"5 tiên phong", "5 có", "5 không"
Ngày 20/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ 3. Hội nghị được kết nối trực tuyến tới 34 tỉnh, thành phố.
Tại Diễn đàn, các đại biểu đã tập trung đánh giá thực trạng phát triển kinh tế số, xã hội số của Việt Nam thời gian qua; chia sẻ những kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm sáng tạo trong việc phát triển kinh tế số, xã hội số; nhận diện rõ những tồn tại, hạn chế, yếu kém, vướng mắc, rào cản, điểm nghẽn; xác định rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá để thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kinh tế số, xã hội số, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực xã hội…
Cũng tại Diễn đàn, Thủ tướng và các đại biểu đã cùng thực hiện nghi thức phát động chương trình "Học từ việc làm thực tế" - phối hợp 3 Nhà (Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp) do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai.
Thủ tướng và các đại biểu cùng thực hiện nghi thức phát động chương trình "Học từ việc làm thực tế" - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh một số nội dung về những kết quả đạt được, nhấn mạnh kinh tế số có bước phát triển mạnh mẽ, ngày càng khẳng định vai trò là một động lực tăng trưởng mới quan trọng. Đồng thời chỉ rõ những tồn tại, hạn chế; nguyên nhân và các bài học kinh nghiệm; bối cảnh, quan điểm, mục tiêu và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.
Thủ tướng yêu cầu các chủ thể liên quan cần quán triệt, thực hiện "5 tiên phong", "5 có" và "5 không".
"5 tiên phong" gồm tiên phong trong xây dựng thể chế, tiên phong trong phát triển công nghệ, tiên phong trong xây dựng hạ tầng số, tiên phong trong phát triển cơ sở dữ liệu, tiên phong trong thực hiện trách nhiệm xã hội.
Tinh thần "5 có" gồm: Có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu "Đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất – liên thông - dùng chung"; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có nhiều doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam phát triển mạnh, hiệu quả; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn, hiện đại.
Tinh thần "5 không" gồm: Không giấy tờ - không tiền mặt - không địa giới hành chính trong giao dịch; không giới hạn, không có điểm dừng trong phát triển; không tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm; không manh mún, cát cứ, khép kín trong vận hành; không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Thủ tướng đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được phát triển kinh tế số, xã hội số thời gian qua - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Kích cầu tiêu dùng trên môi trường số
Thủ tướng yêu cầu thời gian tới, tất cả các chủ thể, các bộ, ngành, địa phương và cơ quan phải thúc đẩy phát triển xã hội số, kinh tế số và công dân số, đẩy mạnh chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực của nền kinh tế, hướng tới một xã hội số bao trùm và nhân văn.
Với công nghiệp, đẩy mạnh số hóa và tái cấu trúc các ngành công nghiệp, nhất là các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn bằng sức mạnh của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Sớm hình thành các "Tổ hợp công nghiệp kỹ thuật số" quy mô lớn, tạo giá trị gia tăng và sức lan tỏa lớn.
Trong nông nghiệp, phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với nông dân số và nông thôn thông minh. Xây dựng nông thôn mới gắn chặt với phát triển làng, xã kỹ thuật số, đồng thời hình thành các sản phẩm nông nghiệp thương hiệu Việt Nam mới, tiêu chuẩn cao, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi xanh.
Thủ tướng nhấn mạnh các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Ở khu vực dịch vụ và thương mại, Thủ tướng yêu cầu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số thông minh, hiện đại, lấy tài chính, logistics và du lịch làm mũi nhọn đột phá. Cùng với đó là kích cầu tiêu dùng trên môi trường số, phát triển mạnh thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt và triển khai hiệu quả chương trình "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" trên không gian số.
Tối ưu hóa các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục thông qua sổ sức khỏe điện tử, học bạ điện tử, cải cách tối đa thủ tục hành chính, xây dựng mạng lưới an sinh xã hội số minh bạch theo tinh thần không để ai bị bỏ lại phía sau và phát triển không gian văn hóa số đa dạng, giữ gìn bản sắc.
Về thể chế, Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương hoàn thiện và trình ban hành Chương trình phát triển kinh tế số, xã hội số giai đoạn 2026 - 2030 trong tháng 12/2025. Bộ Công an chủ trì xây dựng Khung kinh tế dữ liệu quốc gia, hoàn thành trong tháng 1/2026.
Về an ninh mạng, chủ quyền số và thúc đẩy hợp tác quốc tế, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng triển khai đồng bộ các giải pháp để bảo đảm an ninh mạng quốc gia, dữ liệu quốc gia và bảo vệ dữ liệu cá nhân, đưa Việt Nam phát huy vai trò tiên phong trong thực hiện Công ước của Liên hợp quốc (Công ước Hà Nội) về chống tội phạm mạng. Bộ Công Thương đẩy nhanh tiến độ, sớm kết thúc đàm phán và hoàn thành thủ tục để Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế số (DEPA).
Thủ tướng và các đại biểu tham quan trưng bày các sản phẩm công nghệ tại Diễn đàn - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Theo báo cáo tại Diễn đàn, kinh tế số có bước phát triển mạnh mẽ, ngày càng khẳng định vai trò là một động lực tăng trưởng mới quan trọng.
Số lượng doanh nghiệp công nghệ số tăng nhanh từ 58.000 năm 2020 lên khoảng 80.000 năm 2025. Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm công nghệ số tăng mạnh năm 2025 ước đạt 172 tỷ USD, tăng gấp hơn 1,7 lần so với năm 2020. Thương mại điện tử bứt phá ngoạn mục, ước đạt 36 tỷ USD năm 2025, tăng 3 lần so với năm 2020, tăng trưởng 22-25%/năm, cao nhất khu vực.