Nhiều lợi thế trở thành trung tâm logistics
Tại diễn đàn Logistics Vùng lần thứ VI, nhiều chuyên gia cho rằng, thành phố Huế có nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển thành trung tâm logistics của miền Trung và cả nước.
Thành phố Huế có vị trí chiến lược ở điểm kết nối trên Hành lang Kinh tế Đông – Tây (EWEC) vươn tới Lào, Thái Lan, Myanmar; đồng thời nằm trên tuyến quốc lộ 1A và cao tốc Bắc – Nam, có tuyến đường sắt xuyên Việt, sở hữu cảng biển nước sâu Chân Mây cùng sân bay quốc tế Phú Bài. Đây là cơ sở quan trọng để hình thành và phát triển một trung tâm logistics mang tầm quốc gia và khu vực.
Tàu container bốc dỡ hàng hoá tại cảng Chân Mây. Ảnh: Đại Phong
Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho biết, thành phố Huế nói riêng và Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung nói chung có vị trí chiến lược nằm ở ngã tư của các hành lang vận tải Bắc - Nam và Đông - Tây. Khu vực này sở hữu các cảng biển nước sâu, mạng lưới các sân bay mới và hệ thống đường sắt. Do đó, có nhiều tiềm năng trở thành trung tâm logistics cấp quốc gia và khu vực, kết nối Hành lang kinh tế Bắc - Nam, Hành lang kinh tế Đông - Tây của Việt Nam và Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng (GMS).
Theo TS.Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng, Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược cho biết, hiện nay thành phố Huế đã và đang đầu tư hoàn thiện hệ thống giao thông và các công trình logistics trọng điểm. Bên cạnh đó, Huế xác định logistics là ngành kinh tế mũi nhọn trong tương lai và đang nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, cơ chế chính sách cho lĩnh vực này.
Chính quyền thành phố đã thành lập các tổ công tác chuyên trách về logistics nhằm kết nối liên ngành, điều phối chính sách và hỗ trợ thủ tục cho doanh nghiệp logistics. Tinh thần cải cách hành chính được đẩy mạnh, tạo điều kiện thông thoáng, minh bạch cho nhà đầu tư vào hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, cảng biển. Nhiều chính sách ưu đãi đặc thù cũng đang được đề xuất nhằm thu hút doanh nghiệp logistics, chẳng hạn như ưu đãi về thuế, tiền thuê đất, tín dụng và đơn giản hóa thủ tục hành chính trong hoạt động logistics. Bên cạnh đó, thành phố Huế có lợi thế là trung tâm giáo dục của khu vực với Đại học Huế và nhiều trường cao đẳng, đại học kỹ thuật.
“Hiện nay, riêng Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế đã có khoảng 855 sinh viên theo học ngành logistics, là cơ sở quan trọng để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực này”, TS. Hồng Minh cho biết thêm.
Còn nhiều thách thức, đặc biệt hạ tầng giao thông
Dù sở hữu nhiều tiềm năng, phát triển logistics tại Huế và vùng Bắc Trung Bộ vẫn còn nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là hạ tầng kết nối chưa đồng bộ, các tuyến đường bộ kết nối cảng biển chưa hoàn chỉnh, nhiều đoạn quốc lộ xuống cấp. Cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo và La Sơn - Túy Loan vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, dẫn đến chi phí vận tải cao và gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Các cán bộ đầu ngành, chuyên gia trao đổi tại diễn đàn Logistics Vùng lần thứ VI. Ảnh: Nguyễn Tuấn
Phát biểu định hướng tại diễn đàn Logistics Vùng lần VI, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đã chỉ ra rằng, hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển - đường sắt - đường bộ - hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít.
Bên cạnh đó, cơ chế chính sách đặc thù để thu hút đầu tư hạ tầng logistics quy mô lớn vẫn còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp logistics vừa và nhỏ chưa đủ nguồn lực áp dụng công nghệ quản lý tiên tiến, dẫn đến năng suất thấp và khó cạnh tranh. Việc đào tạo, phát triển và thu hút nhân lực chất lượng cao để cung cấp cho ngành dịch vụ logistics tại khu vực này cũng còn nhiều hạn chế.
Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam, ông Nguyễn Duy Minh phân tích: Miền Trung có vị trí vàng trên hành lang kinh tế Đông - Tây, nhưng để logistics phát triển thực sự cần cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn, rút ngắn thời gian thông quan. Nếu chi phí logistics còn cao hơn so với các tuyến cạnh tranh, doanh nghiệp sẽ khó lựa chọn miền Trung.
Ngoài ra, các doanh nghiệp logistics ở khu vực chủ yếu có quy mô nhỏ, thiếu liên kết, chưa đủ năng lực cung cấp dịch vụ trọn gói, làm giảm khả năng trở thành trung tâm logistics lớn. Thủ tục thông quan phức tạp cũng gây ùn ứ tại cửa khẩu, ảnh hưởng đến hàng hóa dễ hư hỏng như nông sản, thủy sản, giảm sức cạnh tranh.
Để phát huy tối đa tiềm năng, các chuyên gia đề xuất các tỉnh miền Trung nói chung và thành phố Huế nói riêng hoàn thiện hạ tầng giao thông chiến lược, đẩy nhanh tiến độ các cao tốc kết nối cửa khẩu và cảng biển; cải cách thủ tục hải quan, số hóa toàn bộ quy trình thông quan; đồng thời ưu đãi thuế, phí để thu hút đầu tư.
Theo Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu xây dựng vùng phát triển nhanh, năng động, bền vững và mạnh về kinh tế biển. Trong đó, phát triển ngành logistics trở thành một trong những khâu đột phá để thúc đẩy kinh tế, kết nối các hành lang kinh tế Bắc - Nam và Đông - Tây.
Thành phố Huế, với vị trí chiến lược ở giao điểm của các hành lang vận tải Bắc - Nam và Đông - Tây, cùng hệ thống cảng biển nước sâu, sân bay quốc tế và đường sắt xuyên Việt, đang nổi lên như một trung tâm logistics tiềm năng của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung.