Năm 2025 đánh dấu một bước tiến quan trọng của Việt Nam trên bản đồ công nghệ tài chính toàn cầu khi lần đầu tiên sở hữu Gian hàng Quốc gia - Vietnam Pavilion tại Singapore FinTech Festival (SFF) - sự kiện fintech lớn nhất thế giới. Không chỉ là không gian giới thiệu hình ảnh quốc gia, Vietnam Pavilion được xem là cột mốc quan trọng trong chiến lược thúc đẩy đổi mới sáng tạo, mở rộng hợp tác quốc tế và nâng cao vị thế doanh nghiệp Việt trong chuỗi giá trị tài chính, công nghệ toàn cầu.
Nhằm làm rõ hơn những giá trị chiến lược mà Vietnam Pavilion mang lại cho cộng đồng doanh nghiệp, phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với TS. Mạc Quốc Anh, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội (SMEs), Viện trưởng Viện Kinh tế và Phát triển doanh nghiệp.
TS. Mạc Quốc Anh, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội (SMEs), Viện trưởng Viện Kinh tế và Phát triển doanh nghiệp. Ảnh: Nguyễn Hương
Vietnam Pavilion - dấu mốc quan trọng và bước tiến chiến lược
- Thưa ông, Vietnam Pavilion lần đầu tiên xuất hiện tại Singapore FinTech Festival được xem là dấu mốc quan trọng. Ông có thể cho biết rõ hơn về vấn đề này?
TS. Mạc Quốc Anh: Lần đầu tiên hiện diện tại Singapore FinTech Festival (SFF) 2025, sự kiện lớn nhất thế giới với hơn 60.000 chuyên gia, 2.000 tổ chức tài chính, công nghệ và 800 quỹ đầu tư, Vietnam Pavilion khẳng định Việt Nam chính thức bước vào bản đồ tài chính số toàn cầu. Đây không chỉ là gian hàng triển lãm mà là minh chứng cho việc doanh nghiệp Việt sẵn sàng kiến tạo năng lực cạnh tranh mới dựa trên đổi mới sáng tạo.
Dưới góc độ Công Thương, sự kiện mở ra ít nhất 5 năng lực cạnh tranh chiến lược:
Thứ nhất, năng lực hội nhập vào chuỗi giá trị tài chính, công nghệ toàn cầu. Sự hiện diện có tổ chức tại SFF giúp doanh nghiệp Việt vượt qua rào cản “chỉ là người dùng công nghệ”, khẳng định khả năng tham gia vào các cấu phần trọng yếu như payment, blockchain ứng dụng, insurtech, regtech, dữ liệu AI, bảo mật số và công nghệ carbon.
Thứ hai, năng lực thu hút vốn đầu tư chất lượng cao. Khi Việt Nam xuất hiện với gian hàng quốc gia, hình ảnh chuyển từ “thị trường tăng trưởng” sang “đối tác đổi mới sáng tạo”, giúp doanh nghiệp tiếp cận các dòng vốn thông minh như venture capital, impact investing, quỹ ESG hay quỹ đầu tư hạ tầng số.
Thứ ba, tăng tốc chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các nền tảng fintech plug-and-play giúp SMEs tiết kiệm 35–40% chi phí vận hành, tích hợp thanh toán xuyên biên giới, eKYC, điện toán đám mây, bảo mật dữ liệu… từ đó tham gia sâu hơn vào thị trường khu vực.
Thứ tư, chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế. Doanh nghiệp Việt được tiếp cận trực tiếp các chuẩn AML/KYC, PCI DSS, ISO 27001, chuẩn dữ liệu mở hay quy tắc AI minh bạch, điều cần thiết để kinh tế số chiếm 25% GDP quốc gia vào năm 2030.
Thứ năm, mở rộng thị trường xuất khẩu dịch vụ số. Việt Nam đang chuyển từ “gia công phần mềm” sang “xuất khẩu giải pháp” gồm thanh toán xuyên biên giới, AI dữ liệu, blockchain ứng dụng, quản trị chuỗi cung ứng số và nền tảng carbon-tech.
Tổng thể, Vietnam Pavilion tại SFF 2025 là biểu tượng cho một Việt Nam đổi mới sáng tạo, tự tin và chủ động hội nhập vào chuỗi giá trị số toàn cầu.
Gian hàng Quốc gia - Vietnam Pavilion tại Singapore FinTech Festival (SFF). Ảnh: NVCC
- Các thỏa thuận hợp tác tại SFF 2025 trải rộng từ fintech, carbon-tech đến phần mềm và đầu tư công nghệ. Theo ông, đâu là lĩnh vực Việt Nam có thể chuyển hóa nhanh nhất thành lợi thế xuất khẩu mới?
TS. Mạc Quốc Anh: Tôi cho rằng có bốn lĩnh vực Việt Nam có thể chuyển hóa nhanh nhất thành lợi thế xuất khẩu giá trị cao.
