Chiều 31/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026. Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự và chỉ đạo Hội nghị.
6 cụm từ khóa ngành Nông nghiệp và Môi trường
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng khi ngành Nông nghiệp và Môi trường phát triển với xu hướng nhanh, bền vững; ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực và kết quả của ngành, đóng góp chung vào những thành tựu chung của đất nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Qua báo cáo tổng kết và các ý kiến tham luận tại Hội nghị, Thủ tướng khái quát những thành tựu của ngành bằng "6 cụm từ khóa": Bộ máy tinh gọn, thể chế đột phá, chuyển đổi xanh - số, tam nông phát triển, tài nguyên khơi thông, kiên trì vượt khó.
Theo đó, bộ máy tinh gọn với việc giảm 25/55 đầu mối bên trong (45,5%); giảm 30/80 đơn vị sự nghiệp (37,5%) và đang tích cực kiện toàn hệ thống tổ chức thực hiện nhiệm vụ khuyến nông ở địa phương.
Về thể chế đột phá, Bộ đã tham mưu trình Chính phủ ban hành 17 Nghị định, 2 Nghị quyết; ban hành 66 Thông tư. Đặc biệt, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV vừa qua, Quốc hội thông qua 2 Luật và 1 Nghị quyết rất quan trọng liên quan đến lĩnh vực tài nguyên, môi trường và Luật Đất đai, nhằm giải phóng các nguồn lực cho sự phát triển (Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 15 luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường; Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai).
Bộ cũng tích cực đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp và đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư, kinh doanh (phân cấp, phân quyền 36 nhiệm vụ và phân định thẩm quyền 232 nhiệm vụ; đề xuất cắt giảm, đơn giản hoá 265/845 điều kiện kinh doanh (31,3%) và 468/518 thủ tục hành chính (90,3%)).
Về chuyển đổi xanh - số, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tích cực đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; đã triển khai Chiến dịch 90 ngày làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, cơ bản hoàn thành các nền tảng cơ sở dữ liệu ngành nông nghiệp, cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia. Tham gia cơ chế JETP; triển khai chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp...
Tam nông phát triển với việc nông nghiệp duy trì đà phát triển với tốc độ tăng trưởng ước đạt trên 4%; xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng cao với tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản ước đạt trên 70 tỷ USD, xuất siêu hơn 20 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024; có sự chuyển biến trong tư duy "sản xuất nông nghiệp" sang "kinh tế nông nghiệp"; tiếp tục đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường;…
Về tài nguyên khơi thông, các nguồn lực tài nguyên như đất đai, khoáng sản, tài nguyên nước… được quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả. Đặc biệt, nguồn lực về đất đai tại nhiều dự án tồn đọng được khơi thông, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng.
Ngành kiên trì vượt khó với việc phòng, chống, khắc phục hậu quả "bão chồng bão", "lũ chồng lũ". Ngoài việc tham mưu cảnh báo, dự báo thiên tai, ngành đã tham mưu thực hiện điều tiết, vận hành, bảo đảm an toàn hồ đập.
Bên cạnh những kết quả đạt được là rất cơ bản, Thủ tướng cơ bản đồng tình với những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân mà hội nghị đã chỉ ra; đồng thời nhấn mạnh 3 thách thức lớn" đang đặt ra đối với ngành về biến đổi khí hậu; thích ứng với xu hướng chuyển đổi xanh, số, tuần hoàn; thách thức về nguồn lực.
8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới
Nêu rõ, năm 2026 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2026-2030, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số, tạo nền tảng hiện thực hóa "2 mục tiêu chiến lược 100 năm", Thủ tướng khẳng định, sứ mệnh của ngành Nông nghiệp và Môi trường trong việc góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững và bảo đảm mục tiêu tăng trưởng 2 con số sẽ trở nên nặng nề hơn, cần có giải pháp, định hướng phát triển đột phá mạnh mẽ hơn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Cơ bản thống nhất với các nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong năm 2026, Thủ tướng đề nghị ngành Nông nghiệp và Môi trường thực hiện 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Cơ bản thống nhất với các nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2026, Thủ tướng đề nghị ngành Nông nghiệp và Môi trường quán triệt thực hiện phương châm "6 nhóm từ khóa": Quản trị hiện đại; thể chế khơi thông; khoa học phát triển; tam nông thịnh vượng; tài nguyên bền vững; môi trường an toàn và thực hiện 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp.
Thứ nhất, tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả những chỉ đạo, định hướng của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, nhất là các chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, các Nghị quyết chiến lược gần đây của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Đảng ủy Chính phủ và tới đây là Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng.
