Lễ khai giảng đặc biệt
Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026 đã qua được hai ngày, nhưng dư âm nó để lại vẫn còn đọng lại. Đó không chỉ là lễ khai giảng đầu tiên sau khi mô hình chính quyền hai cấp đi vào hoạt động, là lần đầu tiên mà 1,6 triệu giáo viên và 26 triệu học sinh, sinh viên trên cả nước cùng chào cờ, hát Quốc ca. Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026 còn đặc biệt vì thời gian ngắn kỷ lục, chưa đến 1h30.
Trong Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025, triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh những yêu cầu đổi mới ngay từ việc tổ chức lễ khai giảng. Không còn những thủ tục rườm rà, những bài phát biểu dài dòng hay hình ảnh các cháu học sinh phờ phạc, mệt mỏi.. Yêu cầu được Thủ tướng đưa ra là tổ chức một lễ khai giảng trang trọng, nhanh gọn, hiệu quả, vui tươi, thực sự là một kỉ niệm vui của tuổi học trò.
Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026 được thực hiện ngắn gọn, tiết kiệm, ý nghĩa.
Không chỉ ngắn gọn, lễ khai giảng năm nay còn nhiều điều đặc biệt khác. Đơn cử, nhiều trường học tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã không nhận hoa chúc mừng trong lễ khai giảng năm học mới. Thay vào đó, nhà trường khuyến khích phụ huynh và đối tác chuyển sang tặng hiện vật, hiện kim hoặc hỗ trợ quỹ khuyến học, nhằm trao thưởng cho học sinh xuất sắc hoặc có hoàn cảnh khó khăn.
Cụ thể, Trường THPT Dương Văn Thì trao học bổng ngay trong lễ khai giảng như một món quà tinh thần; còn Trường THCS Võ Trường Toản đề xuất biến mỗi bó hoa thành sách giáo khoa, cặp học, thẻ bảo hiểm y tế hoặc các hạng mục vui chơi phục vụ học sinh.
Việc điều chỉnh về hình thức nhận hoa không chỉ mang ý nghĩa nhân văn mà còn thể hiện tinh thần đổi mới, hướng đến một môi trường giáo dục giàu cảm xúc và trách nhiệm cộng đồng.
Khởi đầu của một nền giáo dục đột phá
Không chỉ có một lễ khai giảng đặc biệt, 2025 - 2026 sẽ là một năm học hứa hẹn nhiều đổi mới của ngành giáo dục. Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đặt mục tiêu đến năm 2035 hoàn thành phổ cập trung học phổ thông và tương đương. Đồng thời, tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam có hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng và chất lượng, đứng vào nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, yếu tố đổi mới sáng tạo đã được đặt lên hàng đầu với ngành giáo dục. Điều đó đã được Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định trong phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học mới 2025 - 2026 vừa qua.
“Toàn Đảng phải đổi mới mạnh mẽ tư duy lãnh đạo đối với giáo dục, không áp đặt những chuẩn mực cũ cho một nền giáo dục hiện đại, mà cần chỉ đạo sát sao, thực chất, tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả, nhất quán coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Ngành giáo dục cần tiên phong trong đổi mới tư duy, phương pháp quản trị; xây dựng đội ngũ nhà giáo vừa có tri thức, vừa có đạo đức và khát vọng cống hiến.”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Sự đổi mới đó là chuyển từ tư duy cải cách "chỉnh sửa" sang tư duy kiến tạo, dẫn dắt phát triển quốc gia bằng giáo dục; lấy chất lượng, công bằng, hội nhập, hiệu quả làm thước đo. Đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện. Không chỉ truyền thụ tri thức, mà còn nuôi dưỡng nhân cách, rèn luyện thể chất, bồi dưỡng tâm hồn, khơi dậy tinh thần công dân, ý thức kỷ luật và trách nhiệm xã hội; hình thành lớp người "vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường".
Không chỉ đổi mới tư duy, Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh yêu cầu của ứng dụng khoa học, công nghệ cũng như thúc đẩy chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục.
2025 - 2026 sẽ là một năm học của sự đổi mới (Trong ảnh: Lãnh đạo chỉ huy, đảo Đá Tây, đặc khu Trường Sa tặng sách vở cho các em học sinh nhân dịp năm học mới. Ảnh T.H)
Cùng với sự đổi mới toàn diện, với phương châm đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho tương lai dân tộc, thời gian qua Đảng và Nhà nước có chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhà giáo; nâng phụ cấp đối với cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông cho giáo viên ở khu vực đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Trả lời phỏng vấn báo chí gần đây, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đang hoàn thiện dự thảo quy định chi tiết về lương, phụ cấp và các chính sách thu hút hỗ trợ nhà giáo. Theo đó, lương cơ bản của tất cả các nhà giáo đều tăng, ít nhất là tăng khoảng 2 triệu đồng/tháng/người, nhiều là 7 triệu đồng/tháng/người so với mức cũ.
Trước đó, Quốc hội đã thông qua Luật Nhà giáo, trong đó xác định nhà giáo là nhóm được xếp lương cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
Về phía người học, từ ngày 3/9/2025, Nghị định số 238/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực. Theo đó, trẻ mầm non, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.
Đồng thời, tại Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị cũng gợi mở đến việc mở rộng các chính sách hỗ trợ tài chính, tín dụng ưu đãi cho người học, không để học sinh, sinh viên nào bỏ học vì điều kiện tài chính. Thành lập Quỹ học bổng quốc gia và phát huy hiệu quả các quỹ khuyến tài, khuyến học khác từ nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác để khuyến khích học tập và phát triển sự nghiệp giáo dục.
Ở cấp độ địa phương, nhiều tỉnh, thành phố cũng có những chính sách hỗ trợ cho giáo dục. Như tại Hà Nội, từ gợi mở của Tổng Bí thư Tô Lâm, HĐND TP. Hà Nội đã thông qua nghị quyết quy định cơ chế hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh tiểu học tại thủ đô, với số tiền dự chi khoảng 3000 tỷ, bắt đầu từ năm học 2025 - 2026.
Hay mới đây, HĐND TP. Hồ Chí Minh đã thông qua nghị quyết về chính sách phát triển giáo dục mầm non tại các khu công nghiệp và địa bàn có đông công nhân, người lao động. Theo đó, tăng mức hỗ trợ đối với trẻ mầm non là con công nhân, người lao động làm việc tại khu công nghiệp và nơi tập trung đông lao động từ 160.000 đồng lên 240.000 đồng/trẻ/tháng. Bên cạnh đó, thành phố cũng hỗ trợ 1 triệu đồng/người/tháng cho giáo viên mầm non làm việc tại cơ sở dân lập, tư thục ở khu công nghiệp, cũng như giáo viên làm việc tại nhà trẻ, lớp mẫu giáo ở nơi có đông công nhân.
Ngoài chính sách cho bậc mầm non, HĐND TP. Hồ Chí Minh cũng thông qua nghị quyết hỗ trợ chi phí học tập cho học sinh, sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh là người dân tộc thiểu số.
“Đất nước phát triển thì người dân phải được thụ hưởng thành quả đó”, đó là điều được được Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định trong cuộc họp của Quốc hội về đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 hồi tháng 5/2025. Và trong lĩnh vực giáo dục, người dân đang và sẽ được hưởng những thành quả ấy.
Năm học 2025 - 2026 là bước khởi đầu cho giai đoạn đột phá phát triển của ngành giáo dục. Khi chính sách đi cùng thực tiễn, khi thầy và trò, phụ huynh và xã hội đồng lòng, giáo dục Việt Nam hoàn toàn có thể tự tin bước vào một kỷ nguyên mới nơi “giáo dục thực sự là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt của phát triển đất nước, của tương lai dân tộc” như Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.
Sáng 5/9, lễ Kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành giáo dục và khai giảng năm học 2025 - 2026 diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia (Hà Nội), được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 (Đài Truyền hình Việt Nam), kết nối trực tuyến tất cả các cơ sở giáo dục, đào tạo trên toàn quốc với sự tham dự của khoảng 1,6 triệu thầy cô giáo và 26 triệu học sinh, sinh viên trên cả nước.
Cũng trong khuôn khổ buổi lễ,Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Giáo dục và Đào tạo, phát biểu chỉ đạo và đánh trống khai giảng năm học 2025 - 2026.