Ngành Công Thương Nghệ An bước vào thực hiện nhiệm vụ năm 2025 với những thuận lợi, khó khăn đan xen. Cả hệ thống chính trị tập trung cao độ sắp xếp lại tổ chức bộ máy, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp theo tinh thần chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương; quyết liệt triển khai các nhiệm vụ đặt ra theo tinh thần Nghị quyết của Chính phủ về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực và địa phương.
Trong 9 tháng năm 2025, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 16,42% so với cùng kỳ 2024. Ảnh: Trường Giang.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ năm 2025, ngành Công Thương Nghệ An đã tham mưu cho UBND tỉnh giao các cấp chính quyền quyết liệt thực hiện các biện pháp đẩy mạnh phát triển kinh tế; nhiều cơ chế, chính sách được ban hành nhất là chính sách ưu đãi đầu tư, chính sách phát triển công nghiệp (CN), tiểu thủ công nghiệp (TTCN),…xu thế liên kết vùng ngày càng phát triển, nhiều hiệp định thương mại tự do cả đa phương và song phương có hiệu lực, thị trường xuất khẩu hàng hoá ngày càng mở rộng, tạo thuận lợi trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 16,42%
Theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Nghệ An, trong 9 tháng năm 2025, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 16,42% so với cùng kỳ 2024. Trong đó, công nghiệp khai khoáng tăng 20,12%; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 15,03%; sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí tăng 27,12%; cung cấp nước; hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 11,24%.
Đánh giá của Sở Công Thương tỉnh Nghệ An cho thấy, phần lớn các sản phẩm công nghiệp chủ yếu tăng so với cùng kỳ 2024. Theo đó, khai thác đá xây dựng ước đạt 5.540 nghìn m3 tăng 35,3%/cùng kỳ 2024, đạt 78,03%/KH do nhu cầu xây dựng dân dụng và cung cấp cho các công trình giao thông trọng điểm đang triển khai xây dựng và khắc phục sửa chữa hậu quả thiên tai trên địa bàn tỉnh tăng. Bên cạnh đó, một số nhà máy xi măng như Sông Lam 2, Tân Thắng trực tiếp sản xuất Clanhke xi măng nên nguồn khai thác nguyên liệu đá tăng mạnh so với cùng kỳ.
Ngoài ra, đường ước đạt 122,2 nghìn tấn, tăng 19,63%/cùng kỳ, đạt 81,49%/KH do giá đường thế giới tăng cao do nguồn cung đường từ Ấn Độ và Thái Lan giảm mạnh, năng suất mía tăng lên và diện tích vùng nguyên liệu mía được giữ ổn định. Sữa các loại đạt 227,9 triệu lít, tăng 7,86%/cùng kỳ 2024, đạt 50,64%/KH do cả hai Nhà máy TH Truemilk và Vinamilk đều duy trì tốt thị trường tiêu thụ và phát huy tốt các dây chuyền mới mở rộng.
Khu công nghiệp VSIP Nghệ An (VSIP 1). Ảnh: Thành Cường
Bên cạnh đó, xi măng ước đạt 6,9 triệu tấn, tăng 13,19%/cùng kỳ 2024, đạt 57,11%/KH. Điện sản xuất ước đạt 3.698,3 triệu KWh, tăng 36,09%/cùng kỳ, đạt 78,69%/KH; Điện thương phẩm ước đạt 4.104,1 triệu KWh, tăng 3,80%/cùng kỳ, đạt 70,16%/KH...
Riêng tháng 9/2025, chỉ số sản xuất công nghiệp ước tăng 19,28% so với tháng 9/2024 (tăng 3,73% so với tháng 8/2025).
Hoạt động kinh doanh thương mại cán mốc gần 97 nghìn tỷ đồng
Báo cáo của Sở Công Thương Nghệ An cho thấy, tổng mức bán lẻ hàng hóa trong 9 tháng năm 2025 ước đạt 96.386,2 tỷ đồng, đạt 80,32% so với kế hoạch đề ra, tăng 14,82%/cùng kỳ 2024. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 3.268 triệu USD, tăng 40%/cùng kỳ 2024, đạt 81,7% kế hoạch năm 2025. Trong đó: xuất khẩu các sản phẩm chế biến ước đạt 2.758 triệu USD, xuất khẩu ván ép, tre ghép, viên nén ước đạt 44,6 triệu USD, xuất khẩu gạo ước đạt 21 triệu USD.
