'Tick xanh trách nhiệm' thúc đẩy thương mại điện tử minh bạch, bền vững

Tick xanh trách nhiệm - Biểu tượng đạo đức và lợi thế thương mại mới

Chiều ngày 20/6/2025, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội nghị sơ kết Chương trình hợp tác kiểm soát chất lượng hàng hóa và phát động chính thức Chương trình “Tick xanh trách nhiệmThương mại điện tử”. Đây được xem là bước đi chiến lược để định hình lại chuẩn mực đạo đức và trách nhiệm trong toàn bộ hệ sinh thái thương mại điện tử.

Trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ với tốc độ tăng trưởng cao nhưng đồng thời đối mặt với hàng loạt thách thức - từ hàng giả, hàng nhái đến quảng cáo sai sự thật và tiếp thị không trung thực, Chương trình Tick xanh được kỳ vọng trở thành “bộ lọc đạo đức” hiệu quả, giúp người tiêu dùng có thêm công cụ để nhận diện nhà bán hàng uy tín, từ đó nâng cao chất lượng thị trường.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh - nhấn mạnh: Chúng tôi xác định Tick xanh là bước phát triển kế thừa thành công từ mô hình triển khai trong hệ thống bán lẻ truyền thống từ tháng 3/2024. Việc mở rộng sang lĩnh vực thương mại điện tử nhằm khôi phục niềm tin người tiêu dùng và bảo vệ những doanh nghiệp chân chính trong môi trường số.

Theo thống kê, Việt Nam đang là một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, song hành với sự tăng trưởng là hàng loạt vấn đề phát sinh: Gian lận thương mại, quảng cáo lừa đảo, kinh doanh hàng giả, lợi dụng người nổi tiếng để quảng bá sản phẩm không đạt chuẩn.

Hệ quả là người tiêu dùng rơi vào tình trạng bị dẫn dắt bởi thông tin sai lệch, trong khi các doanh nghiệp chân chính phải chịu sự cạnh tranh thiếu công bằng. Công tác thanh kiểm tra, dù được tăng cường, vẫn chưa theo kịp với tốc độ phát triển của thương mại điện tử và các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi.

Chương trình “Tick xanh trách nhiệm” được thiết kế trên nguyên tắc "3 tự": Tự nguyện - Tự cam kết - Tự giám sát. Đây không phải giấy phép hành chính, mà là biểu trưng của trách nhiệm và đạo đức tự nguyện từ phía các sàn thương mại điện tử, nhà bán hàng và cộng đồng tiếp thị liên kết.

Sàn thương mại điện tử cam kết bảo vệ người tiêu dùng, tuân thủ pháp luật, chủ động đào tạo và sàng lọc nhà bán hàng, minh bạch trong xử lý vi phạm. Nhà bán hàng chịu trách nhiệm về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm, thông tin rõ ràng và tuân thủ pháp luật về thuế, tài chính; không quảng cáo sai lệch. Nhà tiếp thị liên kết (KOC/KOL) cam kết quảng bá trung thực, minh bạch hợp tác thương mại, tôn trọng bản quyền và chỉ giới thiệu sản phẩm hợp pháp.

Một điểm nhấn đặc biệt là cơ chế giám sát cộng đồng. Người tiêu dùng, báo chí và các tổ chức xã hội được khuyến khích phản ánh các hành vi sai phạm. Căn cứ theo phản ánh, các hình thức xử lý sẽ được áp dụng như: Cảnh báo, rút biểu trưng Tick xanh, công khai vi phạm, hạn chế hiển thị hoặc loại bỏ khỏi hệ sinh thái nếu cần.

Việc sở hữu Tick xanh trách nhiệm không chỉ là biểu tượng uy tín mà còn đem lại nhiều quyền lợi thiết thực: Được ưu tiên hiển thị, hỗ trợ đào tạo, truyền thông; được giới thiệu trên báo chí và sự kiện xúc tiến thương mại của thành phố; đặc biệt là tăng độ tin cậy với người tiêu dùng trong bối cảnh “niềm tin là tiền tệ” của thương mại số.

Đại diện Sở Công Thương nhấn mạnh: “Tick xanh trách nhiệm không chỉ là một biểu trưng - đó là khởi đầu cho một hệ sinh thái thương mại tử tế, văn minh và bền vững, nơi trách nhiệm là cốt lõi, và niềm tin là giá trị lâu dài”.

Chính quyền đồng hành - Doanh nghiệp hưởng ứng

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, ông Phạm Thành Kiên - Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Hồ Chí Minh - khẳng định: “Là đầu tàu kinh tế của cả nước, TP. Hồ Chí Minh cam kết xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, hiện đại, coi người tiêu dùng là trung tâm. Tuy nhiên, để thương mại điện tử phát triển bền vững, không thể thiếu một cơ chế tự giám sát dựa trên tinh thần trách nhiệm và sự đồng thuận của toàn xã hội”.

Ông Phạm Thành Kiên cho rằng, Tick xanh không chỉ là công cụ quản lý mềm, mà còn là một chuẩn mực đạo đức mới trong thương mại điện tử. Để chương trình thành công, Phạm Thành Kiên đề xuất 5 trọng tâm triển khai, gồm: Xây dựng Tick xanh thành chuẩn mực đạo đức đáng tin cậy; giám sát và xử lý vi phạm minh bạch; phối hợp chặt giữa các bên liên quan; nâng vai trò các sàn thương mại điện tử trong sàng lọc - đào tạo - hiển thị minh bạch; và xây dựng văn hóa tiêu dùng có trách nhiệm.

Ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh cùng cộng đồng doanh nghiệp trong việc triển khai và thúc đẩy Chương trình “Tick xanh trách nhiệm”. Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên, từ cơ quan quản lý, sàn thương mại điện tử, nhà bán hàng, KOC/KOL đến người tiêu dùng, chính là yếu tố then chốt tạo nên thành công bền vững cho sáng kiến này.

Phát động chương trình, ông Phạm Thành Kiên kêu gọi toàn hệ sinh thái cùng cam kết xây dựng môi trường kinh doanh tử tế, minh bạch và có trách nhiệm, với niềm tin là nền tảng cốt lõi. “Tick xanh trách nhiệm không chỉ là một biểu trưng – đó là cam kết đạo đức, là tuyên ngôn cho một nền kinh tế số nhân văn, công bằng và phát triển bền vững”, ông Phạm Thành Kiên nhấn mạnh.

Trong bối cảnh số hóa định hình thói quen tiêu dùng, “Tick xanh trách nhiệm” được xem là lời khẳng định đạo đức mới của thương mại điện tử Việt Nam: tự nguyện nhưng ràng buộc, linh hoạt nhưng đầy sức mạnh. TP. Hồ Chí Minh kỳ vọng đây sẽ là khởi đầu cho một hành trình kiến tạo môi trường thương mại hiện đại, đáng tin cậy và giàu giá trị nhân văn.