Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý hiệu quả thị trường vàng

 Chính phủ chỉ đạo quyết liệt

Thời gian gần đây, thị trường vàng trong nước liên tục ghi nhận những biến động mạnh. Chỉ trong hai tuần cuối tháng 8 và đầu tháng 9/2025, giá vàng SJC đã tăng thêm khoảng 11 triệu đồng/lượng, đưa mức niêm yết lên 133,9 - 135,4 triệu đồng/lượng. Một số doanh nghiệp lớn khác như DOJI hay Bảo Tín Minh Châu cũng điều chỉnh giá vàng miếng và vàng nhẫn lên sát 131 triệu đồng/lượng. So với giá vàng thế giới hiện ở mức 3.585,3 USD/ounce, tương đương khoảng 115,5 triệu đồng/lượng sau thuế và phí, vàng trong nước đang cao hơn gần 20 triệu đồng/lượng, một khoảng cách được đánh giá là kỷ lục.

Theo báo cáo của Cục Thống kê, chỉ số giá vàng tháng 8/2025 đã tăng 1,2% so với tháng trước và tăng 48,62% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 8 tháng, giá vàng tăng bình quân 40,25%. Biến động này không chỉ phản ánh xu hướng tăng giá trên thị trường quốc tế mà còn bộc lộ sự thiếu cân đối trong cung, cầu và cơ chế quản lý tại thị trường vàng trong nước.

Tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu các cơ quan chức năng theo dõi chặt chẽ diễn biến giá vàng, đồng thời triển khai các giải pháp quản lý phù hợp. Thủ tướng yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm như thao túng giá, găm hàng, buôn lậu, đầu cơ, trục lợi. Mục tiêu là thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, đảm bảo sự ổn định của tỷ giá, lãi suất, thị trường ngoại hối cũng như an toàn hệ thống tài chính, tiền tệ quốc gia.

Báo cáo tại phiên họp, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn, cho biết, giá vàng tăng mạnh trong thời gian qua xuất phát từ ba nguyên nhân chính. Thứ nhất, là diễn biến quốc tế, khi giá vàng thế giới tăng nhanh và tạo kỳ vọng giá có thể vượt mốc 3.500 USD/ounce. Thứ hai, là tâm lý người dân có xu hướng mua vàng tích trữ, coi đây là kênh an toàn trong bối cảnh nhiều bất ổn kinh tế, tài chính toàn cầu. Thứ ba, là nguồn cung trong nước tạm thời khan hiếm do Ngân hàng Nhà nước đang chuyển đổi cơ chế quản lý vàng, khiến việc bán vàng SJC ra thị trường bị gián đoạn.

Để xử lý tình hình, Ngân hàng Nhà nước đã tiến hành thanh tra các doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn, cũng như các ngân hàng thương mại có hoạt động liên quan. Đồng thời, cơ quan này đã triển khai kết luận thanh tra và chuẩn bị thực hiện các giải pháp điều hành thị trường vàng theo cơ chế mới được Chính phủ phê duyệt.

Một bước đi đáng chú ý là việc Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Theo đó, phạm vi cấp phép được mở rộng, bao gồm cả sản xuất và kinh doanh vàng miếng, sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ. Đồng thời, cơ chế nhập khẩu vàng nguyên liệu cũng được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn, giúp doanh nghiệp thuận lợi tiếp cận nguồn cung. Nghị định mới cũng đặt ra yêu cầu về minh bạch hóa hoạt động kinh doanh vàng, gắn với ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả quản lý.

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà, cho biết, các thủ tục cấp phép sản xuất và kinh doanh vàng sẽ được thực hiện theo Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp và các quy định liên quan. Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương hoàn thiện các văn bản hướng dẫn, đảm bảo công khai, minh bạch và thuận lợi, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh. Đây được coi là giải pháp kịp thời nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách của thị trường, đồng thời vẫn giữ nguyên tắc quản lý chặt chẽ để ngăn chặn tình trạng đầu cơ, trục lợi.

Ổn định thị trường vàng không chỉ là câu chuyện của một mặt hàng

Mặc dù Nghị định 232/2025 được đánh giá là bước tiến quan trọng, song nhiều chuyên gia cho rằng thị trường vàng trong nước vẫn cần những cải cách sâu rộng hơn để thu hẹp khoảng cách giá với thế giới và giảm áp lực lên kinh tế vĩ mô.

