Trong kỷ nguyên hội nhập mạnh mẽ, thương mại điện tử không còn là khái niệm xa lạ mà đã trở thành cánh cửa mở ra tương lai phát triển cho hàng triệu doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Việt Nam hiện được đánh giá là một trong những thị trường thương mại điện tử năng động hàng đầu Đông Nam Á.
Tại vùng biên giới phía Bắc, Lạng Sơn - cửa ngõ giao thương quốc tế, trung tâm trung chuyển hàng hóa giữa ASEAN và Trung Quốc đang dần khẳng định vị thế mới. Thay vì chỉ dựa vào hoạt động thương mại truyền thống, tỉnh đã xác định thương mại điện tử là động lực chiến lược, biến vùng đất biên viễn trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đây không chỉ là xu hướng tất yếu, mà còn là lựa chọn mang tính quyết định để hòa nhịp cùng dòng chảy kinh tế số.
Với khát vọng nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ, chính quyền tỉnh Lạng Sơn đã sớm ban hành kế hoạch tổng thể về chuyển đổi số trong thương mại. Từ phát triển hạ tầng số đồng bộ, đào tạo nguồn nhân lực số, đến đồng hành cùng doanh nghiệp và tiểu thương… tất cả đang được cụ thể hóa thành những bước đi chiến lược.
Chia sẻ tại Hội thảo “Ứng dụng giải pháp công nghệ thúc đẩy thương mại điện tử Lạng Sơn 2025” diễn ra giữa tháng 8 vừa qua, ông Dương Văn Huyên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lạng Sơn nhấn mạnh: “Tỉnh Lạng Sơn kiên định quan điểm phát triển thương mại điện tử gắn liền với chuyển đổi số. Chúng tôi sẽ ưu tiên đầu tư hạ tầng số, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sàn TMĐT trong nước và quốc tế, đồng thời khuyến khích áp dụng các mô hình công nghệ mới để tối ưu hiệu quả kinh doanh.”
Thông điệp ấy cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ, đồng thời mở ra kỳ vọng xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử đồng bộ, nơi nông sản vùng cao có cơ hội vươn mình ra thế giới.
Thương mại điện tử đã khẳng định vai trò là động lực giúp sản phẩm đồng bào dân tộc thiểu số vươn xa. Song, dưới góc độ cơ quan chuyên môn, đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) thẳng thắn chỉ ra rằng hành trình số hóa này không hề dễ dàng.
Ông Nguyễn An Sơn, Chuyên viên phòng Chuyển đổi số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nhìn nhận: “Thách thức lớn nhất là nhận thức và kỹ năng số của bà con còn hạn chế… ngoài ra, nguồn hàng chưa chủ động và sự chênh lệch phát triển giữa các địa phương khiến thương mại điện tử khó phát triển đồng đều.”
Những hạn chế đó chính là “nút thắt cổ chai” nếu không tháo gỡ kịp thời sẽ trở thành rào cản, ngăn bước tiến của nông sản vùng cao. Nhưng vượt lên những khó khăn ấy, chính bà con đang từng bước thay đổi.
Tại lớp tập huấn thương mại điện tử nằm trong Chương trình “Chuyển đổi số chợ truyền thống” do Sở Công Thương Lạng Sơn tổ chức, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số lần đầu tiên tiếp cận kỹ năng số đã bày tỏ niềm háo hức.
Bà Hứa Thị Vụ, xã Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, chia sẻ: “Hôm nay tôi đến đây với mong muốn được học hỏi thêm kiến thức để có thể tiếp cận được cách bán hàng mới trên các sàn thương mại điện tử. Trước đây tôi chỉ biết cách bán hàng giao thương bình thường, người mua kẻ bán ngoài chợ phiên. Nay học thêm kiến thức này, tôi có thể bán hàng hàng ngày để tăng thêm thu nhập…”
Những lời mộc mạc nhưng chan chứa niềm tin ấy chính là minh chứng sống động cho khát vọng vươn lên của đồng bào dân tộc. Thương mại điện tử, với họ, không còn là điều xa lạ mà đã trở thành “người bạn đồng hành mới”, giúp cải thiện sinh kế, ổn định thu nhập và gìn giữ bản sắc văn hóa thông qua từng sản phẩm bản địa.
