Vinachem: Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo thúc đẩy tăng trưởng

Đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện

Phát biểu khai mạc và chỉ đạo Hội nghị, ông Phùng Quang Hiệp - Ủy viên BCH Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV nhấn mạnh: Đây là dịp quan trọng để toàn Tập đoàn nhìn lại kết quả 5 năm triển khai khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời xác định định hướng trọng tâm giai đoạn 2026-2030, hướng tới xây dựng Vinachem hiện đại, xanh và bền vững.

Thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Vinachem coi đây là trọng tâm cốt lõi trong quá trình tái cấu trúc và tăng trưởng xanh. Giai đoạn 2026-2030, Tập đoàn sẽ triển khai các dự án trọng điểm trong lĩnh vực phân bón, hóa chất cơ bản, cao su - săm lốp, pin - ắc quy, khí công nghiệp, ứng dụng công nghệ hiện đại, hiệu suất cao và thân thiện môi trường. Vinachem đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, phát triển nhà máy thông minh, doanh nghiệp số, ứng dụng AI trong quản trị, sản xuất, thương mại.

Chủ tịch Vinachem cũng chỉ ra thách thức lớn hiện nay là nguồn quặng số 3 ngày càng khan hiếm, trong khi lượng quặng đuôi sau chế biến vẫn còn tồn đọng lớn. Bên cạnh đó, yêu cầu thu hồi và xử lý khí thải CO₂, lưu huỳnh theo cam kết COP26 đặt ra nhiệm vụ nặng nề cho toàn Tập đoàn.

Ông khẳng định: “Hóa chất là ngành công nghiệp nền tảng, phải xuất phát từ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để khẳng định vai trò, vị thế của Tập đoàn”.

Theo Tổng Giám đốc Vinachem Nguyễn Hữu Tú, với vai trò là một trong những tập đoàn kinh tế nhà nước chủ lực, trụ cột của ngành công nghiệp hoá chất, trong giai đoạn 2026-2030, chiến lược phát triển của Vinachem trong giai đoạn mới bám sát Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị “Về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” để tạo đột phá cho tăng trưởng. Theo đó, Vinachem xác định phương hướng chiến lược là phát triển nhanh, bền vững, hiện đại, lấy đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ làm động lực chính. Cụ thể, Vinachem tập trung đầu tư phát triển 4 nhóm lĩnh vực gồm: Nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất hóa chất tinh khiết, vật liệu mới, hóa chất chuyên dụng cho công nghiệp điện tử, bán dẫn và năng lượng; Phát triển công nghiệp hóa dược, nâng cao năng lực tự chủ về nguyên liệu dược, dược phẩm thiết yếu; Đầu tư công nghệ lưu trữ năng lượng, pin và ắc quy thế hệ mới, gắn với chiến lược quốc gia về chuyển dịch năng lượng và phát triển xe điện, điện mặt trời, điện gió; hình thành khu công nghiệp hoá chất với các nhà máy thông minh gắn với kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, giảm thiểu khí thải CO2…

Từ tháng 6/2025, Vinachem đã có Quỹ khoa học công nghệ để lan toả, hỗ trợ các đơn vị thành viên. Năm 2026, Vinachem sẽ cử các nhân lực đi đào tạo ở nước ngoài về lĩnh vực hoá chất hiện đại, từ đó thúc đẩy việc áp dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số vào mọi hoạt động của Vinachem. Bên cạnh đó, Vinachem cũng tăng cường hợp tác với Đại học Bách khoa Hà Nội và Viện Hàn lâm khoa học Việt Nam để nâng cao năng lực khoa học công nghệ tự thân của Vinachem và năng lực tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới hiện đại của nước ngoài, từ đó áp dụng đồng bộ vào sản xuất của Vinachem. Ngoài ra, Vinachem đã giao cho Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam nghiên cứu mô hình, cơ chế chính sách để hình thành trung tâm nghiên cứu phát triển của Vinachem, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Cần đầu tư trọng tâm vào các nhóm sản phẩm có giá trị gia tăng cao

Chia sẻ tại hội thảo, ông Đỗ Duy Phi, nguyên Tổng Giám đốc Vinachem đánh giá, trong 5 năm qua, Vinachem đã đạt nhiều kết quả tích cực trong sản xuất, kinh doanh và ứng dụng khoa học công nghệ. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển giai đoạn 2026-2030, Tập đoàn cần có bước chuyển mạnh mẽ hơn về đổi mới công nghệ và phát triển nguồn nhân lực để đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững.

Ông Phi cho rằng nhiều dây chuyền công nghệ đã lạc hậu, cần được đầu tư cải tạo, đổi mới thiết bị nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Cùng với đó, nguồn nhân lực khoa học - kỹ thuật đang thiếu hụt lớp kế cận, đòi hỏi Vinachem phải chú trọng đào tạo đội ngũ kỹ sư, chuyên gia trẻ có khả năng làm chủ công nghệ.