Một là, xuất khẩu dịch vụ fintech, tài chính số. Với tốc độ phát triển nhanh bậc nhất Đông Nam Á, Việt Nam có đủ điều kiện xuất khẩu ví điện tử, thanh toán QR xuyên biên giới, giải pháp eKYC, bảo mật dữ liệu, quản trị dữ liệu tài chính và hệ thống chống gian lận. Nếu khai thác tốt các thị trường Singapore, Indonesia, Ấn Độ và Trung Đông, doanh thu xuất khẩu phần mềm tài chính có thể tăng lên 8–10 tỷ USD trong 5 năm.
Hai là, công nghệ carbon và dịch vụ thị trường tín chỉ carbon. Việt Nam có lợi thế lớn với hơn 14,7 triệu ha rừng và hệ sinh thái năng lượng tái tạo. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể xuất khẩu tín chỉ carbon tự nguyện, nền tảng MRV ứng dụng AI, blockchain và dịch vụ tư vấn Net Zero cho ASEAN. Thị trường carbon toàn cầu có thể đạt 1.000 tỷ USD vào 2030.
Ba là, xuất khẩu giải pháp phần mềm, đặc biệt AI ứng dụng và điện toán đám mây. Với lợi thế nhân lực chất lượng cao, giá cạnh tranh hơn 40–60% so với khu vực, Việt Nam có thể trở thành trung tâm sản xuất phần mềm của ASEAN.
“Bộ tứ nghị quyết chiến lược” - nền tảng tạo sức bật cho doanh nghiệp SMEs
-Theo ông, đâu là động lực bền vững giúp doanh nghiệp SMEs tham gia sâu vào chuỗi cung ứng số toàn cầu?
TS. Mạc Quốc Anh: Với doanh nghiệp SMEs, chiếm 97% tổng số doanh nghiệp, “Bộ tứ nghị quyết” chính là gói động lực phát triển dài hạn trên cả ba phương diện: Thể chế, công nghệ và hội nhập.
Về thể chế, Nghị quyết 66 giúp giảm chi phí tuân thủ, chuẩn hóa dữ liệu, thương mại điện tử, fintech, bảo vệ sở hữu trí tuệ… tạo “hộ chiếu pháp lý” để SMEs hoạt động xuyên biên giới.
Về công nghệ, Nghị quyết 57 khẳng định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo là trụ cột phát triển, giúp SMEs tiếp cận nền tảng số giá rẻ, AI, blockchain, thanh toán xuyên biên giới, điện toán đám mây.
Về hội nhập, Nghị quyết 68 thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân tham gia chuỗi giá trị toàn cầu ở tầng cao, chuyển từ xuất khẩu hàng hóa sang xuất khẩu giải pháp công nghệ.
Nghị quyết 59 về văn hóa doanh nhân giúp nâng cao bản lĩnh hội nhập, tiêu chuẩn kinh doanh và giá trị cạnh tranh mềm.
Vietnam Pavilion tại SFF 2025 là biểu tượng cho một Việt Nam đổi mới sáng tạo, tự tin và chủ động hội nhập vào chuỗi giá trị số toàn cầu. Ảnh: NVCC
Xây dựng Vietnam Pavilion thành nền tảng xúc tiến thương mại, đầu tư chiến lược
- Singapore FinTech Festival là nơi quy tụ hệ sinh thái công nghệ, tài chính lớn nhất thế giới. Vậy Vietnam Pavilion cần làm gì để không chỉ là gian hàng giới thiệu hình ảnh quốc gia, mà thực sự trở thành một nền tảng xúc tiến thương mại, đầu tư chiến lược, kết nối dài hạn các doanh nghiệp Việt với nguồn vốn, công nghệ và thị trường quốc tế?
TS. Mạc Quốc Anh: Theo tôi, Vietnam Pavilion chỉ phát huy đầy đủ giá trị nếu được vận hành như một nền tảng kết nối liên tục suốt 365 ngày trong năm, chứ không phải chỉ là gian hàng mang tính trình diễn trong ba ngày của sự kiện. Điều quan trọng nhất là phải định vị Pavilion như “trung tâm công nghệ, tài chính của Việt Nam tại Singapore”, nơi thể hiện hình ảnh một quốc gia đang vươn lên thành điểm đến đổi mới sáng tạo của ASEAN có hệ sinh thái số phát triển năng động và là đối tác tin cậy của các nhà đầu tư quốc tế.
Việt Nam cần xây dựng Pavilion như một không gian kết nối thực chất, nơi doanh nghiệp và quỹ đầu tư gặp gỡ trực tiếp thông qua các chương trình kết nối B2B, B2G và G2G được tổ chức bài bản. Trong ba ngày diễn ra SFF, mục tiêu không chỉ dừng lại ở giới thiệu sản phẩm, mà phải tạo ra những kết quả cụ thể như biên bản ghi nhớ, cam kết đầu tư hoặc các dự án hợp tác có khả năng triển khai ngay sau sự kiện.
Song song với đó, Pavilion cần được tích hợp một hệ thống dữ liệu số quy mô quốc gia, một “Digital Trade Hub” để nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận thông tin chuẩn hóa về doanh nghiệp Việt Nam, các dự án kêu gọi đầu tư, công nghệ, năng lực tài chính hay hồ sơ sản phẩm. Đây sẽ là cơ chế hỗ trợ quan trọng, giúp quá trình kết nối sau sự kiện diễn ra liên tục và minh bạch.
