Nâng cấp y tế cơ sở: Thái Nguyên hướng tới nền y tế hiện đại, gần dân

Tín hiệu khởi sắc từ chương trình y tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Trên những triền đồi xanh rì của vùng cao Thái Nguyên, những công trình trạm y tế xã kiên cố dần hiện lên giữa mây núi, có nơi là khối nhà mới được sửa sang, có nơi là trạm đã gắn bó hàng chục năm nay nhưng được đầu tư, nâng cấp để khang trang, bền vững hơn. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, mỗi tòa nhà, mỗi phòng khám khu vực như một điểm sáng giữa vùng khó, đánh dấu nỗ lực bền bỉ của ngành y tế tỉnh Thái Nguyên trong hành trình mang dịch vụ chăm sóc sức khỏe đến gần hơn với người dân miền núi.

Sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp cùng nỗ lực của ngành y tế đã mang đến diện mạo mới cho y tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đến nay, 100% xã vùng đồng bào đã đạt chuẩn quốc gia về y tế; mỗi trạm đều có giường bệnh, phòng sơ - cấp cứu, dịch vụ sản phụ khoa, nhi khoa, kế hoạch hóa gia đình và đội ngũ nhân lực đủ năng lực thực hiện các chức năng dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu. Ở những bản làng xa trung tâm, người dân đã quen dần với việc sinh đẻ tại trạm y tế, khám định kỳ, phòng bệnh theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

Công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe được đẩy mạnh, giúp đồng bào hiểu rõ hơn giá trị của việc phòng bệnh hơn chữa bệnh. Các loại dịch bệnh thông thường được kiểm soát, vệ sinh môi trường nông thôn được duy trì, không còn cảnh dịch bệnh bùng phát như trước.

Từ năm 2021 đến nay, hàng chục lớp tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ y tế và cộng tác viên dân số đã được tổ chức, với 60 cán bộ truyền thông được đào tạo chuyên sâu, hơn 300 cán bộ xã, trưởng xóm, cộng tác viên được bồi dưỡng kiến thức chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Đặc biệt, việc đào tạo y tế thôn bản người dân tộc thiểu số trở thành điểm sáng, khi những “bác sĩ bản” vừa nói tiếng dân tộc, vừa am hiểu tập quán địa phương đang thực sự là cánh tay nối dài của ngành y tế trong chăm sóc sức khỏe ban đầu. Song hành với đào tạo nhân lực, 25 bác sĩ chuyên khoa I, II được tăng cường về các huyện miền núi, giúp tuyến cơ sở thêm vững vàng.

Những con đường quanh co lên bản xa giờ đây đã quen với hình ảnh cán bộ y tế xã vượt dốc, băng đèo để tiêm chủng, tuyên truyền, thăm khám cho bà con. Đó không chỉ là công việc thường ngày, mà còn là hành trình nhân văn, nơi mỗi bước chân mang theo niềm tin về sự đổi thay của một vùng đất đang từng ngày hồi sinh.

Vượt khó xây nền y tế đồng bộ, nhân văn sau sáp nhập

Bước sang giai đoạn mới sau khi sáp nhập Thái Nguyên và Bắc Kạn, ngành y tế địa phương đang đứng trước cơ hội và cả thách thức lớn. Từ 55 đầu mối của hai Sở Y tế trước đây, nay còn 43 đơn vị trực thuộc, trong đó có 280 trạm y tế xã, phường,… tất cả đều hướng tới mục tiêu đạt chuẩn Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã đến năm 2030.

Theo Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên Đặng Ngọc Huy, sự khác biệt về địa hình, hạ tầng và trình độ nhân lực giữa hai tỉnh cũ tạo ra nhiều khó khăn trong điều hành và bảo đảm chất lượng dịch vụ. Theo đó, Bắc Kạn là vùng đất đồi núi, giao thông cách trở và vẫn còn nhiều xã, bản chưa tiếp cận được dịch vụ y tế chất lượng. Trong khi đó, cơ sở vật chất của nhiều đơn vị đã xuống cấp, thiết bị y tế lạc hậu, nhân lực thiếu chuyên khoa sâu.

Tại Trung tâm Y tế Pác Nặm, địa phương xa trung tâm nhất, khó khăn nhất, Giám đốc Ma Thị Sao chia sẻ: “Trước đây có những xóm cách trung tâm xã đến 20km, nay sau sáp nhập, khoảng cách có nơi tới 40km. Mỗi trạm y tế chỉ có 3 - 4 cán bộ, trang thiết bị còn nghèo nàn, máy siêu âm đen trắng, chưa có hệ thống mổ nội soi. Chúng tôi mong được đầu tư thêm hạ tầng, trang thiết bị và đào tạo nhân lực để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân”.

Trước thực tế đó, ngành y tế Thái Nguyên đã nhanh chóng xây dựng kế hoạch hành động, ưu tiên kiện toàn bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực và tập trung đầu tư cho tuyến cơ sở. “Trọng tâm thời gian tới là đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho các trạm y tế vùng sâu, vùng xa; đồng thời kiến nghị chính sách thu hút cán bộ y tế giỏi về công tác tại cơ sở”, ông Đặng Ngọc Huy nhấn mạnh.

Cùng quan điểm đó, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên Tạc Văn Nam bày tỏ: “Việc hợp nhất tạo điều kiện thuận lợi hơn trong cân đối ngân sách và phát triển đồng bộ hệ thống y tế. Đây là cơ hội để người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao ngay tại địa phương”.

Không chỉ dừng lại ở đầu tư hạ tầng, ngành y tế Thái Nguyên còn đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và khám chữa bệnh. Hồ sơ sức khỏe điện tử, cơ sở dữ liệu y tế tập trung, mô hình khám chữa bệnh từ xa đang được triển khai, giúp rút ngắn khoảng cách giữa vùng thuận lợi và vùng khó khăn. Ở nhiều xã, người dân giờ chỉ cần đến trạm y tế là có thể được tư vấn, kết nối với bác sĩ tuyến trên, điều từng là xa xỉ với người dân vùng cao.

Tất cả những bước đi ấy đều hướng tới một mục tiêu là xây dựng nền y tế gần dân, hiện đại và nhân văn. Ngành y tế Thái Nguyên xác định rõ, sự phát triển của hệ thống y tế không chỉ đo bằng con số giường bệnh hay trang thiết bị, mà còn ở chất lượng phục vụ và niềm tin của người dân. Bởi lẽ, sức khỏe của nhân dân chính là thước đo thành công của mọi chính sách.

Bà Lục Thị Mến, người dân xã Bằng Vân, chia sẻ giản dị: “Chúng tôi chỉ mong được khám bệnh định kỳ, chữa trị ngay tại trạm y tế xã để đỡ vất vả đi xa. Nếu có thêm bác sĩ giỏi, máy móc hiện đại thì bà con mừng lắm”.

Lời tâm sự ấy như nhắc nhớ về ý nghĩa sâu xa của hành trình nâng cấp y tế cơ sở không chỉ là xây thêm phòng, sắm thêm máy, mà là đưa dịch vụ y tế đến gần hơn với từng người dân, để không ai bị bỏ lại phía sau vì bệnh tật hay khoảng cách địa lý.

Niềm tin đang được thắp sáng ở Thái Nguyên, nơi những người thầy thuốc vùng cao đang lặng lẽ viết tiếp câu chuyện “vượt khó vì sức khỏe cộng đồng”, góp phần xây dựng nền y tế hiện đại, bình đẳng và đầy tính nhân văn giữa miền non cao.