Xác định rõ cực tăng trưởng, vùng kinh tế trọng điểm trong dự thảo Văn kiện Đại hội XIV

Cân nhắc chỉ tiêu dịch vụ, tăng chất lượng thể chế

Góp ý vào dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng trong phiên thảo luận tại tổ chiều ngày 4/11/2025, đại biểu Trần Anh Tuấn - Đoàn TP. Hồ Chí Minh khẳng định, các văn kiện đã thể hiện tầm tư duy chiến lược toàn diện, sâu sắc, phản ánh khát vọng vươn lên trong kỷ nguyên mới. Sáu trọng tâm và ba đột phá chiến lược cùng các chỉ tiêu phát triển cho giai đoạn 2026 - 2030 đã cho thấy định hướng rõ ràng trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng của đất nước.

Theo đại biểu, trong giai đoạn tới, mô hình kinh tế cần tập trung vào các ngành, lĩnh vực có hàm lượng khoa học, công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn, đặc biệt là công nghiệp chế biến, chế tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và công nghiệp bán dẫn.

Liên quan đến ba đột phá chiến lược, đại biểu nhất trí với định hướng tập trung vào thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực, nhưng cần nhấn mạnh hơn đến chất lượng của thể chế phát triển.

“Đột phá thể chế không chỉ là hoàn thiện hệ thống pháp luật, mà còn là nâng cao tính đồng bộ, minh bạch, hiệu lực và chất lượng thực thi, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và giải phóng nguồn lực xã hội” - đại biểu Trần Anh Tuấn nêu.

“Về các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu tán thành mục tiêu đến năm 2030, GDP bình quân đầu người đạt khoảng 8.000 USD và tốc độ tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên.Tuy nhiên, chỉ tiêu tăng trưởng khu vực dịch vụ được đặt ở mức 9,5% chưa tương xứng, cần được cân nhắc điều chỉnh. Hiện, khu vực dịch vụ chiếm khoảng 43% trong cơ cấu kinh tế, đóng vai trò then chốt, đặc biệt tại các đô thị lớn”, đại biểu Trần Anh Tuấn nhấn mạnh.

Đồng thời, đại biểu đề nghị mục tiêu tăng trưởng khu vực dịch vụ cần ít nhất ngang bằng mức tăng GDP chung, tức khoảng 10%, để phản ánh đúng vai trò và tiềm năng của khu vực này trong mô hình tăng trưởng mới.

Xác định rõ cực tăng trưởng và vùng kinh tế trọng điểm

Góp ý vào dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, ông Phan Văn Mãi - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội chia sẻ, ông đã tham gia Tiểu ban Kinh tế - Xã hội và có nhiều ý kiến đóng góp trong quá trình xây dựng dự thảo Văn kiện.

Tại phiên thảo luận tổ, ông nêu thêm 2 nhóm vấn đề về hình thức và nội dung cần được tiếp tục hoàn thiện. Về vấn đề thể chế phát triển, ông Mãi bày tỏ sự đồng tình với ý kiến của đại biểu Trần Anh Tuấn về việc cần nhấn mạnh chất lượng của thể chế để phát triển.

Góp ý về sự đồng bộ giữa Báo cáo chính trị và Chương trình hành động, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, trước đây, hệ thống văn kiện Đại hội có 3 văn kiện riêng biệt gồm: Báo cáo chính trị, Báo cáo về kinh tế - xã hội và Báo cáo về xây dựng Đảng. Lần này, 3 văn kiện được tổng hợp thành một, trong đó phần về kinh tế - xã hội và xây dựng Đảng trở thành Chương trình hành động.

Ông Phan Văn Mãi lưu ý, cần rà soát kỹ để bảo đảm Chương trình hành động thực sự cụ thể hóa các tư tưởng, quan điểm lớn của Báo cáo Chính trị, tránh tình trạng thiếu gắn kết hoặc dàn trải theo chuyên ngành.

Dẫn chứng cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, nếu Việt Nam đặt mục tiêu đạt Net Zero vào năm 2045 - 2050, cần có một kịch bản phát triển toàn diện, tương tự như cách tiếp cận với đề án tăng trưởng 2 con số. Tuy nhiên, để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, chỉ riêng mục tiêu tăng trưởng 2 con số là chưa đủ, bởi đây là vấn đề tổng hợp, đòi hỏi tư duy liên ngành, liên vùng.

“Trong Dự thảo đã nêu rõ định hướng về mô hình tăng trưởng, bao gồm xác định các cực tăng trưởng, vùng kinh tế trọng điểm, các đô thị và đặc khu kinh tế thế hệ mới ngang tầm khu vực và thế giới. Tuy nhiên, Chương trình hành động hiện chưa phản ánh rõ các định hướng này” - ông Phan Văn Mãi chỉ rõ và đề nghị, cần xác định rõ trong 5, 10 hay 20 năm tới, những cực tăng trưởng nào cần ưu tiên đầu tư, những vùng kinh tế trọng điểm nào cần tập trung phát triển.

Ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh, nên có một đề án hoặc chương trình phát triển vùng trọng điểm, đặc biệt là vùng Đồng bằng sông Hồng và vùng Đông Nam Bộ. Nếu 2 vùng này được đầu tư đồng bộ về hạ tầng vật chất, hạ tầng thể chế, hạ tầng pháp lý và nhân lực, chúng có thể đóng góp trên 60% GDP cả nước, trở thành động lực quan trọng giúp Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình.