Xúc tiến thương mại sang Hoa Kỳ: Cơ hội từ thị trường khắt khe nhất

Tận dụng đòn bẩy chính sách, khai mở thị trường chủ lực

Sáng 16/7, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) đã phối hợp cùng Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ tổ chức hội thảo trực tuyến xúc tiến thương mại sang thị trường Hoa Kỳ. Sự kiện trực tuyến, có sự góp mặt của đại diện nhiều tổ chức quốc tế, các tập đoàn lớn như Amazon, WayFair và đặc biệt là ông Marc Mealy - Phó Chủ tịch điều hành Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC).

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Hoàng Minh Chiến, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, trong những năm gần đây, quan hệ kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ không ngừng phát triển. Theo số liệu thống kê, trong năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đạt trên 122 tỷ USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt khoảng 97 tỷ USD, tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định.

Các mặt hàng chủ lực của Việt Nam như dệt may, điện tử, nông sản, thủy sản và sản phẩm gỗ ngày càng khẳng định được vị thế trên thị trường Hoa Kỳ nhờ chất lượng ngày càng được nâng cao, giá cả cạnh tranh và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường này. Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng là điểm đến quan trọng cho các sản phẩm công nghệ, nông sản và nguyên liệu đầu vào từ Hoa Kỳ, góp phần thúc đẩy chuỗi cung ứng toàn cầu.

Dù vậy, ông Chiến thẳng thắn chỉ ra, doanh nghiệp Việt đang đứng trước nhiều thách thức từ chính sách thuế và hàng rào kỹ thuật của phía Hoa Kỳ. Việc Mỹ siết chặt các quy định về xuất xứ, truy xuất nguồn gốc, chứng nhận chất lượng hay các biện pháp phòng vệ thương mại khiến việc xuất khẩu không còn đơn thuần là đáp ứng đơn hàng, mà là một hành trình dài hơi để xây dựng thương hiệu và khẳng định vị thế bền vững.

Để đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua thách thức này, Cục Xúc tiến thương mại cùng các đơn vị của Bộ Công Thương đã và đang triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại chuyên sâu. Những hoạt động này không chỉ bao gồm việc tham gia hội chợ quốc tế, kết nối B2B tại các thành phố lớn như New York, Los Angeles, Chicago, mà còn tăng cường phối hợp với các nền tảng thương mại điện tử như Amazon, WayFair nhằm tạo kênh phân phối trực tuyến hiệu quả hơn.

“Cục Xúc tiến thương mại, với vai trò là cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp, sẽ cùng các đơn vị thuộc Bộ Công Thương tiếp tục nỗ lực triển khai các hoạt động hỗ trợ nâng cao năng lực xuất khẩu, quảng bá thương hiệu Việt Nam ra thế giới, đồng thời tăng cường kết nối với các đối tác lớn như Hoa Kỳ. Chúng tôi cam kết luôn đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình khẳng định vị thế hàng hóa Việt Nam trên bản đồ thương mại quốc tế”, ông Chiến khẳng định.

“Muốn bán được hàng ở Mỹ, hãy kể một câu chuyện đủ sức thuyết phục”

Với tư cách là diễn giả quốc tế tại hội thảo, ông Marc Mealy, Phó Chủ tịch điều hành USABC đã mang đến một góc nhìn thực tế và trực diện về thị trường Hoa Kỳ. Ông cho biết, mỗi năm, thị trường Mỹ nhập khẩu khoảng 4.000 tỷ USD hàng hóa từ các nước, chiếm vị trí số một thế giới về tiêu dùng hàng hóa nhập khẩu. Lý do đơn giản là người Mỹ chi tiêu rất nhiều. Tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ chiếm 60-70% GDP quốc gia này.

Do đó, cơ hội thì lớn nhưng cạnh tranh cũng khốc liệt. Đặc biệt, thị trường Mỹ đang trở nên đắt đỏ hơn với hàng nhập khẩu do chính phủ Mỹ áp dụng thuế quan cao hơn cho các sản phẩm không sản xuất tại Hoa Kỳ.

