng miền, quốc gia và chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời khẳng định, tri thức là nền tảng quyết định sự phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.
Tại hội thảo, các diễn giả cũng đã chia sẻ về các giải pháp kiến tạo hệ sinh thái số trong thương mại điện tử như giải pháp nâng cao hiệu quả truy xuất nguồn gốc trong thương mại điện tử, thách thức và cơ hội cho kinh doanh thương mại điện tử trong bối cảnh Luật Thuế mới, cơ hội bứt phá xuất khẩu với thương mại điện tử B2B.
Đánh giá về bối cảnh hiện nay, GS.TS Đinh Văn Hiến cho rằng, thương mại điện tử đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt sau đại dịch Covid-19. Đây là lĩnh vực không biên giới, mở ra cơ hội khởi nghiệp và phát triển cho cả doanh nghiệp lớn lẫn cá nhân, với mô hình tinh gọn, ít vốn, ít nhân sự nhưng đòi hỏi tri thức, công nghệ và tư duy số cao.
Theo ông, sự phát triển của chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và công dân số đang tạo nền tảng thuận lợi để Việt Nam nâng tầm vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu. Doanh thu thương mại điện tử của Việt Nam đạt khoảng 31 tỷ USD trong năm 2025 là minh chứng cho tiềm năng và dư địa phát triển còn rất lớn trong thời gian tới.