Sáng 7/8/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) tổ chức "Hội thảo lấy ý kiến dự thảo 2 Thông tư quy định quy tắc xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Thương mại tự do giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên minh châu Âu".
Hội thảo thu hút sự tham gia của đông đảo đại biểu là đại diện các Sở Công Thương khu vực phía Nam và Tây Nguyên - những cơ quan được UBND các tỉnh, thành giao nhiệm vụ cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa và văn bản chấp thuận thương nhân tự chứng nhận xuất xứ. Bên cạnh đó là sự hiện diện của nhiều hiệp hội ngành hàng và hơn 200 doanh nghiệp đang có hoạt động sản xuất, kinh doanh xuất khẩu sang EU.
Hội thảo lấy ý kiến các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và cơ quan quản lý địa phương đối với dự thảo thông tư
Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Trịnh Thị Thu Hiền - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh, trong bối cảnh tình hình thương mại quốc tế đang diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường, cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế ngày càng gia tăng, các hành vi gian lận thương mại, đặc biệt là gian lận xuất xứ ngày càng tinh vi và có chiều hướng gia tăng n.
Để ứng phó với thách thức này, Việt Nam và Liên minh châu Âu đã thống nhất sửa đổi, bổ sung Nghị định thư số 1 trong Hiệp định EVFTA, hướng tới việc đảm bảo khung pháp lý rõ ràng, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai bên vận dụng hiệu quả quy tắc xuất xứ trong xuất khẩu. Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương (Cục Xuất nhập khẩu) đã phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành rà soát, nghiên cứu và xây dựng dự thảo Thông tư mới, thay thế Thông tư số 11/2020/TT-BCT.
Bà Hiền cho rằng, việc tổ chức hội thảo lần này là cơ hội thiết thực để cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội ngành hàng cũng như cán bộ tại các tổ chức cấp C/O được trực tiếp trao đổi với những người tham gia đàm phán, soạn thảo và thực thi quy tắc xuất xứ trong EVFTA. Qua đó, các ý kiến đóng góp thực tiễn sẽ giúp hoàn thiện dự thảo Thông tư, sát với yêu cầu triển khai tại địa phương và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp xuất khẩu.
Bà Trịnh Thị Thu Hiền - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu
Tại hội thảo, đại diện Cục Xuất nhập khẩu chia sẻ về tình hình thực thi quy tắc xuất xứ hàng hóa kể từ khi EVFTA có hiệu lực vào tháng 8/2020. Theo đó, ngay trong giai đoạn đầu thực thi, hơn 85% số dòng thuế đã được EU xóa bỏ cho hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam. Tuy nhiên, để hưởng ưu đãi thuế quan, hàng hóa buộc phải đáp ứng đúng các quy định về quy tắc xuất xứ được đặt ra trong EVFTA.
Thông tư số 11/2020/TT-BCT đã đóng vai trò nền tảng giúp thương nhân vận dụng quy tắc xuất xứ để hàng hóa Việt Nam có thể thâm nhập và mở rộng thị phần tại thị trường châu Âu - một thị trường vốn được đánh giá là khó tính, yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn và xuất xứ. Song, trong bối cảnh mới, với những thay đổi và yêu cầu cập nhật từ phía EU, việc sửa đổi, bổ sung quy định là cần thiết để phù hợp hơn với thực tiễn.
Cũng tại hội thảo, đại diện Cục Xuất nhập khẩu đã trình bày những điểm mới trong dự thảo Thông tư thay thế Thông tư số 11/2020/TT-BCT, cũng như chia sẻ các tình huống thực tiễn trong quá trình triển khai trước đó. Bà Trịnh Thị Thu Hiền đặc biệt nhấn mạnh việc hiểu đúng và rõ các quy định về quy tắc xuất xứ trong EVFTA sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc đề nghị cấp C/O và tận dụng tối đa các ưu đãi thuế quan mà Hiệp định mang lại.
Hơn 200 doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng tham gia góp ý kiến
Đồng thời, bà Hiền cũng lưu ý các cơ quan chức năng cần tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường phòng chống gian lận xuất xứ nhằm bảo vệ uy tín hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Hội thảo sẽ tiếp tục diễn ra với phần thảo luận, trao đổi ý kiến của các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng, nhằm góp ý hoàn thiện dự thảo 2 Thông tư một bước quan trọng trong việc nâng cao năng lực thực thi EVFTA, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam mở rộng và giữ vững thị phần tại thị trường châu Âu.
Thống kê từ Cơ quan Hải quan cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU đạt khoảng 27,3 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2024. Một số thị trường trọng điểm trong khối EU tiếp tục ghi nhận tăng trưởng khả quan như: Đức (4,75 tỷ USD, tăng 24%), Pháp (1,9 tỷ USD, tăng 21%), Ba Lan (1,6 tỷ USD, tăng 16,4%), Tây Ban Nha (1,26 tỷ USD, tăng 6,9%). Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang EU bao gồm máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại; máy móc, thiết bị, phụ tùng; hàng dệt may; giày dép; thủy sản; cà phê.