Không gian đô thị mới mở lối cho du lịch, dịch vụ Khánh Hòa vươn mình bứt phá

Để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số, tỉnh Khánh Hòa đã xác định bốn trụ cột động lực, trong đó du lịch - dịch vụ được coi là ngành mũi nhọn. Tỉnh đang hướng đến việc phát triển du lịch không chỉ là nguồn thu ngân sách quan trọng mà còn là động lực thúc đẩy các lĩnh vực kinh tế khác.

Mục tiêu tăng trưởng đáng chú ý

Khánh Hòa đặt mục tiêu tăng trưởng khách du lịch hàng năm đạt 15%, với tổng lượt khách dự kiến lên tới 20,5 triệu lượt vào năm 2030, trong đó có 10,5 triệu lượt khách quốc tế. Tỉnh cũng sẽ phát triển 100.000 phòng lưu trú, với khoảng 75% đạt tiêu chuẩn từ 3-5 sao, tạo ra hơn 300.000 việc làm trong ngành du lịch, đóng góp 15% vào GRDP và 20% vào thu ngân sách.

Khánh Hòa sẽ tập trung phát triển du lịch theo hướng hiện đại, chất lượng và uy tín thương hiệu, ưu tiên các lĩnh vực như du lịch biển, đảo, hội nghị, sinh thái, cộng đồng, nghỉ dưỡng và di sản văn hóa. Phát triển du lịch bền vững gắn liền với bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc sẽ là yếu tố cốt lõi.

Bên cạnh đó, Khánh Hòa sẽ mở rộng hợp tác với các địa phương trong khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên để khai thác tối đa tiềm năng chung. Tỉnh dự kiến xây dựng và quảng bá các sản phẩm biểu tượng như Yến Sào, Trầm Hương, đồng thời xác định các khu du lịch trọng điểm như Nha Trang, Vĩnh Hy và Bắc Vân Phong.

Về chiến lược thị trường, Khánh Hòa sẽ phát triển theo các nhóm: Thị trường cốt lõi hiện có, thị trường tăng trưởng như Đức và Vương quốc Anh, cũng như thị trường kỳ vọng như Bắc Âu và Indonesia. Điều này sẽ giúp tỉnh không chỉ thu hút khách du lịch mà còn tạo cơ hội việc làm cho người dân địa phương.

Mới đây, tại hội nghị gặp mặt doanh nghiệp, nhà đầu tư năm 2025, ông Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa đã thông tin đến các nhà đầu tư, doanh nghiệp về diện mạo tỉnh Khánh Hòa mới là sự cộng hưởng của trung tâm kinh tế biển, du lịch và dịch vụ.

Cụ thể, lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa tập trung giới thiệu tiềm năng, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực: kinh tế biển, năng lượng, du lịch chất lượng cao, công nghệ bán dẫn, chuyển đổi số…

Theo đó, tỉnh Khánh Hoà có lợi thế về vị trí và hạ tầng rất rõ rệt với cảng nước sâu, sân bay quốc tế, hệ thống cao tốc và đường sắt kết nối vùng, tạo điều kiện để Khánh Hòa trở thành trung tâm logistics, trung chuyển hàng hóa và năng lượng của khu vực.

Ngành du lịch, dịch vụ là yếu tố then chốt cho sự bứt phá

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Kiến trúc sư - Luật sư (KTS – LS) Nguyễn Hồ, Uỷ viên Hội kiến trúc sư TP. Hồ Chí Minh đã đánh giá đa chiều về quy hoạch và hướng phát triển ngành du lịch - dịch vụ của tỉnh Khánh Hòa. Ông cho rằng tỉnh đang định hình một không gian phát triển, mục tiêu trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030. Sự gắn kết giữa quy hoạch không gian đô thị và ngành du lịch là yếu tố then chốt cho mục tiêu và sự bứt phá này.

