Những ngày cuối tháng 11, khi chưa kịp khắc phục hậu quả bão số 13, người dân vùng rốn lũ Tuy Phước (tỉnh Gia Lai) lại oằn mình chống chọi với đợt lũ lịch sử. Nhiều ngôi nhà bị xóa sổ, hàng trăm hộ trắng tay, nhưng giữa gian khó, bà con nỗ lực đứng lên, nuôi hy vọng dựng lại mái ấm và cuộc sống bình yên.
Những mái nhà đổ xuống, những con người đứng dậy
Mấy ngày sau lũ, đường vào thôn Lộc Hạ (xã Tuy Phước) vẫn mênh mông nước. Giữa khoảng đất lem bùn là nền nhà cũ của ông Phạm Ngọc Chấn (62 tuổi), giờ chỉ còn những bức tường gãy vụn.
Trước đó, bão số 13 đã quật bay mái, làm tường nhà nứt toác. Khi nước lũ dâng nhanh, nền móng bị ngâm nhiều ngày khiến toàn bộ căn nhà sập xuống. “Nhà cửa thì mất hết, nhưng may bà con kêu gọi kịp thời nên tôi được sơ tán an toàn. Nghĩ mà vẫn còn rùng mình”, ông Chấn chia sẻ.
Căn nhà của ông Phạm Ngọc Chấn (62 tuổi) giờ chỉ còn những bức tường gãy vụn.
Cách không xa nhà ông Chấn, căn nhà của bà Nguyễn Thị Đào (88 tuổi) cũng chỉ còn đống gạch vụn sau trận lũ. Ngôi nhà hơn ba chục năm tuổi, nơi gắn bó cả đời của bà không thể trụ nổi trước dòng nước hung hãn.
Do các con đều ra riêng, bà vẫn cố bám lấy ngôi nhà đã cũ. Tường mục, móng yếu, cơn lũ dâng cao chỉ trong vài giờ đã khiến căn nhà đổ sập. Bà được hàng xóm đưa đi kịp thời, giữ lại mạng sống giữa đêm nước lũ lên nhanh. "Sống một mình cũng quen rồi, nhưng giờ không còn nhà thì buồn lắm. Chỉ mong có chỗ che nắng che mưa để yên cái thân già", bà Đào nói trong nghẹn ngào.
Ngôi nhà hơn ba chục năm tuổi của bà Đào không thể trụ nổi trước dòng nước hung hãn.
Tại thôn Lạc Điền, bà Mai Thị Kim Loan vẫn đang thu dọn những gì còn sót lại sau hai đợt thiên tai liên tiếp. Bão số 13 làm tốc mái, bà còn chưa sửa xong thì đợt lũ vừa rồi lại cuốn trôi nhiều vật dụng, khiến căn nhà vốn đã xiêu vẹo nay thêm hoang tàn.
“Mới gượng lên sau bão thì lại đến lũ. Khó mấy cũng phải làm lại thôi”, bà Loan trải lòng, đôi tay run run cầm chiếc nồi bị bùn phủ kín.
Mưa lũ kéo dài khiến giao thông bị tê liệt, phương tiện duy nhất người dân có thể sử dụng là ghe để đi lại.
Không riêng ông Chấn, bà Đào hay bà bà Loan, hơn 20 ngày sau “thiên tai kép”, nhiều gia đình ở Tuy Phước Đông, Tuy Phước Bắc và những vùng trũng vẫn sống trong cảnh ngổn ngang. Một số tuyến đường dẫn vào khu dân cư còn ngập nước, người dân phải bơi ghe vào nhà để dọn dẹp, lấy lại đồ dùng còn có thể sử dụng.
Cả hệ thống vào cuộc giúp dân hồi phục sau bão lũ
Ông Từ Văn Thuận - Phó Chủ tịch UBND xã Tuy Phước, cho biết chính quyền đang tập trung hỗ trợ người dân khắc phục phần nhà cửa hư hỏng. Những trường hợp sập hoàn toàn đã được khảo sát, lên phương án xây mới với mục tiêu hoàn thành trước Tết.
