Sáng ngày 19/9, Lễ phát động Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN (ASEAN Eco-schools Award) năm 2025 và Đối thoại “Trường học không rác thải nhựa: Hành động cho thế hệ xanh” do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức.
Chương trình đã thu hút gần 300 khách mời trong nước và quốc tế tham dự; kết nối trực tuyến trên 220 điểm cầu với gần 5.800 người tham dự trực tuyến.
Hành động từ trường học vì tương lai không rác nhựa
Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN là một trong những hoạt động quan trọng trong khuôn khổ Tổ chức các quan chức cấp cao Môi trường ASEAN, nhằm tôn vinh và khen thưởng các trường học có thành tích xuất sắc trong công tác giáo dục môi trường, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Năm nay, giải thưởng lựa chọn chủ đề “Trường học không rác thải nhựa” để hưởng ứng lời kêu gọi của Liên hợp quốc về “Chấm dứt ô nhiễm nhựa”.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành phát biểu tại lễ phát động. Ảnh: NNVN.
Theo báo cáo, mỗi năm, Việt Nam phát sinh khoảng 3,8 triệu tấn rác thải nhựa, trong đó hơn 2 triệu tấn không được xử lý đúng cách, xâm nhập vào môi trường đất, sông, biển gây tác động nghiêm trọng đến hệ sinh thái, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống của Nhân dân.
Trong khi đó, tỷ lệ phân loại và tái chế rác thải nhựa chỉ khoảng 20 - 27%, nhiều loại nhựa vẫn bị chôn lấp hoặc xả thải trực tiếp ra môi trường.
Tại các trường học, 50% rác thải là nhựa dùng một lần, gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường học đường và sức khỏe của hàng triệu học sinh, cũng như hình thành thói quen tiêu dùng không bền vững từ thế hệ tương lai của đất nước.
Phát biểu tại lễ phát động, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trưởng ban Tổ chức Giải Thưởng Lê Công Thành nhấn mạnh, trong những năm qua, Việt Nam đã triển khai nhiều chính sách và sáng kiến giảm thiểu rác thải nhựa, trong đó có phong trào “Chống rác thải nhựa” do Chính phủ phát động.
Hai ngành nông nghiệp môi trường và giáo dục đã phối hợp chặt chẽ để xây dựng các mô hình trường học xanh, đưa nội dung giáo dục môi trường, kinh tế tuần hoàn, và tiêu dùng bền vững vào chương trình học tập.
Giải thưởng Trường học Sinh thái ASEAN năm nay là cơ hội để chúng ta tôn vinh những sáng kiến tiên phong, những mô hình sáng tạo trong việc quản lý rác thải nhựa, tái chế, tái sử dụng và thay thế bằng các vật liệu thân thiện môi trường.
Quan trọng hơn, đây là diễn đàn để các trường học trong trên cả nước chia sẻ kinh nghiệm, cùng lan tỏa tinh thần trách nhiệm vì một vì một Việt Nam nói riêng và ASEAN nói chung xanh, sạch, bền vững. Đây cũng là hoạt động hưởng ứng giai đoạn nhiệm kỳ 03 năm 2025 - 2028, Việt Nam được bầu làm Trưởng nhóm Giáo dục môi trường trong ASEAN.
“Chủ đề của giải thưởng năm nay là lời kêu gọi hành động mạnh mẽ trong bối cảnh ô nhiễm nhựa đang là thách thức môi trường toàn cầu. Việt Nam nói riêng và các quốc gia ASEAN nói chung đang phải đối mặt với áp lực lớn từ rác thải nhựa, ảnh hưởng trực tiếp tới hệ sinh thái, sức khỏe cộng đồng và tương lai của các thế hệ mai sau”, Thứ trưởng Lê Công Thành nói.
Khởi đầu cho trách nhiệm dài lâu của trường học xanh
Thầy Phan Anh - Hiệu trưởng Trường THCS Genesis, ngôi trường vừa giành Giải nhất hạng mục Trường THCS sinh thái năm 2024 chia sẻ, trường vinh dự khi được nhận giải, đây là niềm tự hào rất lớn, nhưng trên hết, với chúng tôi, giải thưởng chính là lời nhắc nhở: trách nhiệm của nhà trường không chỉ dừng lại ở danh hiệu, mà còn là sự kiên trì theo đuổi con đường giáo dục xanh, bền bỉ gieo trồng thói quen xanh trong từng bài học, từng hành động nhỏ mỗi ngày.
Toàn cảnh lễ phát động. Ảnh: NNVN.
Thay đổi thói quen để bảo vệ môi trường, để nói “không với rác thải nhựa” ban đầu, chúng ta thấy bất tiện, thấy khó. Nhưng khó không có nghĩa là không thể. Nếu chúng ta thật sự muốn, nếu chúng ta bắt đầu và kiên trì, thì thói quen xanh hoàn toàn có thể trở thành một phần tự nhiên trong cuộc sống hàng ngày. Genesis đã học được bài học ấy trong hành trình của mình.
“Bảo vệ môi trường không phải là một ước mơ xa vời và đừng chờ đợi sự hoàn hảo để bắt đầu. Hãy bắt đầu để tiến tới sự hoàn hảo. Hãy làm những việc nhỏ, giản dị, nhưng được thực hiện ngay hôm nay - để ngày mai, thế hệ trẻ được sống trong một hành tinh xanh”, thầy Phan Anh gửi gắm.
Các đại biểu bấm nút phát động giải thưởng. Ảnh: NNVN.
Đại diện cho nhà tài trợ, bà Lê Thái Hà - Giám đốc Điều hành Quỹ Vì tương lai xanh, Tập đoàn Vingroup, khẳng định: “Chúng tôi tin rằng đầu tư cho thế hệ trẻ hôm nay chính là kiến tạo một tương lai xanh cho mai sau. Qua mỗi hồ sơ tham dự của các trường trong Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam, chúng tôi nhìn thấy những sáng kiến đầy sáng tạo và hành động thiết thực để giảm rác thải nhựa. Đó là lý do Quỹ Vì tương lai xanh luôn đồng hành, để cùng các trường xây dựng một Việt Nam xanh và lan tỏa cảm hứng bền vững ra khu vực”.
Trong khuôn khổ lễ phát động, các đại biểu, khách mời đã tham quan trực tiếp mô hình trường học sinh thái Trường THCS Genesis Hà Nội. Sau Lễ phát động, Ban Tổ chức sẽ tổ chức chuỗi sự kiện liên quan đến Giải thưởng: Diễn đàn “Xây dựng Trường học Sinh thái ASEAN - Trường học không rác thải nhựa: Hành động cho thế hệ xanh” tại TP.Huế và TP.Cần Thơ vào tháng 9-10/2025; Lễ Trao giải dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 12/2025 tại Thủ đô Hà Nội.