Mỗi chiếc điện thoại thông minh, mỗi phiên livestream, mỗi mã QR truy xuất nguồn gốc giờ đây đã trở thành “cánh cửa” để nông sản vùng cao bước ra thị trường rộng lớn hơn. Không chỉ đơn thuần là bán hàng, đó còn là hành trình khẳng định giá trị văn hóa, chất lượng sản phẩm và bản sắc vùng miền.
Không dừng lại ở tầm nhìn, Lạng Sơn đã hiện thực hóa chiến lược phát triển thương mại điện tử bằng một loạt giải pháp đồng bộ và thực tiễn. Theo ông Dương Văn Huyên, địa phương tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Trước hết, tỉnh ưu tiên phát triển hạ tầng số đồng bộ, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa, biên giới; đồng thời tăng cường đầu tư, nâng cấp mạng internet băng thông rộng, mở rộng phủ sóng 4G/5G theo lộ trình và hỗ trợ các phần mềm kinh doanh trực tuyến.
Tiếp đến, Lạng Sơn tích cực triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sàn thương mại điện tử trong nước và quốc tế, đồng thời xây dựng các khu vực trưng bày, giới thiệu sản phẩm trực tuyến để quảng bá thế mạnh địa phương.
Song song với đó, các chương trình tập huấn kỹ năng được tổ chức thường xuyên cho hợp tác xã, hộ kinh doanh, giúp bà con tiếp cận phương thức bán hàng online một cách hiệu quả, an toàn.
Một nhiệm vụ khác được chú trọng là tăng cường phối hợp liên kết vùng, nhằm tận dụng lợi thế của thương mại điện tử để đưa sản phẩm đặc sản, sản phẩm OCOP của Lạng Sơn tiêu thụ rộng khắp cả nước.
Cuối cùng, tỉnh thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác công tư, kết nối doanh nghiệp công nghệ, ngân hàng, đơn vị logistics với các tiểu thương, qua đó mở rộng ứng dụng giải pháp số và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.
Những giải pháp ấy không chỉ tạo nền tảng hạ tầng vững chắc mà còn mở rộng cánh cửa hội nhập cho sản phẩm địa phương. Từ nông sản truyền thống như thạch đen, quế, hồi, hồng treo gió cho đến các sản phẩm OCOP, tất cả đang có cơ hội hiện diện không chỉ trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế.
Cùng với đó, Bộ Công Thương cũng đang đồng hành chặt chẽ với Lạng Sơn. Việc phối hợp tổ chức tập huấn, triển khai dự án “chợ 4.0”, hỗ trợ đưa hàng lên các sàn TMĐT quốc gia và quốc tế đã tạo thêm niềm tin, tiếp thêm động lực để bà con mạnh dạn bước ra thị trường.
Ông Dương Văn Huyên khẳng định: “Tỉnh Lạng Sơn cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp và bà con tiểu thương, cùng nhau xây dựng hệ sinh thái thương mại điện tử hiệu quả, bền vững…”
Trong hành trình ấy, thương mại điện tử không chỉ là công cụ bán hàng, mà còn là “cầu nối” để đồng bào dân tộc thiểu số thoát khỏi vòng luẩn quẩn của nghèo đói, hướng đến cuộc sống no đủ và hội nhập bền vững.
Thương mại điện tử đang mang đến một diện mạo mới cho vùng biên giới. Với sự đồng hành của chính quyền, sự tiếp sức từ Bộ Công Thương và nỗ lực không ngừng từ chính bà con, Lạng Sơn đang vươn lên trở thành trung tâm thương mại điện tử của khu vực biên giới phía Bắc.
Trên hành trình ấy, mỗi phiên giao dịch trực tuyến không chỉ đơn thuần là con số, mà còn là biểu tượng của sự đổi thay. Mỗi đơn hàng thành công là một minh chứng cho khát vọng vươn lên, là niềm tin để đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục viết nên câu chuyện hội nhập bằng chính sản phẩm quê hương mình. Thương mại điện tử, vì thế, không chỉ là đòn bẩy đưa nông sản Lạng Sơn vươn xa, mà còn là niềm tin, là hy vọng để vùng biên viết tiếp câu chuyện phát triển trong kỷ nguyên số.