“26/1/2026 là hạn chót để người dân có nhà ở. Không để ai phải ăn Tết trong cảnh màn trời chiếu đất”, ông Thuận khẳng định.
Giữa khó khăn, người dân nỗ lực từng ngày dựng lại cuộc sống bình yên. Ảnh: Hiền Mai.
Tại phường Quy Nhơn Bắc, công tác khắc phục cũng được triển khai khẩn trương. Ông Nguyễn Thái Diễn - Chủ tịch UBND phường cho biết, lực lượng tại chỗ đang dọn dẹp rác thải, vệ sinh trường học, bệnh viện; hỗ trợ nhu yếu phẩm cho các hộ bị thiệt hại nặng.
“Nước rút đến đâu, chúng tôi có mặt đến đó. Người dân cần gì trước mắt thì ưu tiên hỗ trợ trước”, ông Diễn nói và mong muốn có thêm các gói vay ưu đãi giúp người dân khôi phục sản xuất, tái tạo thu nhập sau đợt thiên tai khốc liệt.
Không chỉ chính quyền địa phương, các lực lượng công an, bộ đội cũng túc trực nhiều ngày qua. Lữ đoàn Phòng không 573 (Quân khu 5) đang khẩn trương đắp lại hai đoạn đê bị vỡ ở Luật Lễ và Vân Hội 1 để bảo vệ khu dân cư trước khi bão số 15 tiến vào. Mỗi ngày, hàng trăm lượt cán bộ, chiến sĩ có mặt tại hiện trường, vận chuyển bao tải đất, gia cố các vị trí xung yếu.
Nhiều ngày sau thiên tai, vùng rốn lũ Tuy Phước vẫn mênh mông biển nước.
Thống kê cho thấy thiên tai tháng 11/2025 đã gây thiệt hại hơn 11.500 tỉ đồng, làm 5 người thiệt mạng, hơn 92.000 căn nhà hư hỏng hoặc ngập nước; 170 tuyến giao thông, 500 cầu, cống cùng hàng trăm công trình giáo dục, y tế, thủy lợi, điện lực bị tàn phá.
UBND tỉnh Gia Lai đã công bố tình huống khẩn cấp, đồng thời huy động hơn 20.000 cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ sửa chữa hạ tầng, dựng lại nhà cửa, thu dọn môi trường để dân sớm ổn định cuộc sống.
Bốn dự án bố trí dân cư khẩn cấp cho hơn 500 hộ tại vùng nguy hiểm cũng đang được triển khai. Tỉnh kiến nghị Chính phủ hỗ trợ thêm nguồn lực để tái thiết giao thông, thủy lợi và trang bị phương tiện cứu hộ cần thiết trong bối cảnh phải tiếp tục ứng phó bão số 15.
Người dân nơi rốn lũ tập trung nhận quà cứu trợ. Ảnh: Hiền Mai.
Dẫu mất mát quá lớn, tinh thần của người dân vùng rốn lũ vẫn bền bỉ. Trên nền nhà ướt sũng, bà Loan cặm cụi xếp lại vài vật dụng còn dùng được. Bà Đào nhặt từng viên gạch còn nguyên, chắt chiu để một ngày gần nhất dựng lại nơi nương thân.
Giữa cảnh ngổn ngang, những bàn tay nắm lấy nhau cùng tinh thần 'tương thân tương ái" đang giúp từng mái nhà đứng dậy, thắp lại hy vọng sau những ngày giông bão.
Trước đó, sau đợt lũ lớn từ ngày 18 đến 20/11, tuyến đê sông Hà Thanh tại thôn Vân Hội 1 và đê sông Cát ở thôn Luật Lễ bị vỡ. Đoạn đê ở thôn Luật Lễ bị vỡ khoảng 40 m, trong khi đoạn qua thôn Vân Hội 1 bị khoét sâu, vỡ khoảng 90 m.
Sau 4 ngày khẩn trương triển khai công tác khắc phục, đến sáng 28/11, việc gia cố hai đoạn đê sông Hà Thanh và sông Cát (xã Tuy Phước) bị vỡ trong đợt lũ lịch sử vừa qua đã cơ bản hoàn thành.