Thành phố Huế: Phát triển mô hình nuôi cá tầm thương phẩm ở vùng núi

Nuôi cá tầm theo chuỗi giá trị nâng cao đời sống người dân

Với lợi thế nguồn nước mát trong, khí hậu ổn định quanh năm, nhiều xã miền núi của thành phố Huế như A Lưới 1 và Nam Đông đang khai thác tiềm năng địa phương để phát triển mô hình nuôi cá tầm theo chuỗi giá trị. Mô hình không chỉ mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế mà còn góp phần cải thiện thu nhập và nâng cao chất lượng sống cho đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.

Theo đó, từ năm 2019 – 2020, Trung tâm Khuyến nông (TTKN) thành phố Huế đã bắt đầu đưa giống cá tầm Siberi vào thử nghiệm tại các thủy vực mát của huyện A Lưới. Kết quả ghi nhận giống cá này phát triển tốt trong điều kiện tự nhiên nơi đây, với tỷ lệ sống cao và khả năng thích nghi tốt. Trên cơ sở đó, TTKN tiếp tục mở rộng khảo sát, đánh giá nguồn nước ở nhiều thác, suối khác để nhân rộng mô hình.

Đến năm 2023, TTKN chính thức triển khai Dự án “Ứng dụng khoa học và công nghệ xây dựng mô hình ươm, nuôi cá tầm theo chuỗi giá trị tại các xã vùng núi thành phố Huế”. Dự án đặt ra mục tiêu phát triển đồng bộ từ khâu ươm giống, nuôi thương phẩm đến truy xuất nguồn gốc, hướng tới sản phẩm chất lượng cao có thương hiệu và thị trường tiêu thụ ổn định.

Dự án được triển khai tại 3 điểm: 2 điểm ở xã A Lưới 1 và 1 điểm tại xã Nam Đông với quy mô ươm giống 150m² và nuôi thương phẩm 1.500m². Sau 3 tháng triển khai, tỷ lệ sống đạt hơn 63%, có điểm đạt đến 70%, thu được khoảng 19.000 con cá giống.

Anh Hồ Thanh Phương, xã A Lưới 1, thành phố Huế cho biết, gia đình thả 10.000 con, sau thời gian, đến nay cá đạt trọng lượng trung bình 2kg/con, với giá thành khoảng hơn 200.000 đồng/kg. Đây là mô hình hiệu quả kinh tế cao, góp phần tạo việc làm tại chỗ cho bà con địa phương. Nếu có đầu ra ổn định và kỹ thuật tốt hơn trong mùa mưa bão, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng quy mô.

 Nuôi cá tầm kết hợp du lịch cộng đồng

Không chỉ dừng lại ở nuôi cá tầm thương phẩm, nhiều hộ dân đã sáng tạo mở rộng mô hình theo hướng kinh tế đa giá trị. Trang trại cá tầm của anh Hồ Thanh Phương, nằm cạnh thác A Nor, hiện đang kết hợp làm du lịch sinh thái. Trên diện tích hơn 2ha, ngoài ba hồ nuôi cá, anh còn trồng thêm ổi, quýt, rau sạch phục vụ khách tham quan.

Hiện, trang trại của anh đã xây dựng được hệ thống truy xuất nguồn gốc QR-code cho sản phẩm, đảm bảo minh bạch và an toàn thực phẩm. Mức giá bán cá tầm thương phẩm dao động 350.000 – 400.000 đồng/kg, chủ yếu phục vụ quà tết và nhà hàng cao cấp.

Dự án không chỉ hỗ trợ kỹ thuật ươm, nuôi cá tầm mà còn hướng tới xây dựng mô hình chuỗi giá trị bền vững. TTKN TP. Huế đã tiếp nhận, hoàn thiện và chuyển giao quy trình kỹ thuật từ Viện Nghiên cứu Thủy sản nước lạnh, đơn vị hàng đầu về giống cá tầm tại Việt Nam. Các lớp tập huấn kỹ thuật đã được tổ chức cho bà con tại A Lưới và Nam Đông, đồng thời hướng dẫn các điểm mô hình thiết lập hệ thống theo dõi môi trường nước, chăm sóc và xử lý bệnh cho cá.

Ngoài ra, việc hỗ trợ nhãn mác, mã QR, và liên kết tiêu thụ sản phẩm đang giúp người dân yên tâm đầu tư sản xuất. Đặc biệt, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm giúp cá tầm A Lưới dễ dàng tiếp cận thị trường chất lượng cao, tạo niềm tin với người tiêu dùng.

Ông Châu Ngọc Phi, Giám đốc TTKN thành phố Huế cho biết, chúng tôi chú trọng chuyển giao kỹ thuật theo hình thức ‘cầm tay chỉ việc’, đồng thời khảo sát kỹ về điều kiện tự nhiên, khả năng mở rộng quy mô và nhu cầu thị trường. Giai đoạn tiếp theo, TTKN sẽ phối hợp nghiệm thu, đánh giá hiệu quả mô hình để kiến nghị nhân rộng.

Đại diện Lãnh đạo xã A Lưới 1 cho biết, mô hình nuôi cá tầm là hướng đi đúng trong phát triển kinh tế vùng cao. Điều kiện nuôi ở đây thuận lợi, nước mát lạnh phù hợp để cá tầm phát triển. Thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục đồng hành cùng người dân qua các lớp tập huấn, hỗ trợ liên kết đầu ra và phát triển thương hiệu đặc sản địa phương.

Từ một loài cá nước lạnh tưởng chừng chỉ phù hợp vùng cao nguyên, cá tầm nay đã bén rễ tại vùng núi thành phố Huế, trở thành mô hình kinh tế hiệu quả cho đồng bào dân tộc. Với sự hỗ trợ về khoa học kỹ thuật, hạ tầng, thị trường và liên kết tiêu thụ, những trang trại cá tầm không chỉ giúp người dân có sinh kế mới, mà còn mở ra cánh cửa làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương.