Sự kiện tổ chức lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng với chủ đề “Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai” tại Hà Nội càng thêm ý nghĩa trong bối cảnh châu Á đang trở thành khu vực phải đối mặt với mối đe dọa lớn nhất từ tội phạm mạng.
Tại buổi họp báo ở Hà Nội về lễ khai mạc ký kết Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng (Ảnh: Báo Nhân Dân)
Hành lang pháp lý toàn cầu
Công ước Hà Nội được đánh giá Hiệp ước quốc tế đầu tiên của Liên Hiệp Quốc nhằm thiết lập khuôn khổ hợp tác toàn cầu trong việc phòng, chống tội phạm mạng - loại tội phạm không biên giới, không khuôn mặt nhưng đang len lỏi vào mọi ngóc ngách cuộc sống.
Trưởng Văn phòng Liên hợp quốc về chống Ma túy và Tội phạm (UNODC), bà Xiaohong Li chia sẻ Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng cũng hướng tới việc bảo vệ quyền con người, với những công cụ pháp lý mạnh mẽ. Bà tin tưởng rằng sau khi có hiệu lực, Công ước sẽ trở thành một khuôn khổ pháp lý phạm vi toàn cầu hiệu quả và toàn diện để đối phó với tội phạm mạng.
Liên Hợp Quốc kỳ vọng đây sẽ là công cụ giúp các quốc gia phản ứng nhanh hơn và hiệu quả hơn trước tội phạm mạng. Danh sách các bên ký kết chưa được công bố, nhưng Liên minh Châu Âu và Canada đã xác nhận tham gia, đồng thời cho biết hiệp ước có các điều khoản bảo vệ nhân quyền.
Theo Liên Hợp Quốc, công ước này bao gồm nhiều loại tội phạm như lừa đảo qua mạng, tống tiền bằng phần mềm độc hại, buôn bán trực tuyến và ngôn từ kích động thù địch. Ước tính, tội phạm mạng đang gây tổn thất hàng nghìn tỷ đô la cho nền kinh tế toàn cầu mỗi năm.
Việt Nam tăng cường vị thế ngoại giao đa phương
Bà Xiaohong Li nhấn mạnh việc Liên hợp quốc đồng thuận chọn Hà Nội làm nơi tổ chức lễ mở ký là một thông điệp mạnh mẽ, thể hiện rõ nét của chủ nghĩa đa phương trong hành động.
Việt Nam đã tích cực đóng góp trong suốt 5 năm đàm phán, giúp thu hẹp các khác biệt, để có được kết quả là lễ mở ký tại Hà Nội. Từ phía nước chủ nhà đăng cai sự kiện, việc tổ chức lễ ký kết sẽ góp phần nâng cao vị thế quốc tế của quốc gia và củng cố năng lực phòng thủ mạng. Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres sẽ đồng chủ trì sự kiện này.
Thiếu tướng Lê Xuân Minh, Cục trưởng Cục An ninh mạng, cho biết Việt Nam đang chứng kiến sự gia tăng các cuộc tấn công mạng nhắm vào hạ tầng trọng yếu và các tập đoàn lớn. Ông nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác quốc tế là cần thiết để truy vết và xác định thủ phạm.
Khẳng định của Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC), đơn vị chủ trì đàm phán hiệp ước, Công ước Hà Nội có các điều khoản bảo vệ nhân quyền, đồng thời cho phép quốc gia thành viên từ chối hợp tác nếu yêu cầu đó trái với luật pháp quốc tế. UNODC cũng cho biết hiệp ước khuyến khích các quốc gia tạo điều kiện cho các hoạt động nghiên cứu hợp pháp về an ninh mạng.
Trong giai đoạn này, UNODC sẽ tiếp tục hỗ trợ các thành viên, như tư vấn pháp lý, chiến lược, xây dựng và phát triển năng lực quốc gia về pháp y số và thúc đẩy hợp tác, trao đổi quốc tế…
UNODC sẽ đóng vai trò là thư ký trong các hội nghị tương lai của các bên tham gia Công ước.
Theo báo cáo mới công bố của UNODC, Đông Á và Đông Nam Á là những khu vực phải đối mặt với tình trạng gia tăng mạnh tỷ lệ tội phạm mạng trong giai đoạn từ năm 2021-2024, gây thiệt hại hơn 37 tỷ USD.