Đáng chú ý, hàng hóa trong 9 tháng được xuất khẩu sang 145 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Các thị trường tiêu biểu như: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hồng Kông (Trung Quốc), Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc),... Một số mặt hàng xuất khẩu tăng khá, điển hình như: Thiết bị, linh kiện điện tử tăng 110,98%; hàng dệt may tăng 35,64%; giày dép các loại tăng 105%, dây điện và cáp điện tăng 18%; kim ngạch nhập khẩu ước đạt 2.848 triệu USD, tăng 55% so với cùng kỳ 2024. Trong đó nhập khẩu các sản phẩm chế biến ước đạt 2.450 triệu USD.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa trong 9 tháng năm 2025 của tỉnh Nghệ An ước đạt 96.386,2 tỷ đồng. Ảnh: Trường Giang.
Riêng tháng 9/2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa ước đạt 11.163 tỷ đồng, tăng 12,97%/cùng kỳ 2024; kim ngạch xuất khẩu hàng hóa dự ước đạt 400 triệu USD, tăng 49%/cùng kỳ 2024; kim ngạch nhập khẩu hàng hóa dự ước đạt 300 triệu USD, tăng 35,1%/cùng kỳ năm 2024.
Thu hút hàng trăm doanh nghiệp, tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động
Để thu hút doanh nghiệp (DN) đầu tư vào tỉnh Nghệ An, Sở Công Thương Nghệ An đã chủ động xây dựng, tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp; ban hành và thực hiện “Kế hoạch thực hiện, nhiệm vụ của Tổ công tác chỉ đạo lĩnh vưc công nghiệp năm 2025”, kiện toàn tổ giúp việc Tổ công tác của tỉnh. Đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án lớn, đóng góp năng lực sản xuất mới tăng thêm của ngành công nghiệp. Làm việc với các dự án dự kiến đi vào hoạt động trong năm 2025 để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, đặc biệt là các dự án đang hoạt động chạy thử.
Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 07/NQ-TU về phát triển nhanh và bền vững ngành công nghiệp, TTCN: Phối hợp với các ngành, địa phương rà soát kiện toàn Ban Chỉ đạo (BCĐ) và Tổ công tác giúp việc BCĐ, điều chỉnh Quy chế làm việc BCĐ thực hiện Nghị quyết số 07/NQ-TU; tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh Kế hoạch thực hiện Nghị quyết phù hợp tình hình mới; phối hợp các sở, ngành, địa phương tổng hợp báo cáo kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 07/NQ-TU. TLàm việc với UBND các xã phường về thực hiện Nghị quyết số 07/NQ-TU (xã Lam Thành, Bạch Ngọc, Kim Bảng,…).
Ngoài ra, Sở Công Thương Nghệ An đã tích cực phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan rà soát, đề xuất bổ sung, điều chỉnh Quy hoạch phát triển cụm công nghiệp, Quy chế quản lý cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh; đánh giá các cơ chế hỗ trợ, khuyến khích đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp đã ban hành; nghiên cứu tham mưu các cơ chế, chính sách mới...
Với những nỗ lực của Sở Công Thương Nghệ An, trong 9 tháng năm 2025, tỉnh Nghệ An có 03 CCN được thành lập (gồm các CCN: Đô Lăng II tại xã Phúc Lộc, Đồng Thái tại xã Quảng Châu, Phúc Sơn tại xã Anh Sơn), điều chỉnh Chủ đầu tư cụm công nghiệp Quỳnh Châu tại xã Quỳnh Tam.
Tính đến hết tháng 9/2025, trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 30 CCN đã được thành lập. Trong đó, có 10 CCN do DN đầu tư kinh doanh hạ tầng gồm: CCN Hưng Đông (phường Vinh Hưng), CCN Diễn Thắng (xã Minh Châu), CCN Nghĩa Dũng (xã Tân Kỳ), CCN Lạc Sơn phần mở rộng (xã Thuần Trung), CCN Nghi Diên (xã Nghi Lộc), CCN Hưng Yên (xã Yên Trung), Đô Lăng II (xã Phúc Lộc), Đồng Thái (xã Quảng Châu), Phúc Sơn (xã Anh Sơn), Quỳnh Châu (xã Quỳnh Tam). Còn lại có 20 CCN đã thành lập trước đây do UBND cấp huyện (thời điểm chưa bỏ cấp huyện) làm Chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hiện nay, được giao cho UBND cấp xã quản lý.Trong đó, có 18 CCN đã phê duyệt dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật, 32 CCN đã phê duyệt quy hoạch chi tiết.
