Việt Nam xây dựng Luật Trí tuệ nhân tạo với 5 nguyên tắc cốt lõi

Việt Nam sẽ xây Luật Trí tuệ nhân tạo trên 5 nguyên tắc

Phát biểu tại lễ khai mạc Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN) 2025 diễn ra chiều 26/9, ông Bùi Hoàng Phương, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đã chia sẻ những định hướng quan trọng trong việc xây dựng hành lang pháp lý cho AI tại Việt Nam, khẳng định vị thế tiên phong của quốc gia trong lĩnh vực này.

Ông Phương cho biết, dự kiến Luật Trí tuệ nhân tạo được trình Quốc hội cuối năm 2025, đưa Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia có khung pháp lý toàn diện về AI.

Dự thảo Luật được xây dựng dựa trên 5 nguyên tắc cốt lõi: Lấy con người làm trung tâm, đảm bảo an toàn và minh bạch, phát triển bao trùm và bền vững, quản trị cân bằng và hài hòa. Dự luật cũng nêu rõ việc quản lý AI theo mức độ rủi ro, trong đó các hệ thống AI có rủi ro cao sẽ chịu sự giám sát chặt chẽ.

Dự thảo luật cũng quy định về tính minh bạch và dán nhãn; yêu cầu người dùng phải được thông báo rõ ràng khi tương tác với AI, nhằm giải quyết những thách thức trong việc phân biệt giữa nội dung do người và máy tạo ra.

Bên cạnh việc quản lý, luật cũng hướng đến mục tiêu tạo động lực phát triển, với các cơ chế chính sách ưu đãi đặc biệt cho nghiên cứu và phát triển AI. Bộ Khoa học Công nghệ cũng đang tiên phong ứng dụng AI vào hoạt động nội bộ, điển hình là trong việc soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, giúp giải phóng sức lao động và tiết kiệm thời gian đáng kể.

Vấn đề đạo đức AI được nhấn mạnh là một nội dung thảo luận trọng tâm. Các thách thức trong giáo dục, y tế và tài chính đều đòi hỏi một khung khổ đạo đức rõ ràng, vì quyết định cuối cùng vẫn thuộc về con người.

"Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam được kỳ vọng sẽ là diễn đàn quan trọng để các chuyên gia đóng góp ý kiến, giúp Bộ Khoa học Công nghệ hoàn thiện hành lang pháp lý, thúc đẩy một hệ sinh thái AI phát triển mạnh mẽ và có trách nhiệm tại Việt Nam", ông Phương nói và khẳng định: "Bộ Khoa học Công nghệ cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý để thúc đẩy xây dựng một hệ sinh thái AI mở, minh bạch và hiệu quả".

Australia sẽ đồng hành cùng Việt Nam

Phát biểu tại Hội thảo, Ông Kim Wimbush - Tham tán Cơ quan Khoa học Quốc gia Australia (CSIRO), Giám đốc Chương trình Aus4Innovation tại Việt Nam đánh giá, chủ đề Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN 2025) phản ánh tầm nhìn của Việt Nam trong tận dụng cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thúc đẩy đổi mới để phát triển đồng thời đóng góp vào tiến bộ toàn cầu.

Theo ông Wimbush, quan hệ đối tác đổi mới giữa hai nước được khởi động năm 2017 và được củng cố từ 2024, với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là trụ cột của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Hai bên đã phối hợp chuyên môn nhằm bảo đảm công nghệ mới, trong đó AI được phát triển có trách nhiệm và bền vững.

Chương trình Aus4Innovation, do Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia tài trợ, phối hợp quản lý cùng CSIRO và Bộ Khoa học và Công nghệ, mang lại kết quả thực tế. Tại Việt Nam, AI hỗ trợ nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán ung thư vú, cải thiện hiệu quả sản xuất nông nghiệp và tăng cường quản lý môi trường tại các vườn quốc gia, góp phần bảo tồn các loài chim quý hiếm như sếu đầu đỏ.

Bên cạnh ứng dụng thực tiễn, hai bên cũng hợp tác xây dựng khung nguyên tắc đạo đức cho AI. Tháng 6/2024, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố hướng dẫn AI có trách nhiệm đầu tiên, với sự hỗ trợ từ CSIRO và Đại học Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.

Năm nay, quan hệ hợp tác được nâng tầm với việc ra mắt Trung tâm Công nghệ Chiến lược Australia - Việt Nam, tập trung vào 5G, 6G, an ninh mạng, AI và chuyển đổi số.

"Đây là cột mốc quan trọng, khẳng định cam kết của chúng tôi trong hỗ trợ Việt Nam thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển. Những sự kiện như AI4VN là cơ sở để chính phủ, giới nghiên cứu, doanh nghiệp cùng hợp tác, khai thác tiềm năng của AI vì lợi ích chung", ông Wimbush nói.

Tại phiên toàn thể, các đại biểu cũng đã được nghe các bài tham luận của các doanh nghiệp như: Viettel, FPT, AIVA về thực trạng việc ứng dụng AI tại Việt Nam, những cơ hội, thách thức mà AI mang lại đối với nền kinh tế, các giải pháp tăng cường hiệu quả hoạt động ứng dụng AI vào hoạt động của doanh nghiệp...

Sự kiện Ngày hội trí tuệ nhân tạo (AI4VN 2025) với chủ đề "Vietnam in the Global AI Race - Việt Nam trong cuộc đua AI toàn cầu", diễn ra ngày 26/9 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội.

Tại đây, các diễn giả chia sẻ những góc nhìn từ thực tế về cơ hội của Việt Nam trong cơn sốt AI trên thế giới. Sự kiện cũng là dịp để các nhà quản lý, doanh nghiệp cũng cùng nhau nhìn nhận những thách thức, từ đó thể hiện quyết tâm của Việt Nam không đứng ngoài cuộc xu thế công nghệ.