Tuy nhiên, theo KTS - LS Nguyễn Hồ quy hoạch hiện tại của Khánh Hoà vẫn chưa "tích hợp sâu" và thiếu bản sắc. Một số quy hoạch còn chồng chéo, chưa lồng ghép yếu tố văn hóa, lịch sử, kiến trúc địa phương, dẫn đến sự "rập khuôn" và thiếu cá tính. Sự phát triển nóng ở một số khu vực có nguy cơ phá vỡ cảnh quan và hệ sinh thái tự nhiên.

Bên cạnh đó, áp lực hạ tầng và môi trường cũng đang gia tăng. Hạ tầng xã hội tại một số vùng còn yếu, chưa theo kịp tốc độ đô thị hóa và tăng trưởng du lịch, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm. Quản lý tài nguyên nước và ứng phó biến đổi khí hậu là thách thức lớn đối với các đô thị ven biển.

KTS - LS Nguyễn Hồ cũng cảnh báo về "bẫy thu nhập trung bình" trong du lịch, khi Khánh Hòa vẫn phụ thuộc vào du lịch đại trà, giá trị gia tăng chưa cao. Sản phẩm du lịch còn đơn điệu và thiếu các loại hình như MICE, giáo dục, thể thao.

Theo đó, KTS - LS Nguyễn Hồ đã "hiến kế" để Khánh Hòa hoàn thiện quy hoạch đô thị du lịch thông minh, ứng dụng Big Data và AI để tối ưu hóa quản lý đô thị và dịch vụ du lịch. Quy hoạch không gian công cộng đa năng (công viên, quảng trường, chợ đêm) sẽ làm tăng sức sống đô thị và trải nghiệm du khách.

Tỉnh cần thiết kế đô thị theo "bản sắc địa phương", yêu cầu lồng ghép yếu tố văn hóa biển, văn hóa Chăm vào các dự án mới. Phát triển các trục hành lang kinh tế - kỹ thuật gắn với du lịch - dịch vụ, hoàn thiện đường ven biển và các tuyến kết nối Tây Nguyên cũng là cần thiết.

Khánh Hòa nên phát triển "đô thị sức khỏe và nghỉ dưỡng", tập trung đầu tư hạ tầng y tế chất lượng cao để thu hút du khách quốc tế có khả năng chi trả. Xây dựng "trung tâm đổi mới sáng tạo du lịch - dịch vụ" để hỗ trợ startup và ứng dụng công nghệ trong du lịch.

Đồng thời, phát triển "kinh tế biển xanh" và “du lịch bền vững” cũng là ưu tiên hàng đầu, khuyến khích hạ tầng du lịch không phát thải và các chương trình "du khách có trách nhiệm". Tăng cường vai trò của thiết kế đô thị, không chỉ quy hoạch chức năng mà còn quy hoạch thẩm mỹ.

Việc gắn kết đồng bộ giữa quy hoạch không gian đô thị và phát triển du lịch - dịch vụ theo các hướng tiếp cận sáng tạo và bền vững sẽ là chìa khóa để Khánh Hòa mới không chỉ đạt được mục tiêu thành phố trực thuộc Trung ương mà còn vươn mình phát triển vững mạnh, có bản sắc riêng độc đáo và mang lại giá trị cao cho cộng đồng.

Để vừa phát triển hạ tầng du lịch hiện đại, vừa không "bỏ quên" cơ hội việc làm cho người lao động địa phương, Khánh Hòa cần có một chiến lược tổng thể và linh hoạt, đặt con người vào trung tâm. Ưu tiên đào tạo và nâng cao năng lực cho người dân địa phương, đa dạng hóa các mô hình kinh tế du lịch và có chính sách hỗ trợ bền vững, đảm bảo rằng sự phát triển đô thị và du lịch mang lại lợi ích thực sự cho mọi người dân trong tỉnh nhà.

Theo Nghị quyết số 01-NQ/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa về tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2025 - 2030, tỉnh Khánh Hoà xác định 4 trụ cột động lực tăng trưởng kinh tế và du lịch - dịch vụ là một trong số đó.

Theo đó, tỉnh Khánh Hoà định hướng phát triển ngành du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tạo động lực thúc đẩy các trụ cột kinh tế khác cùng phát triển, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, thu ngân sách, tạo việc làm và nâng cao đời sống người dân.