Nâng tầm sản phẩm làng nghề, thúc đẩy tiêu thụ trên nền tảng số

Xã Phượng Dực (TP. Hà Nội) nổi tiếng là vùng đất sản sinh ra nhiều nghệ nhân làng nghề truyền thống có đôi tay tài hoa, đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ cùng dòng chảy hội nhập sâu rộng. Từ sản xuất mây tre đan, cỏ tế ở Phú Túc tới hương truyền thống Văn Trai hay kẹo cổ truyền Cổ Hoàng… mỗi sản phẩm của người dân nơi đây không chỉ nuôi dưỡng “hồn cốt” quê hương mà còn tìm hướng đưa hàng hóa vươn xa tới nhiều thị trường quốc tế.

Là địa phương có 48 làng nghề và 4 làng nghề truyền thống được vinh danh cấp thành phố, xã Phượng Dực đang đặt mục tiêu đưa sản phẩm OCOP trở thành mũi nhọn phát triển kinh tế, kết nối du lịch làng nghề, mở ra nhiều triển vọng tích cực. Xung quanh định hướng này, phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hữu Khoa, Phó Chủ tịch UBND xã Phượng Dực.

Giữ gìn bản sắc văn hóa, nâng cao giá trị sản phẩm làng nghề

- Thưa ông, hiện xã Phượng Dực đang có những sản phẩm OCOP tiêu biểu nào và tình hình tiêu thụ thời gian qua ra sao?

Ông Nguyễn Hữu Khoa: Xã Phượng Dực hiện có hệ thống làng nghề rất phong phú với 48 làng, thôn được công nhận làng nghề, trong đó có 4 làng nghề truyền thống được ghi danh cấp thành phố. Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của xã mang đậm đặc trưng văn hóa địa phương, từ mây tre đan, cỏ tế của Phú Túc đến hương truyền thống Văn Cao hay kẹo cổ truyền Cổ Hoàng… Nhiều sản phẩm đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao và nhận được phản hồi tích cực từ thị trường.

Hiện nay, toàn xã có hơn 520 cơ sở sản xuất, 238 doanh nghiệp cùng hàng trăm hộ gia đình làm nghề trên địa bàn xã đã thu hút hơn 80% lao động địa phương và vùng phụ cận, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng bền vững.

Điều đáng mừng, một số sản phẩm của Phượng Dực không chỉ tiêu thụ mạnh tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng... mà còn có mặt tại Nga, Mỹ, Ba Lan, Nhật Bản, Trung Quốc và Thái Lan. Đây chính là động lực để chúng tôi tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng và quảng bá thương hiệu OCOP gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa, giá trị sản phẩm làng nghề.

- Theo ông, đâu là những khó khăn mà các cơ sở sản xuất OCOP của Phượng Dực đang gặp phải?

Ông Nguyễn Hữu Khoa: Khó khăn lớn nhất hiện nay là quy mô sản xuất phần lớn vẫn nhỏ lẻ, phụ thuộc vào hộ gia đình. Các cơ sở chưa đầu tư mạnh vào máy móc, công nghệ mới nên năng suất chưa ổn định, khó đáp ứng những đơn hàng lớn từ thị trường quốc tế. Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm còn thiếu câu chuyện thương hiệu, bao bì chưa thật sự bắt mắt. Điều này ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh khi đặt lên kệ siêu thị hoặc tham gia các sàn thương mại điện tử.

Thêm vào đó, biến động của thị trường quốc tế khiến doanh nghiệp làng nghề dễ bị tác động. Tuy vậy, với tinh thần sáng tạo và bản lĩnh của người dân, chúng tôi tin rằng các hạn chế này hoàn toàn có thể được khắc phục trong thời gian tới.

-Thời gian qua, xã Phượng Dực đã triển khai những mô hình hoặc chính sách hỗ trợ nào nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ và sản phẩm OCOP tại địa phương?

Ông Nguyễn Hữu Khoa: Chúng tôi xác định rõ rằng muốn sản phẩm OCOP đứng vững phải bắt đầu từ chất lượng. Vì vậy, xã đã tổ chức nhiều lớp đào tạo nghề, điển hình như lớp do Công ty TNHH Phú Thắng trực tiếp giảng dạy kỹ thuật đan lát mây tre cho hơn 50 học viên. Đồng thời, chúng tôi hỗ trợ các cơ sở cải tiến mẫu mã, chuẩn hóa quy trình sản xuất, nâng cao vệ sinh an toàn và tiêu chuẩn kiểm định.