Sáng 24/9/2025, tại Cảng Cửa Lò, Công ty Cổ phần Cảng Nghệ Tĩnh phối hợp cùng hãng tàu YCKY chính thức khai trương tuyến container quốc tế kết nối trực tiếp Cửa Lò (Nghệ An) - Dongguan (Trung Quốc), mở ra cơ hội lớn cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của tỉnh Nghệ An nói riêng và khu vực Bắc Trung Bộ nói chung. Ảnh: Công ty Cổ phần Cảng Nghệ Tĩnh.
Có 23 CCN có DN thuê đất, hoạt động sản xuất kinh doanh, thu hút được 246 DN, cơ sở sản xuất, tạo việc làm cho khoảng 25.689 lao động địa phương, tỷ lệ lấp đầy trung bình của các CCN đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Nghệ An là 75%, giá trị sản xuất các doanh nghiệp trong CCN đạt xấp xỉ 4.500 tỷ đồng/năm, nộp ngân sách hàng năm khoảng 375 tỷ đồng.
Lĩnh vực thương mại tiếp tục để lại nhiều dấu ấn
Bên cạnh những dấu ấn về phát triển công nghiệp, TTCN, lĩnh vực thương mại của tỉnh Nghệ An cũng đã để “ghi điểm” với nhiều kết quả nổi bật. Theo đó, ngành Công Thương Nghệ An đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát và ổn định thị trường; theo dõi, tổng hợp tình hình giá cả thị trường báo cáo UBND tỉnh và Bộ Công Thương thường xuyên, kịp thời. Tập trung chỉ đạo các siêu thị, trung tâm thương mại, doanh nghiệp kinh doanh, phân phối hàng hóa triển khai thực hiện các giải pháp đảm bảo cân đối cung cầu, bình ổn thị trường.
Bên cạnh đó, công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng được tỉnh Nghệ An triển khai có hiệu quả với các hoạt động hưởng ứng ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025 trên địa bàn tỉnh Nghệ An gồm: Tổ chức tuyên truyền treo băng rôn trên địa bàn TP Vinh; tổ chức Lễ phát động Ngày quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025 gắn với trưng bày hàng hoá, sản phẩm vì người tiêu dùng, hỗ trợ người tiêu dùng nhận diện hàng thật - hàng giả; tổ chức Hội nghị tuyên truyền, tập huấn các quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng kết hợp hỗ trợ nâng cao kiến thức về ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong hoạt động kinh doanh,..; phối hợp với Uỷ ban Cạnh tranh Quốc gia - Bộ Công Thương tổ chức buổi làm việc phục vụ công tác xác minh dấu hiệu vi phạm quy định của pháp luật về cạnh tranh theo kiến nghị của một số doanh nghiệp kinh doanh Gas trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Ngoài ra, công tác phát triển hạ tầng thương mại, logistic cũng được Sở Công Thương Nghệ An triển khai có hiệu quả. Sở đang tích cực phối hợp phối hợp, đôn đốc đơn vị tư vấn hoàn thiện dự thảo Đề án “Phát triển tỉnh Nghệ An trở thành Trung tâm Logistics của vùng Bắc Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Tham mưu UBND tỉnh: Tờ trình bãi bỏ Quyết định số 73/2016/QĐ-UBND ngày 20/12/2016 của UBND tỉnh ban hành Quy định về giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng tại chợ trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Tờ trình về việc đề nghị ban hành Quyết định quy định giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng tại chợ được đầu tư từ nguồn vốn Nhà nước trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Từ một địa phương được đánh giá là “vùng trũng” trong thu hút đầu tư, Nghệ An nay đã xếp vào top 10 địa phương thu hút vốn FDI cao nhất cả nước. Ảnh: ông Phạm Văn Hóa, Giám đốc Sở Công Thương Nghệ An chủ trì Hội nghị kết nối giao thương giữa doanh nghiệp XNK tỉnh Nghệ An với Chi nhánh Thương vụ Việt Nam và doanh nghiệp tại Houston, Texas, Hoa Kỳ vào năm 2024.
Đến 15/9/2025, trên địa bàn tỉnh có 371 chợ, 96 siêu thị, 27 trung tâm thương mại, 581 cửa hàng xăng dầu đang hoạt động. Sản lượng tiêu thụ xăng dầu tháng 9 ước đạt 69.000m3, 9 tháng ước đạt 618.000 m3.