Theo ông Mealy, doanh nghiệp Việt có thể bù đắp những rào cản này bằng ba cách. Thứ nhất, tập trung vào các sản phẩm thiết yếu, tức là vẫn có nhu cầu cao bất kể giá cả tăng. Thứ hai, thâm nhập vào các thị trường ngách, nơi người tiêu dùng sẵn sàng trả thêm tiền cho các sản phẩm hữu cơ, có chỉ dẫn địa lý hoặc tính cá nhân hóa cao. Thứ ba, chủ động tham gia các hội chợ, sự kiện chuyên ngành tại Mỹ để trực tiếp tiếp cận nhà nhập khẩu, như cách các doanh nghiệp thủy sản Việt vẫn làm mỗi năm tại Seafood Expo North America.

Từ trải nghiệm cá nhân, ông Mealy chia sẻ, hiện nay ông có thể dễ dàng tìm thấy hàng hóa “Made in Vietnam” tại nhiều chuỗi bán lẻ lớn của Mỹ như Trader Joe’s, World Market hay HomeGoods Furniture. “Các nhà bán lẻ này có điểm chung là họ đều đánh giá cao sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng ổn định và có thể kể một câu chuyện khiến người tiêu dùng Mỹ cảm thấy gắn bó”, ông nói.

Với mô hình xuất khẩu B2B (doanh nghiệp tới doanh nghiệp), ông Mealy khuyến nghị doanh nghiệp Việt cần đảm bảo ba yếu tố cơ bản chất lượng đạt chuẩn quốc tế, giá cả cạnh tranh và sản lượng ổn định theo đơn hàng. Còn với mô hình B2C (bán trực tiếp tới người tiêu dùng Mỹ), doanh nghiệp cần phát triển năng lực tiếp thị nội dung bằng tiếng Anh, hoàn thiện logistics và xây dựng hệ thống thanh toán xuyên biên giới.

“Muốn thành công với B2C, sản phẩm không chỉ cần đẹp mà còn phải kể được câu chuyện. Câu chuyện ấy cần đủ chân thật, đủ hấp dẫn để người tiêu dùng Mỹ gật đầu chỉ với một cú click chuột”, ông nói thêm.

Ông Mealy cũng đánh giá cao lợi thế đặc biệt của doanh nghiệp Việt, đó là sự kết nối tự nhiên với cộng đồng người Việt tại các bang như California, Texas, Washington, Virginia. Đây là những địa phương không chỉ có lượng kiều bào đông đảo mà còn là những người tiêu dùng trung thành, sẵn sàng hỗ trợ quảng bá sản phẩm Việt thông qua mạng lưới giới thiệu thân quen.

Không chỉ cộng đồng, doanh nghiệp còn có sự hậu thuẫn đáng kể từ hệ thống cơ quan đại diện của Chính phủ Việt Nam tại Hoa Kỳ. Theo ông Mealy, đây là điểm mạnh không phải quốc gia nào trong khu vực cũng có được, bởi sự kết nối chặt chẽ giữa cơ quan nhà nước và khối doanh nghiệp đang góp phần giúp hàng hóa Việt định vị rõ hơn tại thị trường khó tính này.

“Khi hội tụ đủ yếu tố là sản phẩm tốt, câu chuyện hay, chiến lược đúng, sự hỗ trợ mạnh, hàng hóa Việt hoàn toàn có thể khẳng định mình tại thị trường nhập khẩu lớn nhất thế giới”, ông Mealy nhấn mạnh.

Muốn trụ vững tại Mỹ, doanh nghiệp Việt phải kết hợp kỷ luật tuân thủ với sáng tạo kể chuyện, biến sản phẩm thành trải nghiệm giàu cảm xúc. Chỉ khi ấy, hàng Việt mới đủ sức bứt qua hàng rào thuế quan và cạnh tranh khốc liệt, tiếp tục nâng tầm vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời đóng góp bền vững cho kim ngạch xuất khẩu quốc gia.