Ông đề xuất Vinachem thành lập Trung tâm Nghiên cứu - Phát triển (R&D) của Tập đoàn, trên cơ sở nâng cấp Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam và tăng cường hợp tác với các viện, trường trong và ngoài nước, nhằm chủ động nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất.

Góp ý thêm, ông Nguyễn Phú Cường, nguyên Chủ tịch Vinachem phát biểu, đề xuất định hướng đầu tư trọng tâm vào các sản phẩm hóa chất, vật liệu và phân bón xanh giai đoạn 2026-2030.

Đóng góp ý kiến tại Hội nghị, ông Nguyễn Phú Cường, nguyên Chủ tịch Tập đoàn Hóa chất Việt Nam cho rằng, để tạo đột phá tăng trưởng bền vững, Vinachem cần đầu tư trọng tâm vào các nhóm sản phẩm có giá trị gia tăng cao và tiềm năng lớn như lốp ô tô, pin xe điện, sơn chống ăn mòn, sơn phủ dân dụng.

Ông đề xuất đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật, sử dụng hiệu quả nguồn quặng apatit cho các sản phẩm hóa chất tinh, thay vì chỉ tập trung vào phân bón truyền thống. Với lĩnh vực phân bón, ngành chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu của Tập đoàn, Vinachem cần phát triển các dòng sản phẩm xanh, thân thiện môi trường, đáp ứng xu hướng nông nghiệp sạch và phát triển bền vững.

Đột phá, động lực chính phát triển nhanh, bền vững

Hội nghị đã nghe Báo cáo Tổng kết Hoạt động khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số giai đoạn 2021–2025, định hướng giai đoạn 2026–2030 cùng 5 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học và các đơn vị của Tập đoàn.

Hội nghị đã Vinh danh khen thưởng các tập thể, cá nhân có đóng góp và có thành tích xuất sắc trong công tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Tập đoàn giai đoạn 2021-2025; đồng thời, xem video ngắn thể hiện sự quyết tâm chính trị rất lớn của Tập đoàn trong triển khai thắng lợi Nghị quyết số 57 của Đảng về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Bí thư Đảng Ủy, Thành viên Hội đồng Thành viên, Tổng Giám đốc Vinachem Nguyễn Hữu Tú nhấn mạnh: Với vai trò là một trong những tập đoàn kinh tế nhà nước chủ lực, trụ cột của ngành công nghiệp hoá chất, Tập đoàn xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính phát triển nhanh, bền vững. Tập đoàn cam kết thực hiện mục tiêu tăng trưởng dựa trên phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số gắn với bảo vệ môi trường, áp dụng tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn; thúc đẩy phát triển doanh nghiệp số, thị trường số và sản phẩm số nhằm tạo đột phá trong hoạt động của tập đoàn; hướng tới mục tiêu Vinachem trở thành một tập đoàn kinh tế phát triển giàu mạnh trong kỷ nguyên số.

Bước sang giai đoạn 2026 –2030, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam xác định phương hướng chiến lược là phát triển nhanh, bền vững, hiện đại, lấy đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ làm động lực chính.

Về giải pháp, Tập đoàn và các doanh nghiệp thành viên cần chủ động bám sát thực tiễn, nghiên cứu kỹ chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quyết liệt thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Trong đó, chú trọng: Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phát triển, trọng dụng, đào tạo nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ; tăng cường hợp tác trong nước và quốc tế trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trước tiên phải chủ động tạo lập nguồn tài chính xứng đáng, phù hợp, dành riêng cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số như thành lập Quỹ Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, tập trung vốn để ưu tiên triển khai các nhiệm vụ theo định hướng của quốc gia phù hợp với thực tiễn sản xuất của Tập đoàn.

Giai đoạn tiếp theo, Vinachem xác định lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực tăng trưởng then chốt, thúc đẩy mạnh mẽ tự động hóa, hiện đại hóa công nghệ sản xuất, phát triển đa dạng hóa sản phẩm có giá trị gia tăng cao và các sản phẩm mũi nhọn tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả sản xuất kinh doanh của toàn Tập đoàn.

Qua đó, tiếp tục củng cố giữ vững vị thế của Tập đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam là lực lượng nòng cốt, dẫn đầu trong ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam; tiến tới trở thành một trong những Tập đoàn hàng đầu khu vực Đông Nam Á và góp phần mạnh mẽ nâng cao năng lực tự chủ sản xuất quốc gia cũng như đóng góp quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng 2 con số của đất nước trong những năm tiếp theo.