Sầu riêng và câu chuyện phản ứng chính sách Siết kiểm tra từ gốc sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc Sầu riêng đông lạnh Việt Nam vẫn ‘vắng bóng’ tại Trung Quốc |
Thị trường đã thông nhưng doanh nghiệp vẫn ngại
Nếu như vào thời điểm này năm ngoái, sầu riêng trái vụ của Việt Nam đã trở thành sản phẩm độc quyền tại thị trường Trung Quốc, nhờ vậy giá bán tăng gấp 2 - 3 lần so với bình thường. Nhưng năm nay, doanh nghiệp Việt lại ngại xuất khẩu dù nhu cầu thị trường này vẫn đang có nhu cầu rất lớn.
Xuất khẩu sầu riêng ‘bớt nóng’ |
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương về vấn đề này, ông Nguyễn Đình Tùng - CEO Vina T&T - cho biết, từ cuối năm ngoái, Trung Quốc áp dụng chính sách kiểm tra 100% lô hàng sầu riêng nhập khẩu từ các thị trường trong đó có Việt Nam, điều này khiến kéo dài thời gian thông quan, gia tăng nguy cơ hư hỏng hàng hóa và doanh nghiệp thận trọng hơn trong xuất khẩu. Các doanh nghiệp tạm ngừng để hoàn thiện thủ tục.
Đến thời điểm này, mặc dù thị trường Trung Quốc cũng đã công nhận các phòng thí nghiệm của Việt Nam, về phía doanh nghiệp cũng đã đặt kế hoạch xuất khẩu trở lại vào cuối tháng 2, tuy nhiên, doanh nghiệp lại lùi lại thời gian này để có những bước chuẩn bị kỹ lưỡng hơn trong tất cả các khâu trong chuỗi liên kết, đảm bảo chất lượng sầu riêng xuất khẩu được cao nhất.
Đề nghị mở rộng các phòng xét nghiệm
Đắk Lắk là tỉnh có diện tích, sản lượng sầu riêng lớn nhất cả nước. Niên vụ 2024, tỉnh Đắk Lắk có khoảng 38.800ha sầu riêng, tăng 4.510ha so với năm 2023. Sản lượng sầu riêng xuất khẩu mang về cho tỉnh hàng trăm triệu USD mỗi năm.
“Vụ mùa năm nay, sầu riêng mới đang ra hoa, đậu trái, do đó, cũng chưa thể nói về việc có được mùa hay không”, ông Vũ Đức Côn – Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk - trao đổi với phóng viên Báo Công Thương.
Cũng theo ông Vũ Đức Côn, thông tin mà chúng tôi nhận được là đến cuối tháng 2/2025, Việt Nam có 6 trung tâm xét nghiệm chất vàng O trong sầu riêng được Trung Quốc công nhận. Đắk Lắk là thủ phủ trồng sầu riêng. Trong khi đó, các trung tâm này nằm ở Hà Nội, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh và Cà Mau.
Ông Vũ Đức Côn kiến nghị đưa các trung tâm xét nghiệm, kiểm định về địa phương và đẩy mạnh xã hội hóa, sẽ có nhiều cơ sở làm việc này và việc phân bố cũng sẽ hợp lý hơn.
Theo số liệu của Cục Hải quan, 2 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu rau quả của Việt Nam chỉ đạt 687 triệu USD, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số 30 thị trường nhập khẩu chính, Trung Quốc ghi nhận mức giảm mạnh nhất, chỉ đạt 306 triệu USD, giảm 39% - mức giảm sâu nhất từ trước đến nay.
Việc thị trường Trung Quốc siết chặt quản lý theo ông Nguyễn Đình Tùng cũng là vấn đề bình thường nhằm bảo vệ người tiêu dùng của họ và các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam buộc phải thích ứng. Đây cũng là cách để sàng lọc những doanh nghiệp, nhà vườn làm thật, làm tốt, tránh tình trạng tăng trưởng nóng như thời gian vừa qua.
Năm nay, do việc xuất khẩu sầu riêng sang thị trường Trung Quốc có phần chững lại, nhưng bù lại các đơn hàng xuất khẩu dừa tươi của Vina T&T sang thị trường này lại rất tốt. Ngoài thị trường Trung Quốc, doanh nghiệp cũng xuất khẩu sang nhiều thị trường khác như Mỹ, EU,….
Với những sự thay đổi về quy định xuất khẩu tại các thị trường, do đó, Vina T&T cũng đang điều chỉnh mục tiêu kinh doanh. Nếu thời điểm đầu năm, doanh nghiệp này đặt mức tăng trưởng xuất khẩu 20% thì nay còn khoảng 12%.
“Với sầu riêng, tôi cho rằng, việc xuất khẩu sẽ sớm lấy lại phong độ và ngành hàng này sẽ phát triển bền vững. Mức giá sầu riêng hiện nay thấp hơn khoảng 20% so với cùng kỳ năm ngoái, với mức giá này cũng đảm bảo thu nhập cho bà con”, ông Nguyễn Đình Tùng thông tin.
Sầu riêng trái vụ của Việt Nam kéo dài đến cuối tháng 3. Từ giữa tháng 4, các tỉnh miền Tây bắt đầu bước vào mùa thu hoạch sầu riêng chính vụ. Như vậy, “mùa vàng” hái ra tiền của ngành hàng này đang dần qua. |