Số hóa cây na, Thái Nguyên mở lối mới cho nông sản dân tộc thiểu số

Trong 2 ngày (16 và 17/8) tại xã La Hiên, Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên phối hợp với UBND xã tổ chức Chương trình xúc tiến, kết nối tiêu thụ sản phẩm na và nông sản tỉnh Thái Nguyên năm 2025. Chương trình được tổ chức với các hoạt động như: Livestream trên các nền tảng công nghệ số (TikTok, Facebook,…) để quảng bá, xúc tiến thương mại, thương mại điện tử sản phẩm na, các nông sản, sản phẩm OCOP; trưng bày sản phẩm na, sản phẩm OCOP, sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, đặc trưng của xã La Hiên, Võ Nhai và một số xã trong tỉnh; hội thi dân ca, dân vũ và các trò chơi dân gian…

Từ phiên sáng rộn ràng đến phiên tối bùng nổ

Theo đó, những vườn na La Hiên, Võ Nhai vốn gắn bó bao đời với đồng bào dân tộc thiểu số địa phương đã bước ra một hành trình mới. Thay vì chỉ hiện diện ở các chợ quê hay xe hàng rong trên đường quốc lộ, trái na nay đã xuất hiện trên TikTok, trong chương trình Livestream “Cây na số và nông sản tỉnh Thái Nguyên 2025”. Đây là lần đầu tiên một loại nông sản bản địa được số hóa như một “cây trực tuyến”, để từ đó mở ra không gian kết nối với hàng triệu người tiêu dùng.

Buổi sáng 16/7, cây na xã La Hiên và Võ Nhai chính thức “lên sóng”. Trên nền tảng TikTok, hình ảnh cây na được dựng thành biểu tượng, gắn liền với câu chuyện sinh kế của đồng bào dân tộc thiểu số 2 xã. Chỉ trong vòng 12 giờ, các video quảng bá tiếp cận gần 15 triệu lượt xem. Phiên phát sóng kéo dài 2 tiếng thu hút hơn 150.000 lượt theo dõi, có lúc hơn 7.000 khán giả cùng đặt câu hỏi. Sức hút ấy đến từ sự tò mò, từ niềm hứng khởi khi thấy một loại quả quen thuộc vùng trung du nay bước vào thế giới số, nhưng sâu xa hơn là từ sự đồng cảm với hành trình đổi mới của bà con dân tộc thiểu số.

Anh Nguyễn Văn Tình, một nông dân trực tiếp tham gia, không giấu được xúc động nói: “Trước đây, bà con chỉ quen bán na ngoài chợ, phụ thuộc vào thương lái, giá cả bấp bênh. Hôm nay, họ được tự tay giới thiệu sản phẩm với khách hàng ở khắp nơi. Đó là khoảnh khắc mà người nông dân trở thành “người kể chuyện” về chính trái na của mình”.

Buổi chiều, chương trình tiếp tục với phiên livestream “Nông sản Thái Nguyên - Tự hào hàng Việt”. Nếu phiên sáng dành riêng cho cây na thì phiên chiều mở rộng ra toàn bộ những sản phẩm OCOP và đặc sản của tỉnh. Trên sóng TikTok, khán giả không chỉ thấy trái na chín mọng, mà còn thấy ấm trà tôm nõn hương quê bốc khói, sợi miến dẻo dai, hay mật ong nano curcumin Vicumax vàng óng… Hơn 20 sản phẩm được giới thiệu, mỗi sản phẩm mang theo câu chuyện, mỗi câu chuyện chạm đến cảm xúc của hàng trăm nghìn người theo dõi.

Kết quả sau 4 tiếng là hơn 10 triệu lượt tiếp cận, gần 190.000 lượt theo dõi, gần 500 đơn hàng được chốt ngay trong chương trình. Những con số ấy không chỉ là thương mại điện tử, mà còn là minh chứng cho một hướng đi mới, lấy nền tảng số làm cầu nối đưa nông sản vùng cao, miền núi đến với người tiêu dùng khắp cả nước và thậm chí quốc tế.

Khi màn đêm buông xuống, Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên lễ khai mạc Chương trình xúc tiến, kết nối tiêu thụ sản phẩm na và nông sản tỉnh Thái Nguyên năm 2025. Ban tổ chức cho biết, trong ngày 16/8, gần 1.500 đơn hàng được chốt trong vòng 5 giờ livestream. Song quan trọng hơn, đây là dịp để địa phương ký kết hợp tác với các siêu thị, trung tâm thương mại, bảo đảm đầu ra bền vững cho cây na và nhiều sản phẩm khác. Sự kiện thường niên này, khi kết hợp với sức mạnh của livestream, đã tạo thành “cú đúp” vừa hiện đại vừa truyền thống, giúp thương hiệu nông sản Thái Nguyên lan tỏa sâu rộng.

Số hóa, hành trình mở lối mới cho đồng bào dân tộc thiểu số

Những gì diễn ra trong ngày 16/8 không chỉ là một sự kiện thương mại. Nó là minh chứng sống động cho cách số hóa đang thay đổi đời sống sản xuất và tiêu thụ nông sản của đồng bào dân tộc thiểu số.

Các xã La Hiên, Võ Nhai của tỉnh Thái Nguyên là thủ phủ của cây na, với diện tích gần 700 ha, sản lượng đạt trên 6.000 tấn/năm. Sản phẩm na của La Hiên, Võ Nhai được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP và đã được chứng nhận OCOP 3 sao. Đây là sản phẩm nông nghiệp chủ lực, có giá trị kinh tế cao, giúp đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây thoát nghèo và làm giàu. Thế nhưng, bao năm qua, người dân vẫn lệ thuộc vào thương lái, lo lắng khi được mùa mất giá. Việc đưa cây na lên “chợ số” không chỉ là thay đổi kênh bán hàng mà là thay đổi tư duy, là đặt vào tay đồng bào một công cụ mới để làm giàu bền vững.

Trong hành trình ấy, thanh niên được đặt vào trung tâm. SYS Việt Nam, đơn vị đồng hành, đã biến những buổi livestream thành lớp học thực tế. Nhiều bạn trẻ người dân tộc vốn chỉ quen với vườn nương, nay được cầm điện thoại, tự tin livestream, giới thiệu sản phẩm bằng câu chuyện của chính mình. Ông Nguyễn Phan Huy Khôi, Giám đốc SYS Việt Nam, nhấn mạnh, đây là cơ hội để thanh niên nông thôn vừa học kỹ năng số, vừa thử sức khởi nghiệp, đưa nông sản quê hương ra thị trường rộng lớn hơn.

Với sự hỗ trợ từ TikTok Việt Nam, DAKE MCN, cùng quyết tâm của Sở Công Thương, mô hình “Cây na số” được kỳ vọng sẽ trở thành điển hình để nhân rộng sang nhiều loại nông sản khác. Không chỉ dừng ở quả na, mà cả chè Thái Nguyên, mật ong, miến dong, thậm chí cả rau củ của đồng bào miền núi đều có thể bước vào thế giới số.

Ông Đồng Văn Tân, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên, khẳng định, thương mại điện tử và chuyển đổi số là xu thế tất yếu. Tỉnh đã chủ động mở “Gian hàng Thái Nguyên” trên Shopee và việc tổ chức các chương trình livestream cùng TikTok không chỉ để bán hàng mà còn để quảng bá văn hóa, con người, sản vật địa phương đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Từ góc nhìn người tiêu dùng, số hóa mang lại sự tin cậy, sản phẩm rõ nguồn gốc, tươi ngon, giá hợp lý. Với đồng bào dân tộc thiểu số, đó là cơ hội tăng thu nhập, giảm phụ thuộc, từng bước thoát nghèo. Với địa phương, đó là con đường nâng cao giá trị nông sản, khẳng định thương hiệu và quan trọng hơn cả là hội nhập vào nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.

Livestream “Cây na số và nông sản Thái Nguyên 2025” đã chứng minh một điều, khi nông sản truyền thống gặp công nghệ hiện đại, một câu chuyện mới được mở ra. Người nông dân không chỉ bán sản phẩm, mà còn kể câu chuyện văn hóa, bản sắc và khát vọng vươn xa. Câu chuyện ấy khởi nguồn từ những thửa đất của đồng bào dân tộc thiểu số Thái Nguyên và đang lan rộng như một minh chứng rằng chuyển đổi số có thể thay đổi diện mạo nông thôn.

Từ phiên sáng rộn ràng với cây na La Hiên, Võ Nhai, đến phiên chiều bùng nổ cùng những sản vật OCOP, rồi phiên tối khẳng định sức mạnh kết nối, tất cả đã hòa vào một bản nhạc chung, bản nhạc của số hóa, của hội nhập, của niềm tin vào một tương lai mà đồng bào dân tộc thiểu số không còn đứng bên lề, mà bước thẳng vào trung tâm của nền kinh tế số.