Về xúc tiến thương mại, xã tổ chức hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm làng nghề và kết nối doanh nghiệp, nghệ nhân với nhà thiết kế để đa dạng mẫu mã. Đây không chỉ là hoạt động bán hàng đơn thuần mà còn là dịp tôn vinh giá trị lao động sáng tạo, đồng thời tuyên truyền sâu rộng cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.

Ngoài ra, xã Phượng Dực đang xúc tiến xây dựng cụm công nghiệp làng nghề tập trung, tạo không gian sản xuất chuyên nghiệp, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho các hộ và doanh nghiệp.

Thúc đẩy tiêu thụ trên nền tảng số

-Ông đánh giá thế nào về vai trò của chuyển đổi số trong việc mở rộng tiêu thụ sản phẩm OCOP của Phượng Dực?

Ông Nguyễn Hữu Khoa: Chuyển đổi số thực sự là đòn bẩy quan trọng trong việc thúc đẩy quảng bá, tiêu thụ sản phẩm làng nghề, sản phẩm OCOP đặc trưng của mỗi địa phương, trong đó có xã Phượng Dực. Tính đến hết 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu thương mại điện tử của xã Phượng Dực ước đạt 300 tỷ đồng. Đây là một con số rất ấn tượng đối với một xã ngoại thành như chúng tôi. Mục tiêu chúng tôi đặt ra là tăng trưởng 50 - 70% từ nay đến hết năm 2025 để hoàn thành chỉ tiêu.

Điều đặc biệt là không chỉ người dân, mà cả cán bộ xã, trưởng thôn cũng tham gia bán hàng online, livestream cùng người dân. Không khí rất gần gũi và tạo được hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ. Nhờ vậy, phong trào số hóa ở Phượng Dực không phải khẩu hiệu mà đã trở thành thói quen sản xuất, kinh doanh.

Việc đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, áp dụng truy xuất nguồn gốc và tương tác trực tuyến với khách hàng giúp sản phẩm Phượng Dực tiếp cận thị trường rộng hơn, minh bạch hơn và nâng cao giá trị cạnh tranh hơn.

-Thời gian tới, xã sẽ tập trung vào những giải pháp trọng tâm nào để tiếp tục thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP và xây dựng thương hiệu làng nghề?

Ông Nguyễn Hữu Khoa: Chúng tôi đặt mục tiêu lấy chất lượng và sáng tạo làm nền tảng. Thứ nhất là tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm, vì chất lượng chính là đạo đức của người thợ. Thứ hai, xã sẽ thúc đẩy xây dựng câu chuyện thương hiệu cho từng sản phẩm làng nghề, sản phẩm OCOP, giúp khách hàng không chỉ mua một món hàng mà còn mua cả giá trị văn hóa.

Song song đó, xã Phượng Dực tiếp tục hỗ trợ, đồng hành cùng người sản xuất mở rộng liên kết vùng, kết nối với hệ thống siêu thị, doanh nghiệp du lịch và các sàn thương mại điện tử lớn. Phượng Dực cũng đang định hướng khai thác du lịch trải nghiệm làng nghề, hình thành chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất, trưng bày, trải nghiệm, tiêu thụ.

Trong thời gian tới, chúng tôi xác định phát triển sản phẩm OCOP và du lịch làng nghề là một trong hai khâu đột phá quan trọng. Với truyền thống cần cù, sự đồng lòng của nhân dân và sự hỗ trợ của TP. Hà Nội, tôi tin rằng Phượng Dực sẽ tiếp tục khẳng định là địa phương có nhiều làng nghề tiêu biểu của Hà Nội, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của Thủ đô.

Hiện nay, xã Phượng Dực có hơn 520 cơ sở sản xuất, 238 doanh nghiệp cùng hàng trăm hộ gia đình làm nghề trên địa bàn xã đã thu hút hơn 80% lao động địa phương và vùng phụ cận, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng bền vững.