Triển khai có hiệu quả nhiều dự án năng lượng
Lĩnh vực quản lý năng lượng, Sở Công Thương Nghệ An đã tham mưu UBND tỉnh báo cáo Bộ Công Thương số liệu phục vụ tính toán hoàn thiện đề án điều chỉnh Quy hoạch điện VIII; bám sát tình hình và kịp thời tham mưu UBND tỉnh đề xuất các dự án nguồn điện vào Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Tham mưu UBND tỉnh: triển khai thực hiện Quyết định số 768/QĐ-TTg ngày 15/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII và Quyết định số 1509/QĐ-BCT ngày 30/5/2025 của Bộ Công Thương phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.
Ông Phạm Văn Hóa, Giám đốc Sở Công Thương cùng Phòng Quản lý Năng lượng kiểm tra tại Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ trong đợt lũ do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3. Ảnh: Sở Công Thương Nghệ An.
Về công tác phát triển nguồn điện, tham mưu phát triển nguồn điện gắn với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, phù hợp với Quy hoạch điện VIII, điều chỉnh Quy hoạch điện VIII. Đầu tư phát triển điện khí LNG tại Quỳnh Lập; ưu tiên nguồn năng lượng tái tạo và nguồn điện khác phù hợp với điều kiện địa phương như: điện gió; điện mặt trời (nhất là tự sản tự tiêu); điện sinh khối; điện đồng phát và các nguồn điện khác; thủy điện và khai thác thủy điện trên các hồ thủy lợi phù hợp.
Công tác quản lý thị trường được triển khai có hiệu quả
Đối với công tác quản lý thị trường, Sở Công Thương Nghệ An tiếp tục thực hiện Kế hoạch kiểm tra định kỳ năm 2025 được phê duyệt. Chú trọng kiểm tra các mặt hàng thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo chất lượng (sữa, thuốc chữa bệnh...) dịp tháng hành động vì an toàn thực phẩm; xăng dầu (đặc biệt tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng đối với hoạt động bán lẻ xăng dầu), thuốc lá, đường cát, quần áo, giày dép...; các vi phạm trong hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh hàng hóa qua mạng xã hội.
Lực lượng Quản lý thị trường Nghệ An tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Ảnh Quản lý thị trường Nghệ An
Theo đó, trong 9 tháng năm 2025, lực lượng Quản lý thị trường Nghệ An đã kiểm tra 1.099 vụ, xử phạt vi phạm hành chính 1084 vụ với tổng giá trị thu phạt là hơn 5,8 tỷ đồng. Trong đó, phạt hành chính là gần 3,4 tỷ đồng; trị giá hàng vi phạm gần 2,5 tỷ đồng.
Trao đổi với Báo Công Thương, ông Phạm Văn Hóa, Giám đốc Sở Công Thương Nghệ An cho biết: Nhiệm vụ trọng tâm trong 3 tháng cuối năm là tập trung thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về nhiệm vụ năm 2025. Tiếp tục tập trung thực hiện các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, nghị quyết và tập trung hoàn thiện, tham mưu ban hành các nghị quyết, chương trình, đề án lĩnh vực công thương. Tập trung thực hiện nhiệm vụ của Tổ Công tác chỉ đạo tăng trưởng lĩnh vực công nghiệp, thương mại. Tiếp tục hỗ trợ các dự án để sớm đi vào hoạt động. Nỗ lực triển khai thực hiện điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Phương án cấp điện thuộc Quy hoạch tỉnh. Tập trung công tác xúc tiến thương mại, ứng dụng thương mại điện tử, phát triển thị trường trong và ngoài nước gắn với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, đa dạng hoá thị trường xuất khẩu.
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, sắp xếp nâng cao hiệu quả bộ máy tổ chức. Tập trung thực hiện đúng mục đích, hiệu quả nguồn kinh phí thực hiện các chính sách, chương trình: xúc tiến thương mại, khuyến công, phát triển công nghiệp hỗ trợ. Phối hợp theo dõi sát diễn biến cung cầu hàng hóa, giá cả thị trường, nhất là các mặt hàng thiết yếu. Thực hiện nhiệm vụ là cơ quan thường trực ban chỉ đạo 389 tỉnh, thực hiện tốt công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, góp phần bảo vệ phát triển sản xuất trong nước và quyền lợi người tiêu dùng; chủ động thực hiện công tác phòng chống, ứng phó thiên tai.
Có thể thấy, trong bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều biến động, nhưng với sự nỗ lực, chủ động, linh hoạt trong triển khai và thực hiện nhiệm vụ, Sở Công Thương Nghệ An đã “ghi điểm” với nhiều kết quả nổi bật đáng ghi nhận. Kết quả trên sẽ là bàn đạp quan trọng góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh bứt phá, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đã đề ra.