Xây dựng thương hiệu - mở lối thoát nghèo
Phú Thọ là một trong những địa phương có lợi thế nổi bật về cây chè. Tại các xã như Long Cốc, Minh Đài, Tân Sơn…những đồi chè bạt ngàn xanh mướt trải dài từ bao đời đã trở thành nguồn sinh kế quan trọng của đồng bào dân tộc. Tuy nhiên, không ít lần bà con rơi vào cảnh “được mùa, mất giá”.
Những đồi chè bạt ngàn tại tỉnh Phú Thọ. Ảnh minh hoạ
Anh Hà Văn Cường, người dân xã Minh Đài (trước đây là xã Văn Luông, huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ), chia sẻ rằng, giá trị từ cây chè nhiều khi không đạt như kỳ vọng. Nhiều hộ dù bỏ công chăm sóc, nhưng đầu ra bấp bênh khiến thu nhập thiếu ổn định, đời sống gặp nhiều khó khăn.
Nhằm khắc phục tình trạng này, những năm gần đây, tỉnh Phú Thọ đã triển khai hàng loạt giải pháp, từ quy hoạch vùng chè tập trung, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng trọt - chế biến, đến phát triển sản phẩm OCOP và đặc biệt là chú trọng xây dựng thương hiệu tập thể.
Một dấu mốc quan trọng là vào năm 2020, nhãn hiệu chứng nhận “Chè Phú Thọ” được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ. Đây được coi như tấm “giấy thông hành” giúp ngành chè Phú Thọ khẳng định chất lượng và nguồn gốc. Từ đó, nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp đã được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu, từng bước thay đổi tư duy từ sản xuất nhỏ lẻ sang chuẩn hóa chất lượng theo quy chuẩn chung.
Điển hình là Hợp tác xã sản xuất Chè an toàn xã Long Cốc. Với việc được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu “Chè Phú Thọ”, hợp tác xã đã khẳng định được uy tín và sức hút của sản phẩm. Nhờ chất lượng vượt trội, chè Long Cốc ngày càng được thị trường ưa chuộng, có thời điểm hợp tác xã không đủ chè để bán.
Để đáp ứng nhu cầu thị trường, Hợp tác xã Chè an toàn xã Long Cốc đã liên kết với gần 30 hộ trồng chè, mở rộng diện tích vùng nguyên liệu lên khoảng 40 ha, trong đó có hơn 10 ha đạt chứng nhận VietGAP. Bên cạnh đó, hợp tác xã còn vận động thêm nhiều hộ chuyển sang sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, vừa nâng cao năng lực sản xuất, vừa giữ gìn uy tín của nhãn hiệu tập thể.
Hướng đi này không chỉ giúp hợp tác xã mở rộng quy mô, mà còn giúp nhiều hộ dân nâng cao thu nhập. Đã có nhiều gia đình từ chỗ khó khăn vươn lên khá giả nhờ tham gia hợp tác xã. Câu chuyện thoát nghèo nhờ cây chè ở Long Cốc chính là minh chứng rõ rệt cho sức mạnh của việc xây dựng thương hiệu nông sản.
Anh Phạm Văn Trường - Giám đốc HTX Nông dược xanh Mỹ Lung (bên phải). Ảnh: NVCC
Đầu tư công nghệ - khẳng định giá trị sản phẩm
Nếu như Long Cốc thành công với chè thì ở xã Sơn Lương (trước đây là xã Mỹ Lung, huyện Yên Lập), một câu chuyện khác về cây sắn dây cũng đang viết tiếp hành trình thoát nghèo từ xây dựng thương hiệu.
Anh Phạm Văn Trường - Giám đốc Hợp tác xã Nông dược Xanh Mỹ Lung, xã Sơn Lương kể rằng, cơ duyên đến với cây sắn dây bắt đầu từ năm 2014. Khi ấy, anh luôn ấp ủ tìm một loại cây trồng có thể gắn bó lâu dài, vừa phù hợp với điều kiện đất đai khô cằn, vừa tạo việc làm cho người dân địa phương.
