Tín dụng ưu đãi mở sinh kế, giảm nghèo bền vững cho đồng bào dân tộc

Mang cơ hội cho người nghèo tự xây dựng sinh kế

Trong nhiều thập kỷ qua, tín dụng chính sách xã hội đã trở thành một trong những công cụ quan trọng hàng đầu để Nhà nước thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững và bảo đảm an sinh xã hội. Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp nguồn vốn, tín dụng ưu đãi còn mở ra cơ hội để người nghèo, người yếu thế có thể tự xây dựng sinh kế, vươn lên phát triển kinh tế hộ gia đình và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn.

Ở nhiều vùng quê, từ miền xuôi tới miền ngược, vốn vay chính sách đã giúp hàng triệu hộ gia đình có điều kiện đầu tư chăn nuôi, trồng trọt, mở mang ngành nghề, cải thiện nhà ở, phát triển giáo dục cho con em. Điều đặc biệt, nguồn vốn ấy được triển khai thông qua hệ thống Tổ Tiết kiệm và vay vốn ngay tại thôn, bản; thông qua những phiên giao dịch xã định kỳ. Nhờ đó, người nghèo có thể tiếp cận tín dụng một cách thuận tiện, không bị rào cản về khoảng cách địa lý hay thủ tục phức tạp.

Quan trọng hơn cả, tín dụng ưu đãi không trao “con cá” mà trao “cần câu”. Mỗi khoản vay đều gắn với mục tiêu sinh kế cụ thể, đi kèm hướng dẫn kỹ thuật, quản lý tài chính. Nhờ đó, người vay không chỉ có vốn mà còn biết cách sử dụng vốn để sinh lời, nâng cao đời sống. Chính điều này đã khiến tín dụng chính sách trở thành điểm tựa lâu dài, tạo ra sức lan tỏa bền vững trong cộng đồng.

Nằm ở cực Tây Tổ quốc, Lai Châu là tỉnh miền núi biên giới còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo thuộc nhóm cao nhất cả nước. Xuất phát điểm thấp, địa hình phức tạp, điều kiện sản xuất hạn chế khiến hành trình thoát nghèo của người dân nơi đây không hề dễ dàng. Thế nhưng, nhiều năm qua, tín dụng ưu đãi đã trở thành “bệ đỡ” vững chắc giúp hàng nghìn gia đình vươn lên.

Tính đến nay, toàn tỉnh đã thành lập 1.419 Tổ Tiết kiệm và vay vốn phủ khắp 955/955 thôn, bản, cùng với 106 điểm giao dịch xã. Sự hiện diện của Ngân hàng Chính sách xã hội ngay tại cộng đồng đã giúp đồng bào dân tộc tiếp cận nguồn vốn thuận tiện hơn, từ đó mạnh dạn vay để đầu tư vào sản xuất. Những đồng vốn ấy đã len lỏi vào từng thửa ruộng, từng chuồng trâu, đàn bò, trở thành động lực xóa đói giảm nghèo.

Câu chuyện của bà Lò Thị Thợi ở xã Mường Mô là minh chứng sinh động. Năm 2021, bà được vay 100 triệu đồng, đầu tư nuôi 4 con bò sinh sản. Chỉ sau 3 năm, đàn bò đã tăng lên 14 con, trong đó 6 con được bán mang về cho gia đình 65 triệu đồng. Hiện tại, chuồng bò của gia đình bà tiếp tục phát triển, hứa hẹn mang lại nguồn thu ổn định trong những năm tới. Từ một hộ nghèo, gia đình bà đã có cuộc sống khá giả hơn, con cái được học hành đầy đủ.

Tương tự, gia đình anh Đức ở thôn Tây Sơn, xã Mường So từng sống chật vật, chỉ dựa vào vài sào ruộng. Nhờ vay 100 triệu đồng từ Chương trình Giải quyết việc làm năm 2019, anh mạnh dạn mở rộng chăn nuôi trâu bò. Đến nay, không chỉ trả hết nợ, anh còn có nguồn thu trên 80 triệu đồng/năm, cuộc sống ngày càng ổn định.

Không chỉ trao vốn, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Lai Châu còn phối hợp với chính quyền và các đoàn thể tổ chức tập huấn, hướng dẫn người dân cách quản lý vốn, áp dụng kỹ thuật mới. Nhờ đó, nhiều hộ nghèo không những thoát nghèo mà còn vươn lên khá giả, đóng góp cho xây dựng nông thôn mới của địa phương.

Chìa khóa cho phát triển bền vững

Sau hơn 20 năm hiện diện tại vùng đất này, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Lai Châu đã đạt được kết quả ấn tương. Đến hết năm 2024, tổng nguồn vốn tín dụng chính sách trên địa bàn đạt hơn 4.049 tỷ đồng, dư nợ 4.043 tỷ đồng với hơn 54.000 khách hàng còn dư nợ. So với thời điểm thành lập, dư nợ đã tăng gấp 88 lần, tốc độ tăng trưởng bình quân 10,6%/năm. Tỷ lệ nợ quá hạn giảm mạnh từ 1,6% xuống còn 0,06%; 63 xã trong toàn tỉnh đã sạch nợ quá hạn.

Không chỉ cải thiện đời sống cho người dân, tín dụng ưu đãi còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4,3%/năm; 39 xã đạt chuẩn nông thôn mới. GRDP của Lai Châu tăng trưởng trên 10%/năm, góp phần nâng cao vị thế và sức cạnh tranh của địa phương. Đồng vốn chính sách còn giúp ngăn chặn tín dụng đen, tạo điều kiện để khai thác tiềm năng từng vùng, phát triển mô hình sản xuất tập trung như chăn nuôi đại gia súc, bảo vệ rừng, trồng cây ăn quả…

Có thể thấy, những thành quả mà Lai Châu đạt được từ tín dụng chính sách không chỉ dừng lại ở con số thống kê mà còn hiện hữu trong sự đổi thay diện mạo bản làng. Đường làng, nhà cửa khang trang hơn, trường học sáng đèn, nông thôn mới ngày càng lan tỏa. Quan trọng hơn cả là sự thay đổi trong tư duy của người dân. Họ đã biết cách sử dụng vốn vay hiệu quả, dần từ bỏ tâm lý trông chờ, ỷ lại, mạnh dạn đầu tư sản xuất để thoát nghèo.

Tín dụng ưu đãi vì vậy không chỉ là dòng vốn hỗ trợ, mà là chìa khóa mở ra sự phát triển bền vững. Với một tỉnh biên giới còn nhiều gian nan như Lai Châu, việc tiếp tục phát huy hiệu quả nguồn vốn này, gắn với các giải pháp hỗ trợ sinh kế lâu dài, sẽ là con đường để rút ngắn khoảng cách phát triển, đưa khát vọng thoát nghèo thành hiện thực.

Tín dụng ưu đãi đã và đang chứng minh giá trị lớn lao của mình, đó không chỉ là đồng vốn, mà là niềm tin, cơ hội, là điểm tựa để hàng nghìn hộ gia đình vươn lên làm chủ cuộc sống, cùng nhau viết tiếp câu chuyện thoát nghèo bền vững nơi cực Tây Tổ quốc.