Nghị quyết 72-NQ/TW: Đột phá để y tế cơ sở tròn vai 'người gác cổng'

Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá nhằm tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Nghị quyết được đánh giá là dấu mốc quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị cao trong việc xây dựng một nền y tế công bằng, hiện đại và vì Nhân dân.

Trong đó, Nghị quyết chỉ đạo 5 vấn đề trọng tâm: Quán triệt sâu sắc phương châm "phòng bệnh hơn chữa bệnh"; đưa dịch vụ y tế đến gần dân nhất, kể cả các dịch vụ kỹ thuật cao; lập hồ sơ sức khỏe toàn dân, tổ chức khám sức khỏe định kỳ hằng năm; tiến tới từng bước miễn phí dịch vụ y tế cho toàn dân và nâng cao chất lượng y tế cơ sở; bảo đảm mọi người dân đều được tiếp cận dịch vụ công bằng, kịp thời.

Theo các chuyên gia, Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị là quyết sách hết sức kịp thời để phát triển đất nước vững mạnh, khi đặt con người vào vị trí trung tâm trong mọi chính sách. Đây là định hướng quan trọng, thể hiện rõ tính nhân văn sâu sắc của chế độ ta, hứa hẹn tạo nên một cuộc cách mạng đối với ngành y.

Khi chính sách đủ mạnh - Y bác sĩ yên tâm cống hiến

PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai khẳng định, một trong những điểm đột phá lớn nhất của Nghị quyết 72 là sự chuyển dịch từ mô hình y tế bị động, chủ yếu tập trung vào điều trị, sang mô hình y tế chủ động, coi trọng phòng bệnh và phát hiện bệnh sớm; giúp ngăn ngừa những bệnh lý nguy hiểm, giảm chi phí điều trị và bảo đảm chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người dân. Đây cũng là cách tiếp cận hiện đại, phù hợp với xu thế phát triển của y tế thế giới.

Nghị quyết đã đặt ra các mục tiêu giàu tính khả thi như: Nâng tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam lên 75 tuổi vào năm 2030 và 77 tuổi vào năm 2045; giảm tử vong do các bệnh không lây nhiễm; nâng cao thể lực, tầm vóc người Việt; xây dựng hệ thống y tế công bằng, hiệu quả và bền vững.

Để thực hiện được mục tiêu lớn này, PGS.TS Đào Xuân Cơ đánh giá, Nghị quyết cũng nêu rõ nhiệm vụ và giải pháp. Trong đó, hoàn thiện kịp thời hệ thống thể chế, tập trung củng cố và nâng cao năng lực toàn ngành y tế, đặc biệt chú trọng y tế dự phòng và y tế cơ sở; phát huy giá trị của y học cổ truyền. Bên cạnh đó, quan tâm bồi dưỡng và rèn luyện y đức, phát triển đội ngũ nhân lực y tế chất lượng cao, đồng bộ, đáp ứng sự hài lòng của người bệnh và nâng cao khả năng hội nhập quốc tế.

Nêu quan điểm về đào tạo, phát triển nguồn nhân lực y tế, đặc biệt cho tuyến cơ sở, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, nên có cơ chế tuyển dụng người địa phương, đào tạo bài bản rồi đưa họ trở lại phục vụ quê hương - đây cũng là giải pháp khắc phục thiếu hụt nhân lực và tạo sự gắn bó lâu dài.

"Bác sĩ tuyến cơ sở phải được đào tạo toàn diện, có thể đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ như đỡ đẻ, cấp cứu chấn thương, xử lý nhồi máu cơ tim, tiêm chủng, chăm sóc răng miệng... Bên cạnh đó, cũng cần chính sách đủ mạnh để đội ngũ y tế yên tâm công tác, đảm bảo điều kiện làm việc, thuốc men và trang thiết bị thiết yếu. Khi y tế cơ sở mạnh, người dân được chăm sóc sức khỏe ban đầu tốt, chi phí giảm, hệ thống y tế cũng bớt gánh nặng", PGS.TS Đào Xuân Cơ nói.

Tăng sức mạnh hệ thống y tế cơ sở

Cùng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Công Hoàng - Giám đốc Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên nhận định, Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị là một dấu mốc quan trọng, thể hiện bước đột phá trong chính sách y tế quốc gia. Trong đó, việc miễn viện phí và khám sức khỏe định kỳ hàng năm cho toàn dân thể hiện chủ trương nhân văn, giúp giảm gánh nặng tài chính cho người dân, đặc biệt là hộ nghèo. Nhờ đó, mọi người đều có cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao một cách bình đẳng.

"Khi người dân được bảo đảm quyền lợi về chăm sóc sức khỏe thường xuyên, y tế dự phòng sẽ phát huy hiệu quả, bệnh tật được phát hiện sớm, điều trị kịp thời, từ đó giảm chi phí cho cá nhân và xã hội. Đây cũng là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng dân số, cải thiện năng suất lao động, góp phần phát triển bền vững đất nước", ông cho hay.

Để hiện thực hóa các mục tiêu của Nghị quyết, theo PGS.TS Nguyễn Công Hoàng, cần có sự tăng cường nguồn lực tài chính từ ngân sách Nhà nước và quỹ bảo hiểm y tế, đồng thời ưu tiên phân bổ hiệu quả cho lĩnh vực y tế. Song hành với đó là đầu tư mạnh mẽ hơn vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế hiện đại, hệ thống bệnh viện tuyến cơ sở và đội ngũ nhân lực chất lượng cao, nhằm bảo đảm năng lực đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân.

Trước thông tin người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng được nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề lên tối thiểu 70%. Đặc biệt, mức 100% áp dụng cho những người làm việc tại trạm y tế xã, cơ sở y tế dự phòng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo. Các chuyên gia đều cho rằng, đây là sự trân trọng của Đảng và Nhà nước đối với đội ngũ nhân viên y tế, những người ở tuyến đầu của hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Trong nhiều năm qua, tình trạng bác sĩ, điều dưỡng rời bỏ tuyến cơ sở do áp lực công việc và thu nhập chưa tương xứng đã đặt ra thách thức lớn. Chính vì vậy, các chính sách mới được kỳ vọng sẽ giúp giữ chân nhân lực y tế, hạn chế tình trạng luân chuyển, đồng thời khích lệ tinh thần cống hiến lâu dài.

Quan trọng hơn, khi được bảo đảm chế độ đãi ngộ công bằng và xứng đáng, hàng chục nghìn nhân viên y tế xã và cơ sở dự phòng trên cả nước sẽ yên tâm công tác. Họ chính là lực lượng nòng cốt giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế ban đầu, phát hiện và xử lý kịp thời dịch bệnh, quản lý bệnh mạn tính ngay tại cộng đồng. Điều này giúp giảm tải cho bệnh viện tuyến trên, tạo nền móng vững chắc để xây dựng một hệ thống y tế công bằng, hiệu quả và bền vững.

Trải qua 20 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Ðảng khóa IX về củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở và Thông báo kết luận số 126-TB/TW của Ban Bí thư khóa XI về 10 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW, hoạt động của y tế cơ sở đã đạt được những kết quả quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu, tham gia khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, phòng, chống dịch bệnh, tiêm chủng mở rộng. Mạng lưới y tế cơ sở bao phủ rộng khắp cả nước, được tăng cường về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực.