Thúc đẩy mô hình kinh doanh mới
Chia sẻ tại hội thảo Tài sản số và đổi mới tài chính do Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức mới đây, TS. Nguyễn Hồng Minh - Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, hiện có khoảng 21,2% người dân Việt Nam có tài khoản số, kết quả này nằm trong top đầu thế giới.
21,2% người dân Việt Nam sở hữu tài sản số. Ảnh minh hoạ
Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương về những cơ hội khi có một tỷ lệ đông người dân sở hữu tài sản số, TS. Nguyễn Hồng Minh cho rằng: Có một tỷ lệ người sở hữu tài sản số lớn điều đó cho thấy, người dùng phần nào đã am hiểu nhất định về tài sản số. Nên khi Chính phủ đưa ra các quy định hay phát triển các sàn giao dịch chính thức liên quan đến tài sản số thì người dân sẽ dễ dàng hơn trong tiếp cận thị trường.
Cũng theo TS. Nguyễn Hồng Minh, người dân quan tâm đến tài sản số sẽ mở ra cơ hội tiếp cận những sản phẩm mới trong tương lai và thu hút đầu tư nước ngoài vào nền kinh tế.
Trong khi đó, TS. Lưu Ngọc Hiệp - Trưởng khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) nhấn mạnh, để phát triển kinh tế số, cần có lực lượng lao động am hiểu về công nghệ số, trước hết là trong lĩnh vực tài chính số, làm nền tảng để họ tham gia vào các nền tảng số khác.
Ông Đào Ngọc Thắng - Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ Dữ liệu, Khối Dữ liệu Ngân hàng TMCP Quân đội cho rằng, tỷ lệ người dân sở hữu tài sản số cao sẽ tạo thêm sức hút đối với các dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước. Không chỉ mở rộng các kênh đầu tư mới, tài sản số còn trở thành động lực quan trọng góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế số trong giai đoạn tới.
Tại Quyết định số 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số chiếm 30% GDP.
Theo đó, các chuyên gia kinh tế cho rằng, người dân sở hữu tài sản số ở mức cao không chỉ phản ánh sự phổ biến của công nghệ số trong đời sống, mà còn mở ra nhiều cơ hội để Việt Nam tiến gần hơn mục tiêu kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030. Bởi tỷ lệ người dân có tài sản số cao sẽ thúc đẩy giao dịch số, thanh toán không dùng tiền mặt, thương mại điện tử. Bên cạnh đó, thúc đẩy mô hình kinh doanh dựa trên nền tảng số…
Các chuyên gia thảo tại hội thảo liên quan đến tài sản số. Ảnh: NH
Cơ hội mới từ Nghị quyết 05/2025/NQ-CP
Bên cạnh những cơ hội tích cực, theo các chuyên gia, việc người dân sở hữu tỷ lệ tài sản số lớn cũng tiềm ẩn những rủi ro nhất định trong vấn đề kiểm soát, tránh cho nhà đầu tư khỏi bị lừa đảo, thất thoát tiền.
Liên quan đến vấn đề này, ông Đào Ngọc Thắng cũng cho rằng, vấn đề tấn công mạng đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Với thị trường non trẻ, Việt Nam đang trở thành “miếng mồi ngon” của các tổ chức tấn công mạng quốc tế. Theo đó, vấn đề bảo đảm sự an toàn cho người dân sở hữu tài sản số cũng đang được quan tâm.
Để tạo hành lang pháp lý chính thức cho hoạt động đầu tư tiền số trong tương lai, đồng thời bảo đảm quyền lợi cho người dân sở hữu tài sản số, ngày 9/9 vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã ký ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hoá tại Việt Nam. Theo đó, Việt Nam sẽ thí điểm thị trường mã hóa trong 5 năm, sau đó tiếp tục vận hành cho tới khi có quy định mới.
Nghị định nêu rõ, tài sản mã hoá là một loại tài sản số mà sử dụng công nghệ mã hoá hoặc công nghệ số có chức năng tương tự để xác thực đối với tài sản trong quá trình tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao. Với những khung pháp lý đầu tiên cho thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP được cho là bước ngoặt về quản lý và minh bạch hóa dòng vốn số.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của Nghị quyết 05/2025 là việc quản lý chặt chẽ hoạt động giao dịch của nhà đầu tư trong nước. Sau thời hạn 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa đầu tiên được Bộ Tài chính cấp phép, mọi giao dịch tài sản mã hóa của nhà đầu tư trong nước bắt buộc phải thông qua tổ chức này. Nếu cố tình giao dịch ngoài hệ thống được cấp phép, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm, nhà đầu tư sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo Nghị quyết, các giao dịch tài sản mã hóa phải thực hiện bằng đồng Việt Nam. Doanh nghiệp phát hành tài sản mã hóa phải là doanh nghiệp Việt Nam, hoạt động theo mô hình công ty TNHH hoặc công ty cổ phần.
Theo TS. Nguyễn Hồng Minh, để bảo vệ nhà đầu tư, Việt Nam cũng đã ban hành Luật Công nghiệp công nghệ số và gần đây nhất là thí điểm với Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP. Với Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, cá nhân muốn giao dịch tài sản số phải có đăng ký, kiểm tra, kiểm duyệt. Đây là cách kiểm soát và bảo vệ tốt cho nhà đầu tư khi tham gia vào lĩnh vực này.
TS Trần Quý - Viện trưởng Viện Phát triển kinh tế số Việt Nam: Nghị quyết 05/2025/NQ-CP đã mở ra một “đường băng” có kiểm soát để công nghệ, vốn và đổi mới sáng tạo cất cánh trong khuôn khổ pháp luật. Đây không chỉ là câu chuyện kỹ thuật mà là bước đi chiến lược nhằm khẳng định vai trò đóng góp của tài sản số vào tăng trưởng, tài chính bao trùm và năng lực cạnh tranh quốc gia.