Thứ hai, tập trung hoàn thiện thể chế, xây dựng cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch; đưa thể chế từ điểm nghẽn thành lợi thế cạnh tranh, từ quản lý sang kiến tạo và phục vụ, giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp.
Thứ ba, đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong toàn ngành và xây dựng người nông dân thông minh, trang bị kiến thức cho họ, tiếp cận khoa học - công nghệ nhanh nhất. Xây dựng nền tảng thương mại số, logistics hiện đại. Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ, liên thông về ngành nông nghiệp, đất đai, tài nguyên trên phạm vi toàn quốc bảo đảm "đúng - đủ - sạch - sống", liên thông, dùng chung, phục vụ đắc lực cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành (phải hoàn thành 26 cơ sở dữ liệu theo tinh thần Nghị quyết 71 và Nghị quyết 214 của Chính phủ).
Thứ tư, phát triển hạ tầng chiến lược cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn, phát triển nền nông nghiệp tăng trưởng nhanh, bền vững, sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, hiệu quả, minh bạch. Đẩy mạnh quy hoạch, xây dựng các vùng nguyên liệu tập trung, liên kết phát triển các vùng sản xuất quy mô lớn, đáp ứng tiêu chuẩn, yêu cầu thị trường; đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo 3 trục sản phẩm: quốc gia - tỉnh - địa phương, gắn với chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc. Tăng cường liên kết "5 nhà": Nhà nông, nhà nước, nhà doanh nghiệp, nhà băng, nhà khoa học.
Phát triển thủy sản là ngành mũi nhọn trong nông nghiệp, phát triển kinh tế biển; quyết tâm chống khai thác IUU để thực hiện "mục tiêu kép": vừa gỡ thẻ vàng của "EC", vừa phát triển ngành thủy sản Việt Nam bền vững, có trách nhiệm, chuyển mạnh từ đánh bắt sang nuôi trồng.
Triển khai hiệu quả Đề án "Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030". Tiếp tục nâng cấp, đầu tư, mở rộng thị trường chương trình sản phẩm OCOP.
Tổ chức triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia theo cách làm mới, xây dựng người nông dân thời đại mới "Tri thức, sáng tạo, số hóa, làm chủ, bản lĩnh, tiên phong, khát vọng, cống hiến".
Thứ năm, đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, mở rộng thị trường quốc tế và tập trung xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam; tập trung đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm và đa dạng hóa chuỗi cung ứng.
Thứ sáu, chuyển đổi tư duy, cách tiếp cận quản lý tài nguyên và môi trường từ "khai thác tối đa" sang "quản lý vốn tự nhiên", từ việc "quản lý" sang "quản trị và tái tạo" dựa trên nền tảng tiến bộ của khoa học - công nghệ. Quản lý, sử dụng, khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên, khơi thông nguồn lực, những điểm nghẽn để tạo động lực mới cho sự phát triển.
Thứ bảy, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và cải cách thủ tục hành chính, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Chỉ đạo nghiên cứu cơ chế, chính sách khuyến khích, phát triển các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực nông nghiệp, Thủ tướng cũng đề nghị các doanh nghiệp lớn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ tham gia lĩnh vực này.
Thứ tám, xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả, kiên quyết bỏ khâu trung gian, tái cơ cấu lại trụ sở các cơ quan sau sắp xếp; xây dựng đội ngũ cán bộ ngành nông nghiệp và môi trường: "Bản lĩnh vững vàng - tư duy đột phá – am hiểu thực tiễn – kỷ cương, liêm chính – tận tâm, trách nhiệm – hành động vì dân"; đam mê, đắm đuối với ngành nông nghiệp, say sưa với công việc, cảm thông, chia sẻ với người nông dân.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, sứ mệnh mà Đảng, Nhà nước, Nhân dân giao phó đối với ngành Nông nghiệp và Môi trường trong giai đoạn phát triển mới là nặng nề nhưng vẻ vang và cao cả. Để thực hiện thành công, đòi hỏi quyết tâm cao, nỗ lực lớn và hành động quyết liệt.
Thủ tướng tin tưởng rằng, bước sang năm 2026, với khí thế mới, động lực mới và tâm thế mới, ngành Nông nghiệp và Môi trường sẽ phát huy truyền thống vẻ vang 80 năm qua, đoàn kết, thống nhất, đổi mới tư duy và đạt nhiều thành tựu mới, góp phần xây dựng nền nông nghiệp thịnh vượng, nông dân văn minh, nông nghiệp sinh thái và nông thôn hiện đại.