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, việc giá vàng trong nước cao hơn thế giới tới gần 20 triệu đồng/lượng cho thấy thị trường đang tồn tại sự méo mó. Để khắc phục, cần áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có việc mở rộng nhập khẩu vàng nguyên liệu theo cơ chế linh hoạt, tạo ra nguồn cung dồi dào và minh bạch. Bên cạnh đó, cần mở rộng công nhận nhiều thương hiệu vàng miếng đạt chuẩn chất lượng, giảm sự phụ thuộc vào SJC vốn đang giữ vai trò chi phối.

Một giải pháp khác là phát triển thị trường vàng tài khoản và vàng phái sinh. Những công cụ này cho phép nhà đầu tư giao dịch và phòng ngừa rủi ro mà không cần nắm giữ vàng vật chất, từ đó hạn chế tình trạng đầu cơ và găm giữ. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng cần phối hợp chặt chẽ giữa quản lý vàng và điều hành tỷ giá, lãi suất để cân đối dòng vốn, tránh việc vàng trở thành kênh đầu tư lấn át các lĩnh vực sản xuất kinh doanh.

PGS.TS Ngô Trí Long cũng nhấn mạnh, kinh nghiệm quốc tế mang lại nhiều gợi mở cho Việt Nam. Tại Trung Quốc, thị trường vàng Thượng Hải (SGE) hoạt động minh bạch, cho phép nhiều doanh nghiệp tham gia nhập khẩu và phân phối vàng, nhờ vậy cung, cầu được điều tiết linh hoạt hơn. Ấn Độ đã triển khai các chương trình gửi tiết kiệm vàng và phát hành trái phiếu vàng, nhằm thu hút lượng vàng nhàn rỗi trong dân vào hệ thống tài chính. Singapore lại xây dựng trung tâm giao dịch vàng khu vực với tiêu chuẩn minh bạch cao, gắn với kiểm soát rửa tiền và kết nối quốc tế.

“Những mô hình này cho thấy xu hướng quản lý vàng hiện đại không chỉ dựa trên việc kiểm soát chặt chẽ nguồn cung, mà còn hướng tới tạo lập một thị trường minh bạch, đa dạng công cụ, giảm độc quyền và gắn kết chặt chẽ với hệ thống tài chính toàn cầu”, PGS.TS Ngô Trí Long nhấn mạnh.

Trong bối cảnh giá vàng thế giới biến động mạnh do kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ tác động đến khoảng cách giá vàng trong nước và thế giới. Do đó, việc ổn định thị trường vàng được coi là nhiệm vụ quan trọng, không chỉ nhằm đảm bảo lợi ích của người dân và doanh nghiệp, mà còn để giữ vững sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô.

Các giải pháp trước mắt như tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm; công khai minh bạch thông tin về cung, cầu vàng; đồng thời định hướng dư luận nhằm hạn chế tâm lý đầu cơ, tích trữ sẽ góp phần giảm bớt áp lực. Về lâu dài, cải cách thể chế, phát triển các công cụ tài chính hiện đại và hội nhập sâu hơn với thị trường quốc tế được coi là những yếu tố then chốt để thị trường vàng trong nước hoạt động ổn định và minh bạch hơn.

PGS.TS Ngô Trí Long nhấn mạnh: “Ổn định thị trường vàng không chỉ là câu chuyện của một mặt hàng, mà còn liên quan trực tiếp tới niềm tin của xã hội và sự phát triển của nền kinh tế. Để đạt được điều này, cần sự phối hợp đồng bộ giữa chính sách quản lý vàng, chính sách tiền tệ và cải cách thị trường”.

Nhìn tổng thể, chỉ đạo của Thủ tướng và nỗ lực từ Ngân hàng Nhà nước đã và đang tạo ra những định hướng quan trọng để quản lý hiệu quả thị trường vàng. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi kiên trì, đồng bộ và sự tham gia của nhiều chủ thể.

Một thị trường vàng ổn định, minh bạch không chỉ góp phần củng cố niềm tin của nhà đầu tư, mà còn định hướng dòng vốn vào những lĩnh vực sản xuất, kinh doanh thiết thực, từ đó hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng bền vững của nền kinh tế.

Sáng 8/9, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) niêm yết giá vàng miếng SJC mua vào - bán ra ở mức 133,1 - 135,1 triệu đồng/lượng, giảm lần lượt 800.000 đồng và 300.000 đồng/lượng. Chênh lệch mua - bán 2 triệu đồng/lượng.

Giá vàng nhẫn SJC 9999 mua vào 127,7 triệu đồng/lượng, bán ra 130,2 triệu đồng/lượng, giữ nguyên so chốt phiên hôm trước. Chênh lệch mua - bán 2,5 triệu đồng/lượng.