Tháo gỡ điểm nghẽn để doanh nghiệp phát huy hết tiềm năng

Phiên đối thoại cấp cao trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Tư nhân Việt Nam (VPSF 2025) đã diễn ra với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp. Đây được coi là điểm nhấn quan trọng của diễn đàn, nơi những kiến nghị cụ thể được đưa ra nhằm tháo gỡ nút thắt cho khu vực kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên số.

Cải cách thể chế song hành với nâng cao năng lực quản trị

Phát biểu tại phiên đối thoại cấp cao, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Về những băn khoăn trăn trở của doanh nghiệp xoay quanh: thể chế, hạ tầng, nguồn vốn, nhân lực, thủ tục hành chính, phân cấp phân quyền... Đảng Nhà nước đều ghi nhận và chia sẻ cũng như đồng hành với các bạn”.

Thủ tướng cũng chỉ rõ nguyên nhân: “Về phía Nhà nước, thể chế, chính sách, pháp luật còn nhiều bất cập; thủ tục hành chính còn phức tạp; việc tiếp cận vốn, đất đai, tài nguyên và cơ hội kinh doanh vẫn khó khăn.”

Đưa ra định hướng hành động, Thủ tướng khẳng định: “Thể chế thì phải thông thoáng, hạ tầng thì phải thông suốt, quản lý thì phải thông minh”. Thủ tướng cam kết Chính phủ sẽ tập trung cải cách mạnh mẽ: “Giảm thủ tục hành chính 30% thời gian, 30% thủ tục, 30% chi phí – giảm chi phí tuân thủ như các bạn nói”.

Về phía doanh nghiệp, năng lực quản trị yếu khiến khó tiếp cận vốn dài hạn và thuyết phục nhà đầu tư. Ở phía Nhà nước, thủ tục phức tạp tạo thêm chi phí cơ hội cho doanh nghiệp. Một khảo sát của VCCI năm 2023 cho thấy có tới 59% doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá thủ tục hành chính là “rào cản lớn” khi mở rộng đầu tư. Rõ ràng, để khu vực tư nhân phát huy hết tiềm năng, cải cách thể chế cần song hành với nâng cao năng lực nội tại.

Từ thực trạng và nguyên nhân, Thủ tướng đưa ra giải pháp cụ thể: “Chính phủ sẽ tập trung tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, chính sách, pháp luật; tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận vốn, đất đai và cơ hội kinh doanh. Bộ Tài chính cần triển khai giải pháp huy động và phân bổ nguồn lực, rà soát chính sách thuế, phí để giảm chi phí cho doanh nghiệp”.

Trước tình hình mới, đòi hỏi chúng ta phải đổi mới tư duy phát triển toàn diện trên tinh thần “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ Nhân dân, doanh nghiệp”, chủ động thích ứng, nắm bắt thời cơ của chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tri thức, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ nhằm tăng cường hiệu quả cải cách thể chế, nâng cao năng suất lao động, gia tăng hàm lượng công nghệ trong các sản phẩm, dịch vụ “Made in Việt Nam”, tăng cường năng lực cạnh tranh quốc tế.

Môi trường minh bạch, cơ chế kịp thời

Trước đó trong phần kiến nghị, các doanh nghiệp đã nêu lên những tồn tại cần tháo gỡ. Trong đó, ông Hoàng Mai Chung, Chủ tịch HĐQT Meey Group nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp công nghệ cần một hành lang pháp lý cởi mở để nuôi dưỡng sáng tạo. “Doanh nghiệp công nghệ số rất cần một môi trường chính sách minh bạch và cơ chế thử nghiệm kịp thời. Nếu cứ phải chờ đợi để điều chỉnh quy định, nhiều sản phẩm sáng tạo sẽ không còn cơ hội tồn tại”, ông Chung nêu rõ.

Ông Chung kiến nghị Chính phủ bảo trợ pháp lý cho các mô hình sản phẩm số mới, thay vì buộc startup phải thay đổi ý tưởng cho phù hợp với khuôn khổ truyền thống. Ông cũng đề xuất mở rộng kênh huy động vốn cộng đồng, trong đó có ứng dụng nền tảng blockchain, với nguyên tắc doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Theo Chủ tịch Meey Group, điều này sẽ mở thêm nguồn lực cho doanh nghiệp trẻ thay vì lệ thuộc hoàn toàn vào tín dụng ngân hàng.

Bên cạnh đó, ông lưu ý doanh nghiệp công nghệ dễ bị tổn thương trước những tác động truyền thông chưa kiểm chứng, có thể khiến nhà đầu tư mất niềm tin và ý tưởng sáng tạo bị “chết yểu”. Do đó, ông kêu gọi cần có cơ chế giám sát và bảo vệ hợp lý.

Ông Chung đồng thời nêu bật tầm quan trọng của việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp công nghệ niêm yết trên sàn chứng khoán với tiêu chí phù hợp hơn, và khuyến nghị Nhà nước thay đổi cách tiếp cận chính sách theo hướng “quản lý để kiến tạo”, thậm chí có thể thành lập đơn vị đặc nhiệm để đồng hành cùng startup vượt qua rào cản thủ tục.

Biến tinh thần "khai phóng tiềm năng, kiến tạo tương lai" thành hành động thiết thực

Ông Bùi Quang Huy, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cam kết sẽ triển khai hiệu quả kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân trong đoàn viên thanh niên. Đặc biệt chú trọng phát huy vai trò tiên phong của lực lượng doanh nhân trẻ trong khởi nghiệp, trong phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Ông Huy đề nghị và mong muốn nhận được sự ủng hộ, quan tâm của Chính phủ, các bộ ban ngành, các địa phương thông qua các hành động cụ thể để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho lực lượng doanh nhân trẻ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ diễn đàn, ông Huy kêu gọi mỗi doanh nhân trong cộng đồng doanh nhân trẻ Việt Nam, mỗi tổ chức thanh niên, mỗi đoàn viên, hội viên Hội Doanh nhân trẻ hãy biến tinh thần "khai phóng tiềm năng, kiến tạo tương lai" thành hành động thiết thực và tạo ra giá trị tích cực cho xã hội.