Lai Châu – vùng đất tiềm năng đang chuyển mình
Từ một tỉnh vùng cao biên giới còn nhiều khó khăn, Lai Châu đang từng bước khẳng định vị thế mới trên bản đồ kinh tế vùng Tây Bắc. Những năm gần đây, địa phương không chỉ ghi dấu ấn bằng phong trào thi đua yêu nước sôi nổi mà còn nổi bật với những bước đi mạnh mẽ trong cải thiện môi trường đầu tư, thu hút doanh nghiệp, khai thác tiềm năng sẵn có để phát triển kinh tế bền vững.
Thủy điện Pắc Ma (tỉnh Lai Châu) có công suất 160 MW góp phần quan trọng vào nguồn thu ngân sách và an ninh năng lượng quốc gia.
Địa hình đa dạng, khí hậu ôn hòa, tài nguyên thiên nhiên phong phú và quỹ đất dồi dào là lợi thế lớn của Lai Châu trong thu hút đầu tư nông nghiệp, công nghiệp và du lịch. Tỉnh có hơn 906 nghìn ha đất tự nhiên, trong đó trên 50% là đất lâm nghiệp, tiềm năng phát triển nông – lâm nghiệp công nghệ cao, sản phẩm OCOP và kinh tế biên mậu.
Cùng với đó, Lai Châu có hơn 265 km đường biên giới giáp Trung Quốc, là cầu nối quan trọng trong giao thương quốc tế và phát triển kinh tế cửa khẩu. Các cửa khẩu Ma Lù Thàng, Sì Lở Lầu đang từng bước được đầu tư hạ tầng, mở ra cơ hội cho thương mại biên giới, dịch vụ logistics và du lịch.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của nguồn lực đầu tư đối với sự phát triển, Lai Châu xác định cải thiện môi trường đầu tư là một trong ba khâu đột phá chiến lược. Tỉnh đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, ưu đãi và đồng hành cùng doanh nghiệp, coi doanh nghiệp là “động lực, là đối tác” trong phát triển.
Đến nay, toàn tỉnh Lai Châu có hơn 200 dự án đầu tư, tổng vốn đăng ký hàng chục nghìn tỷ đồng, tập trung vào các lĩnh vực năng lượng, khai khoáng, nông nghiệp công nghệ cao, du lịch và hạ tầng đô thị. Trong đó, nổi bật là các dự án thủy điện, điển hình như: Thủy điện Lai Châu có công suất 1.200 MW, thủy điện Huội Quảng có công suất 520 MW; thủy điện Bản Chát - 220 MW; Pắc Ma - 160 MW; thủy điện Nậm Na 3 - 84 MW; thủy điện Nậm Củm 4 - 56MW; thủy điện Nậm Củm 3 - 48,5 MW; Nậm Sì Lường 1 - 30MW; Nậm Xí Lùng 2A- 29,65 MW; Vàng Ma Chải 2 - 19MW… góp phần quan trọng vào nguồn thu ngân sách và an ninh năng lượng quốc gia.
Bên cạnh đó, Lai Châu đang mời gọi đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng như du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp tại Sìn Hồ, Phong Thổ; nông nghiệp hữu cơ, trồng dược liệu, chè chất lượng cao tại Tân Uyên, Than Uyên; phát triển công nghiệp chế biến nông sản và năng lượng tái tạo.
Đặc biệt, tỉnh đã chủ động cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ số trong giải quyết hồ sơ đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp. Việc thành lập Tổ công tác xúc tiến, hỗ trợ doanh nghiệp do lãnh đạo UBND tỉnh trực tiếp chỉ đạo đã giúp nhiều dự án được tháo gỡ vướng mắc kịp thời, rút ngắn thời gian triển khai.
Không chỉ chú trọng thu hút đầu tư mới, Lai Châu còn quan tâm hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, cải tiến công nghệ, bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông được đầu tư đồng bộ, kết nối liên vùng với các tuyến quốc lộ 4D, 32, 279… giúp rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa, thúc đẩy liên kết sản xuất.
Thủy điện – điểm tựa phát triển công nghiệp, tạo nguồn thu ổn định
Nhắc đến tiềm năng kinh tế của Lai Châu không thể không nói đến lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là thủy điện. Với địa hình đồi núi, sông suối dày đặc, Lai Châu hiện có hàng chục công trình thủy điện lớn nhỏ đang hoạt động, đóng góp đáng kể cho nguồn điện quốc gia và nguồn thu ngân sách địa phương.
Nhà máy Thủy điện Nậm Ma 3 chuẩn bị vận hành góp phần thay đổi diện mạo vùng biên, tạo sinh kế ổn định cho người dân quanh khu vực.
Từ đầu năm 2025 đến nay, nhiều nhà máy thủy điện trên địa bàn đã đi vào hoạt động ổn định, hiệu quả, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng công nghiệp và phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, có các thủy điện: Nậm Na 2, Vàng Ma Chải 2, Nậm Xí Lùng 2A, Nà An, Khun Há... Đồng thời, nhiều thủy điện khác cũng đang hoàn thiện thủ tục để đi vào vận hành.
Ông Phạm Văn Sỹ, Giám đốc Nhà máy Thủy điện Pa Tần 2 (xã Pa Tần) chia sẻ: “Năm 2025, dù thời tiết khô hạn kéo dài nhưng nhờ vận hành hợp lý, nhà máy vẫn đạt hơn 95% công suất thiết kế. Chúng tôi phối hợp chặt chẽ với địa phương trong công tác bảo vệ rừng đầu nguồn, phòng chống lũ và đảm bảo dòng chảy tối thiểu, đồng thời duy trì việc làm, thu nhập ổn định cho nhiều lao động tại chỗ.”
Cùng chung hướng phát triển bền vững, Nhà máy Thủy điện Nậm Ma 3, Nậm Ma 2A (xã Mù Cả) cũng ghi nhận kết quả tích cực. Đại diện Nhà máy Thủy điện Nậm Ma 3 cho biết: “Được sự quan tâm, tạo điều kiện của tỉnh và chính quyền địa phương, Dự án Nhà máy Thủy điện Nậm Ma 3 và Nậm Ma 2A được thi công đảm bảo tiến độ. Dù địa hình phức tạp, nhưng với sự quan tâm của tỉnh và ngành Công Thương, Điện lực, Công ty đã đảm bảo an toàn công trình, an toàn lưới điện và tuân thủ nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường. Dự án chuẩn bị vận hành vào quý I – năm 2026 với tổng hơn 22 MW không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần thay đổi diện mạo vùng biên, tạo thêm sinh kế ổn định cho người dân quanh khu vực.”
Theo Sở Công Thương Lai Châu, chỉ tính riêng tháng 10/2025, sản lượng điện sản xuất toàn tỉnh đạt gần 1,19 tỷ kWh, tăng 74% so với cùng kỳ năm 2024; 10 tháng năm 2025 đạt hơn 8,9 tỷ kWh, đóng góp chủ lực vào giá trị sản xuất công nghiệp địa phương. Các ngành chế biến, chế tạo, vật liệu xây dựng và khai khoáng cũng có bước phục hồi rõ rệt. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn 10 tháng năm 2025 ước đạt hơn 2.300 tỷ đồng, đạt trên 87% dự toán năm; trong đó, nguồn thu từ lĩnh vực công nghiệp – năng lượng chiếm tỷ trọng lớn. Đây là tín hiệu khả quan, khẳng định sự đóng góp tích cực của các dự án đầu tư, nhất là trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, khai khoáng và sản xuất hàng hóa xuất khẩu.
Thu hút đầu tư bền vững, tạo động lực tăng trưởng mới
Trong những năm gần đây, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Lai Châu, cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác thu hút đầu tư được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt. Tỉnh kiên định mục tiêu phát triển kinh tế đi đôi với ổn định xã hội, bảo vệ môi trường, giữ vững quốc phòng – an ninh, coi đây là nền tảng vững chắc cho thu hút đầu tư lâu dài.
Cây sâm có nhiều tiềm năng phát triển trên đất Lai Châu
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều nghị quyết, chương trình hành động cụ thể về cải thiện môi trường đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn nhân lực, xúc tiến thương mại – du lịch; trong đó đặc biệt nhấn mạnh nguyên tắc “đầu tư đến đâu, hiệu quả đến đó, bền vững đến đó”. UBND tỉnh luôn đồng hành cùng doanh nghiệp trong suốt quá trình triển khai dự án, từ khâu thủ tục, giải phóng mặt bằng đến hỗ trợ hạ tầng, chính sách. Các cấp, ngành trong tỉnh thường xuyên gặp gỡ, đối thoại với doanh nghiệp, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án; đồng thời đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá tiềm năng, lợi thế đến các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
UBND tỉnh đã chỉ đạo triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp cải cách hành chính, phát triển hạ tầng công nghiệp – thương mại, logistics và dịch vụ hỗ trợ đầu tư. Các khu, cụm công nghiệp như Tân Uyên, Than Uyên, Nậm Nhùn được ưu tiên đầu tư đồng bộ về điện, nước, giao thông, tạo quỹ đất sạch thu hút doanh nghiệp thứ cấp.
Song song với đó, Lai Châu đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý nhà nước và doanh nghiệp; triển khai cổng thông tin xúc tiến đầu tư trực tuyến, giúp doanh nghiệp tra cứu quy hoạch, thủ tục, chính sách ưu đãi một cách minh bạch và nhanh chóng.
Với phương châm “chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp”, tỉnh luôn xác định thành công của doanh nghiệp là thành công của địa phương. Sự năng động, cởi mở trong lãnh đạo, điều hành và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức đã góp phần củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp, tạo nền tảng vững chắc để thu hút dòng vốn đầu tư mới.
Lai Châu kiên định quan điểm chọn lọc nhà đầu tư có năng lực, công nghệ sạch, thân thiện môi trường, gắn phát triển doanh nghiệp với trách nhiệm xã hội. Chính tinh thần đó đã và đang tạo nên một Lai Châu đổi mới, năng động, cầu thị và vững bước trên hành trình phát triển xanh, trở thành điểm đến tin cậy của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.