Những ngày đầu, việc trồng sắn dây gặp nhiều thất bại do thiếu kinh nghiệm. Nhưng với quyết tâm “bại không nản”, anh đã chủ động đi học hỏi tại tỉnh Hải Dương, rồi áp dụng trở lại tại quê hương. Dần dần, những vùng đất hoang hóa đã biến thành những cánh đồng sắn dây xanh tốt, mang lại lợi nhuận hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Đến nay, diện tích sắn dây của Hợp tác xã Nông dược Xanh Mỹ Lung đã đạt gần 10 ha và dự kiến mở rộng lên khoảng 12 ha trong năm tới. Cùng với đó, hợp tác xã đã tạo việc làm ổn định cho khoảng 20 lao động địa phương, với mức thu nhập bình quân 7 triệu đồng/người/tháng. Không chỉ giải quyết việc làm, hợp tác xã còn liên kết với nhiều hộ nghèo và cận nghèo có đất, giúp họ cùng tham gia sản xuất, hướng đến mục tiêu thoát nghèo bền vững.
Để khẳng định giá trị sản phẩm, hợp tác xã không chỉ dừng lại ở khâu trồng trọt mà còn đầu tư bài bản vào chế biến. Anh Phạm Văn Trường chia sẻ: “Khi vùng nguyên liệu được đảm bảo, chúng tôi mạnh dạn đầu tư hệ thống nhà xưởng, 4 bể lắng và phòng sấy sắn dây bằng công nghệ sấy lạnh hiện đại”.
Công nghệ sấy lạnh với công suất 1,5 tấn/lượt, có khả năng điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm chính xác, giúp tinh bột sắn dây giữ được hương vị tự nhiên, màu sắc và thành phần dinh dưỡng. Nhờ đó, cuối năm 2024, sản phẩm tinh bột sắn dây mang thương hiệu Trường Thịnh của Hợp tác xã Nông dược Xanh Mỹ Lung đã được chứng nhận OCOP hạng 3 sao.
Đáng chú ý, hiện nay hợp tác xã đã có 5 ha sắn dây được chứng nhận VietGAP, hướng tới mục tiêu xây dựng sản phẩm tinh bột sắn dây chất lượng cao, mở rộng thị trường trong và ngoài tỉnh.
Mục tiêu trong giai đoạn tới của hợp tác xã là đưa sản phẩm vào hệ thống phân phối hiện đại, có mặt tại các siêu thị lớn trên toàn quốc. Để làm được điều này, hợp tác xã không ngừng mở rộng diện tích vùng trồng, đầu tư máy móc hiện đại và chú trọng hơn nữa đến khâu thiết kế bao bì, mẫu mã, bảo đảm đáp ứng yêu cầu khắt khe của các kênh phân phối.
Câu chuyện thoát nghèo từ chè ở Long Cốc hay từ sắn dây ở Sơn Lương cho thấy, xây dựng thương hiệu nông sản không chỉ là “chiếc chìa khóa” mở rộng thị trường, mà còn là đòn bẩy giúp bà con dân tộc miền núi vươn lên.
Việc được cấp chứng nhận OCOP, nhãn hiệu tập thể, cùng sự đầu tư công nghệ chế biến hiện đại đã tạo nên giá trị gia tăng cho nông sản Phú Thọ. Người dân không còn bị phụ thuộc vào thương lái hay nỗi lo “được mùa, mất giá”, thay vào đó có thể chủ động nâng cao chất lượng, tham gia vào chuỗi giá trị hàng hóa. Từ đây, nhiều hộ gia đình đã có nguồn thu nhập ổn định, nhiều lao động địa phương có công việc bền vững, góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm nghèo, nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Xây dựng thương hiệu nông sản không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn mở ra hướng thoát nghèo bền vững cho đồng bào dân tộc miền núi Phú Thọ, giúp họ ổn định sinh kế và vươn lên làm giàu.