Về dài hạn, Việt Nam cần cân nhắc việc thiết lập một văn phòng kết nối công nghệ, tài chính tại Singapore để duy trì sự hiện diện thường trực của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường này. Đồng thời, sau mỗi kỳ SFF, Việt Nam nên tổ chức các sự kiện tiếp nối như Vietnam - Singapore FinTech Forum nhằm củng cố mạng lưới hợp tác, thúc đẩy các chương trình đầu tư, công nghệ và mở rộng thị trường dịch vụ số. Nếu triển khai đồng bộ các giải pháp trên, Vietnam Pavilion sẽ thực sự trở thành một nền tảng xúc tiến thương mại, đầu tư chiến lược, đóng góp vào việc nâng tầm vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị tài chính, công nghệ toàn cầu.
- Việt Nam đang đặt mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển thị trường carbon, công nghệ tài chính và mở rộng hợp tác khu vực ASEAN. Theo ông, những chính sách nào cần được ưu tiên giai đoạn 2025–2030 để biến cơ hội tại SFF thành động lực thực chất, bảo đảm doanh nghiệp Việt không chỉ bắt kịp mà còn dẫn dắt các xu hướng kinh tế mới?
TS. Mạc Quốc Anh: Giai đoạn 2025-2030 sẽ định hình vị thế kinh tế số của Việt Nam trong ASEAN, do đó ngành Công Thương cần ưu tiên các nhóm chính sách mang tính nền tảng. Trước hết, phải hoàn thiện hạ tầng số, dữ liệu và tiêu chuẩn số hóa phục vụ thương mại. Khi chứng từ điện tử, thanh toán xuyên biên giới, eKYC, chữ ký số hay hóa đơn quốc tế được chuẩn hóa, doanh nghiệp Việt sẽ giảm mạnh chi phí giao dịch và tham gia thuận lợi hơn vào chuỗi thương mại khu vực.
Song song với đó, cần xem xuất khẩu dịch vụ số, bao gồm phần mềm, AI, tài chính số là một ngành xuất khẩu mũi nhọn mới. Điều này đòi hỏi chính sách ưu đãi thuế, chính sách hỗ trợ mở cửa thị trường và hệ thống trung tâm xúc tiến dịch vụ số tại những đầu mối chiến lược như Singapore.
Về phát triển xanh, thị trường carbon đang mở ra cơ hội kinh tế trị giá hàng nghìn tỷ USD. Ngành Công Thương cần đóng vai trò tiên phong trong việc hoàn thiện sàn giao dịch tín chỉ carbon, xây dựng khung MRV theo tiêu chuẩn quốc tế và hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu tín chỉ carbon tự nguyện, cũng như làm chủ công nghệ đo lường phát thải.
Singapore FinTech Festival là nơi quy tụ hệ sinh thái công nghệ, tài chính lớn nhất thế giới. Ảnh: NVCC
Ngoài ra, một trong những yếu tố then chốt là kết nối doanh nghiệp với nguồn vốn quốc tế. Việt Nam cần sớm hình thành trung tâm kết nối vốn, đơn giản hóa quy trình tiếp nhận vốn ngoại và xây dựng cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho đầu tư công nghệ, nhằm giúp doanh nghiệp, đặc biệt là SMEs, tiếp cận dòng vốn ESG và deeptech đang tăng trưởng mạnh.
Cuối cùng, để doanh nghiệp Việt thực sự dẫn dắt các xu thế mới, chúng ta phải chú trọng phát triển nguồn nhân lực số. Cần có chương trình đào tạo quy mô quốc gia cho các lĩnh vực như AI, blockchain, dữ liệu lớn, tài chính số, đồng thời đào tạo đội ngũ doanh nhân số và giám đốc chuyển đổi số (CDO). Đây là yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp Việt không chỉ bắt kịp xu thế mà còn chủ động tạo ra giá trị mới trong nền kinh tế số.
Xin cảm ơn ông!
Singapore FinTech Festival 2025 diễn ra từ 12-14 tháng 11 năm 2025, kỷ niệm 10 năm tổ chức với chủ đề “Lộ trình công nghệ cho thập kỷ tài chính tiếp theo” đã thu hút sự quan tâm của 65,000 người tham gia trên khắp thế giới. Sự kiện đã tập trung thảo luận chuyên sâu về cách thức các công nghệ mới như Trí tuệ nhân tạo (AI), Tokenization (mã hóa tài sản) và Quantum Computing (Máy tính Lượng tử) đang định hình lại ngành tài chính toàn cầu. Hơn 40 khu triển lãm quốc tế và 600 đơn vị triển lãm đã giới thiệu những sản phẩm dịch vụ mới nhất từ các chính phủ, tổ chức tài chính, nhà cung cấp công nghệ và các công ty khởi nghiệp, mang lại một góc nhìn toàn cầu về tương lai của các dịch vụ tài chính.