Phát huy giá trị y học cổ truyền trong đời sống hiện đại

Nền y học cổ truyền Việt Nam

Trong dòng chảy của lịch sử y dược cổ truyền Việt Nam, Tiến sĩ, Bác sĩ Trịnh Hoài Nam, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Bộ Quốc phòng cho hay, ngay từ thế kỷ X, Đức Thánh Nguyễn Minh Không - không chỉ là một Thiền sư mà còn là một trong những người đặt nền móng cho hệ thống tư duy y học dân tộc - kết hợp y học với văn hóa và tín ngưỡng với tư tưởng nổi bật "Y đạo đồng hành", sự kiện chữa bệnh cho vua Lý Thần Tông là kết tinh đỉnh cao trong sự nghiệp y học của Ngài và Ngài được phong làm Quốc sư (Lý Quốc Sư).

Đến tận thế kỷ XIV mới xuất hiện những tác phẩm y học có thể coi là đầu tiên như (Y học yếu giải tập chú di biên) do Chu Văn An biên soạn, đánh dấu bước phát triển của Y dược học dân tộc được lưu lại bằng sách vở. Sau đó là các danh y Việt Nam lần lượt xuất hiện để lại các tác phẩm y học với những nội dung phong phú và phương pháp biên soạn cũng rất đặc sắc, phản ánh những nét riêng của nền y học cổ truyền Việt Nam.

Thế kỉ XIV, Thiền sư Tuệ Tĩnh với tinh thần độc lập tự chủ, Thuốc nam cho người Việt nam, đã biên soạn 2 y văn rất có giá trị: Hồng nghĩa giác tư y thư và Nam dược thần hiệu. Đến thế kỉ 18, nền y học cổ truyền Việt Nam với đỉnh cao là Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, tác giả của bộ sách Hải Thượng Y tông tâm lĩnh - được coi là bách khoa thư y học đầu tiên của nước nhà.

“Y học cổ truyền là một nền y học mà sự tồn tại, phát triển của nó luôn luôn có sự gắn kết chặt chẽ giữa y học cổ truyền và dược học cổ truyền, đặc biệt là bảo tồn, phát triển, khai thác bền vững nguồn dược liệu chất lượng cao sẽ góp phần nâng cao vai trò của y học bản địa như một thực thể độc lập song hành cùng các phương pháp điều trị của y học cổ truyền đã du nhập vào nước ta” - Bác sĩ Trịnh Hoài Nam nhấn mạnh.

Kết hợp y học cổ truyền vào chăm sóc sức khoẻ cộng đồng

Song song với việc phát triển ngành y tế hiện đại khi nền y tế nói chung đã phát triển, chúng ta cũng đã chú trọng phát triển ngành y tế cổ truyền. Tất cả các bệnh viện nói chung đều có khoa đông y để nâng cao, kết hợp điều trị tốt nhất cho người bệnh. Các bác sĩ Đông y cũng được đào tạo kiến thức cơ bản của Tây y trước khi được đào tạo chuyên sâu ngành y học cổ truyền.

Hiện nay, theo các chuyên gia, Việt Nam đã trang bị các loại máy móc hiện đại, để giúp chuẩn đoán nhanh và chính xác các bệnh giúp cho chúng ta phòng ngừa và điều trị đạt hiệu quả cao nhất. Chính nhờ các phương tiện giúp chuẩn đoán bệnh này mà y học cổ truyền sẽ áp dụng điều trị hiệu quả hơn rất nhiều cho người bệnh. Các bài thuốc gia truyền của chúng ta sưu tầm, chọn lọc và đặc biệt được bài chế tinh chất hơn nên kết quả điều trị hiệu quả cao hơn. 

Tuy vậy, theo Bác sĩ, Thầy thuốc Ưu tú Nguyễn Văn Mão y học cổ truyền cũng có hạn chế, trong đó phần lớn các công cụ chuẩn đoán điều trị còn thô sơ, chưa chuẩn hóa, phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm cá nhân. Ngược lại y học hiện đại ứng dụng những công nghệ khoa học tiên tiến của nhân loại, hóa dược mạnh nên có thể chuẩn đoán, can thiệp kịp thời trong các bệnh lý cấp tính, cấp cứu, ngoại khoa, truyền nhiễm và cần thiết có thể cấy ghép thay thế các bộ phận. Chính vì ưu nhược điểm của y học cổ truyền và y học hiện đại, mà sự kết hợp giữa hai nền y tế này rất cần thiết và chúng ta đã làm rất tốt.

Để những giá trị của y học cổ truyền thực sự đi vào đời sống đương đại, bà Lữ Lan Nhi, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Dược phẩm Thọ Sinh Đường - đơn vị cung cấp các sản phẩm có nguồn gốc từ Đông y, Nam y, trong đó có Sâm Kỳ Ẩm vừa có mặt tại Việt Nam cũng cho rằng, y học cổ truyền Á Đông là kho tàng di sản quý giá đã được hình thành và phát triển qua hàng nghìn năm. "Tuy nhiên, để những giá trị ấy thực sự đi vào đời sống, đòi hỏi sự chắt lọc, chuẩn hóa cũng như một cách tiếp cận minh bạch, khoa học và có trách nhiệm" - bà Lữ Lan Nhi nhấn mạnh.

Bác sĩ Trịnh Hoài Nam, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Bộ Quốc phòng: Lịch sử y dược cổ truyền Việt Nam là một dòng chảy liên tục, hình thành từ nhu cầu thực tiễn chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe của nhân dân, được bồi đắp bởi tri thức bản địa và tinh thần nhân đạo cao đẹp.