Ngày 25/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo và cho ý kiến đối với dự thảo Nghị định về thành lập, tổ chức hoạt động của Quỹ Nhà ở quốc gia và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp. Ảnh: VGP/Minh Khôi.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, dự thảo nghị định nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hỗ trợ người thu nhập thấp tiếp cận chỗ ở phù hợp, gắn với mục tiêu hoàn thành Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030”.
Quỹ Nhà ở quốc gia được kỳ vọng góp phần cân đối cung - cầu, điều chỉnh cơ cấu bất động sản, hạ giá thành phân khúc thương mại và tạo nguồn lực bền vững cho phát triển nhà ở.
Dự thảo quy định Quỹ Nhà ở quốc gia hoạt động theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập gồm Quỹ Trung ương và Quỹ địa phương. Quỹ có nhiệm vụ đầu tư xây dựng, tạo lập nhà ở để cho thuê, hoạt động phi lợi nhuận, có tư cách pháp nhân và là quỹ tài chính ngoài ngân sách. Nguồn vốn của quỹ hình thành từ ngân sách Nhà nước, nguồn hỗ trợ tự nguyện, đóng góp của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cùng các nguồn huy động hợp pháp khác.
Làm rõ thêm về dự thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết, nghị định triển khai chính sách thí điểm, trong đó Quỹ chỉ phục vụ cho thuê, không trùng với nhiệm vụ ngân sách đã đảm bảo. Mô hình đơn vị sự nghiệp công lập được đánh giá phù hợp nhờ khung pháp lý rõ ràng, có sự hỗ trợ của ngân sách và tạo dòng tiền từ cho thuê để tái đầu tư.
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc thành lập và tổ chức hoạt động của Quỹ Nhà ở quốc gia là nhiệm vụ cấp thiết, áp lực lớn, nhưng phải thực hiện trong vài năm tới. Ảnh: VGP/Minh Khôi.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, khả năng tiếp cận nhà ở của người lao động vẫn rất khó khăn. Trong khi đó, Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030" khi hoàn thành cũng chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu. Do vậy, việc triển khai chính sách cho thuê nhà ở là thiết thực, phù hợp với thực tiễn.
Phó Thủ tướng yêu cầu quỹ phải vận hành linh hoạt, vốn được quay vòng, tránh lãng phí. Nguồn vốn có thể đến từ 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại, quỹ nhà tái định cư dư thừa, ngân sách Trung ương, địa phương và tích lũy từ hoạt động cho thuê.
Về mô hình quản lý, Phó Thủ tướng cho rằng không nhất thiết lập thêm bộ máy mới, mà có thể giao cho các thiết chế sẵn có như quỹ đầu tư phát triển nhà ở tại TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, đồng thời khuyến khích các tổ chức như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, doanh nghiệp lớn tham gia xây dựng nhà cho thuê.
Các khu nhà của Quỹ Nhà ở phải nằm trong quy hoạch đô thị, có hạ tầng đồng bộ, giá thuê phù hợp, được coi là tài sản công lâu dài. Việc xây dựng và quản lý có thể giao cho doanh nghiệp nhà nước lớn hoặc Tổng Liên đoàn Lao động với các dự án nhà công nhân, ký túc xá, theo nguyên tắc "giao cho ai, người đó chịu trách nhiệm, xây xong phải có người thuê".
Phó Thủ tướng khẳng định, việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia là nhiệm vụ cấp thiết, phải triển khai trong vài năm tới, bảo đảm khả thi, hiệu quả và đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân.